هشدار درباره نابودی سفرههای آب زیرزمینی تا ۱۵ سال دیگر
۱۳۹۷ آذر ۲۱, چهارشنبه
بنفشه زهرایی، دبیر "کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی" و مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو، روز چهارشنبه ۲۱ آذر (۱۲ دسامبر) با اشاره به اینکه ایران جزو ۲۰ کشور اول دنیا از لحاظ مصرف منابع آبی و انرژی است، گفت که با تداوم وضعیت کنونی، آبخوان‌های (سفرههای آب زیرزمینی) کشور تا ۱۵ سال دیگر از بین خواهند رفت.
خانم زهرایی گفت: «در سال ۲۰۵۰، ایران با جمعیتی حدود ۱۱۷ میلیون نفر و سرانه منابع آب تجدیدپذیر کمتر از ۱۰۰۰ مترمکعب با کم‌آبی مزمن مواجه خواهد شد.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دبیر "کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی" همچنین با بیان اینکه در سال ۲۰۵۰ میلادی منابع آبی "محدودکننده اصلی توسعه و بهداشت برای جوامع انسانی" خواهند بود، هشدار داد که چنانچه ایران به "سرانه کمتر از ۵۰۰ مترمکعب به ازای هر نفر" برسد، کشور با "کم‌آبی مطلق" مواجه خواهد شد.
بنفشه زهرایی در عین حال گفت که ایران از هم‌اکنون نیز "به علت توزیع ناهمگون در برخی از استان‌ها" با این معضل مواجه است. به گفته این مقام مسئول: «همچنین در توزیع جمعیت به طور مناسبی عمل نکرده‌ایم، یعنی حدود ۵۰ درصد از جمعیت کشور در ناحیه مرکزی کشور متمرکز شده و این درحالی است که تنها ۲۵ درصد منابع آبی در این نواحی وجود دارد.»
مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو در ادامه با اشاره به اینکه در ایران "هیچ تناسبی میان توزیع جمعیت و منابع آبی به چشم نمی‌خورد"، تصریح کرد: «ناآگاهی نسبت به منابع آب زیرزمینی و آسیب‌پذیری این منابع باعث شده که ما آن تعهد سیاسی که برای حفظ این منابع باید داشته باشیم را نداشته و منابع مالی کافی برای حفاظت از این منابع فراهم نشود و در درازمدت ظرفیت مدیریت منابع آبی در کشور شکل نگیرد.»
خانم زهرایی "یکی از علل اصلی" اختلال در تعامل میان دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی بر سر استفاده از منابع آب را در این دانست که در گذشته "دولت‌ها توجه کافی به منابع آبی نداشتند و اطلاعات کافی در این حوزه نیز جمع‌آوری نشده و به دنبال آن اعتماد مورد نیاز برای ذی‌نفعان و بهره‌برداران نیز به وجود نیامده است."
دبیر "کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی" تصریح کرد: «حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب‌های زیرزمینی و مدیریت آنها به کندی انجام می‌شود. روند اجرایی آن طولانی‌مدت است و باید در طولانی‌مدت در خصوص این مسئله برنامه‌ریزی شود، اما مدیران ما نگاه درازمدت به مسئله را ندارند.»
با کاهش مداوم آب‌های زیرزمینی در ایران و گسترش خشکسالی، اهالی بسیاری از مناطق ایران حتی از آب آشامیدنی سالم محروم‌اند. با کاهش آب رودخانه‌ها و آلودگی آنها در برخی مناطق، از سطح زمین‌های کشاورزی نیز کاسته شده و بحران‌های معیشتی پدید آمده است. بحران آب در ماه‌ها و سال‌های گذشته در موارد زیادی به درگیری‌هایی میان خود مردم و یا میان مردم و مأموران انتظامی انجامیده است.
از جمله روز ۲۱ تیرماه گذشته در پی درگیری مأموران انتظامی کازرون با مردم بر سر "جمع‌آوری پمپ‌های غیرمجاز آب" یکی از ساکنان محلی کشته شد.
بحران آب در ایران چنان جدی است که حتی مقام‌های دولتی و حکومتی نیز از آن به عنوان مسئله‌ای امنیتی نام برده‌اند. این امر حتی باعث تشکیل "کمیته آب" در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی شده است. عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط زیست، "۷۰ درصد مشکلات کشور" را ناشی از بحران آب دانسته و گفته است که چنانچه مصرف آن در کشور کم نشود، "تمدن هشت هزار ساله ایران نابود خواهد شد."