دیدهبان حقوق بشر: زندانیان محیط زیست را آزاد کنید
۱۳۹۷ مرداد ۱۲, جمعهدیدهبان حقوق بشر از مقامات مسئول در جمهوری اسلامی خواسته است که هشت فعال محیط زیست در بازداشت را آزاد کنند. دیدهبان حقوق بشر به نقل از سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه این نهاد بینالمللی نوشته است: «مقامات ایران بعد از شش ماه هنوز هیچ مدرکی برای توجیه بازداشت این فعالان ارائه نکردهاند». خانم ویتسون تاکید کرده است که "مقامات باید از این فعالان به خاطر توجه به مشکلات وخیم محیط زیستی ایران تقدیر کنند اما نهادهای امنیتی تندرو کشور به ندرت از فرصتی برای گوشمالی دادن به طرحهای مدنی مستقل چشمپوشی میکنند."
در گزارش دیدهبان حقوق بشر آمده است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از ژانویهی ۲۰۱۸ دستکم ۵۰ فعال محیط زیستی را در سراسر کشور دستگیر کرده است. این سازمان به نامه خانواده زندانیان زیست محیطی اشاره کرده که شش ماه است بدون روشن شدن اتهام و ارائه دلیل و مدرک در بازداشت به سر میبرند. آنها در نامهای که هفته گذشته به مقامهای جمهوری اسلامی نوشتهاند، خواستار دیدار با آنها شدهاند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
آزار زندانیان و ادعای "خودکشی" کاووس سیدامامی
خانوادههای هشت فعال محیط زیستی در نامهای سرگشاده به مقامات ارشد جمهوری اسلامی نوشتهاند «که عزیزان آنها بدون دسترسی به وکیل در زندان اوین تهران در بازداشت هستند». خانواده این فعالان، هومن جوکار، سپیده کاشانی، نیلوفر بیانی، امیرحسین خالقی، سام رجبی، طاهر قدیریان، و مراد طاهباز میخواهند بدانند عزیزانشان در چه شرایطی به سر میبرند.
سازمان اطلاعات سپاه پاسداران زمستان گذشته چندین عضو "مؤسسهی حیات وحش میراث پارسیان" را بازداشت کرد و آنها را به استفاده از پروژههای محیط زیستی به عنوان پوششی برای جمعآوری اطلاعات راهبردی محرمانه متهم کرد.
دیدهبان حقوق بشر میگوید «مشخص نیست که این افراد چه اطلاعات راهبردی محرمانهای را میتوانستهاند جمعآوری کنند، زیرا فعالیت این مؤسسه در زمینهی حفظ و حفاظت از زیست گیاهی و جانوری ایران از جمله چیتای آسیایی، گونهای در خطر انقراض است.»
یکی از فجایعی که طی این بازداشتها رخ داد، مرگ مشکوک کاووس سیدامامی، فعال محیط زیست و استاد سرشناس دانشگاه ایران در زندان بود. مقامهای مسئول مدعی شدهاند که کاووس سیدامامی خودکشی کرده است. اما آنها تاکنون هیچ تحقیق بیطرفانهای درباره این ادعای خودکشی ارائه ندادهاند. مسئولان امنیتی برعکس، خانواده آقای سیدامامی را نیز تحت فشارهای امنیتی شدید قرار دادهاند.
به گزارش دیدهبان حقوق بشر در تاریخ ۳۱ ژوییه (۹ مرداد) محمدحسین آقاسی، وکیلی برای پسران خانوادههای رجبی و قدیریان، به دیدهبان حقوق بشر گفت که دادستان به او اجازهی وکالت موکلانش و مطالعهی پروندهشان را نداده است
در همین گزارش آمده است که «در ۳۰ ژوئن (۹ تیر) منبعی، با اطلاع نزدیک از پروندهها که ترجیح داد ناشناس بماند، به دیدهبان حقوق بشر گفته است که خانوادهها نتوانستهاند هیچ اطلاعاتی دربارهی اتهامات یا مدارک اقامهشده توسط مقامات علیه فعالان محیط زیستی بازداشتشده کسب کنند. این منبع تأیید کرد که در جریان دیدار با بازداشتشدگان در ماه ژوئن، خانوادهها متوجه شدند که دندان یکی از بازداشتیها شکسته است و دیگری جراحتهایی روی دماغش داشت.»
جمهوری اسلامی چه میگوید؟
از زبان مقامهای مسئول چیز زیادی شنیده نشده است. در اردیبهشت امسال محمود صادقی، نمایندهی مجلس از تهران، توییت کرد که وزیر اطلاعات، محمود علوی، صراحتاً اعلام کرده است که هیچ دلیلی بر جاسوسی این فعالان نیافتهاند. کمی بعد نیز عیسی کلانتری، رییس سازمان محیط زیست ایران، در جریان سخنرانی در همایشی درباره تنوع زیستی گفت که دولت هیئتی متشکل از وزرای اطلاعات، کشور، و دادگستری و معاون حقوقی رییسجمهور تشکیل داده است و آنها به این نتیجه رسیدهاند که هیچ سندی برای جاسوس بودن فعالان بازداشتشده وجود ندارد. کلانتری گفت که هیئت اعلام کرده است که فعالان محیط زیستی باید آزاد شوند.
این که چرا فعالان محیط زیست در شرایطی که ایران در وضعیتی وخیم آب و محیط زیست قرار دارد، به زندان انداخته شدهاند، همچنان در پرده ابهام است. در این زمینه محمود علوی، وزیر اطلاعات گفته است که با حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران صحبت خواهد کرد.