فلاحت‌پیشه: اجازه بازگشت به دوران گفتگوی انتقادی را نمی‌دهیم
۱۳۹۷ بهمن ۲۰, شنبه
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران، روز شنبه ۲۰ بهمن (نهم فوریه) در واکنش به "جمع‌بندی" اخیر اتحادیه اروپا از موضع خود در قبال جمهوری اسلامی، از جمله گفت: «اجازه نمی‌دهیم که دوران گفت‌وگوی انتقادی دوباره بر مناسبات ایران و اتحادیه اروپا حاکم شود.»
اتحادیه اروپا در بیانیه خود در روز ۱۵ بهمن‌ماه گذشته ضمن استقبال از پایبندی جمهوری اسلامی به برجام، از نقش ایران در منطقه از جمله در سوریه و لبنان، تداوم حضور نظامی جمهوری اسلامی در سوریه، برنامه موشک‌های بالستیک ایران، "فعالیت‌های خصمانه" جمهوری اسلامی در خاک چند کشور اروپایی و نیز وضعیت حقوق بشر در ایران ابراز "نگرانی جدی" کرده بود. اتحادیه اروپا در این "جمع‌بندی" همچنین خواستار توقف برنامه موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی و نیز تصویب و اجرای قوانین مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در ایران شده بود.
به نظر می‌رسد که رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، ابراز نگرانی از موارد یادشده و نیز انتقاد اروپایی‌ها از برنامه موشکی ایران را به بازگشت آنان به دوران موسوم به "دیالوگ انتقادی" تعبیر کرده است.
فلاحت‌پیشه با "توطئه" خواندن گفت‌وگوهای ایران و اروپا در دهه ۹۰ میلادی گفت: «باید از تجربه ارتباط و مذاکرات ایران و اروپا در دهه ۹۰ میلادی استفاده کرد. ایران و اروپا در زمینه تجاری، فناوری و غیره باید بتوانند مناسبات خود را گسترش دهند، اما نباید اجازه دهیم که شرایط گفت‌وگوهای انتقادی مانند گذشته بین طرفین شکل بگیرد.»
به گزارش خبرگزاری تسنیم، فلاحت‌پیشه افزود: «در دهه ۹۰ میلادی توطئه‌ای تحت عنوان گفت‌وگوی انتقادی بین ایران و اروپا مطرح شد و مدام آنها انتقاداتی مطرح می‌کردند و ایران باید پاسخ می‌داد، الآن ما اجازه چنین کاری را نمی‌دهیم.»
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس ضمن انتقاد از "تعلل" اروپا در راه‌اندازی ساز و کار ویژه مالی موسوم به اینس‌تکس یا "ابزار حمایت از مبادلات تجاری"، خواستار اجرای "تعهدات" اتحادیه اروپا در قبال برجام شد و گفت: «تعلل اروپایی‌ها در این مسئله آشکار است. بنابراین نباید اجازه دخالت به آنها در امور داخلی ایران، از جمله برنامه موشکی و دفاعی خود را بدهیم.»
فلاحت‌پیشه: شروط اروپایی‌ها را نمی‌پذیریم
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه انتقاد اروپا به برنامه موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی را "ادعاهای بی‌مورد" نامید و تأکید کرد که: «اینها در چارچوب همان گفت‌وگوی انتقادی است که ما وارد آن نمی‌شویم و این ادعاها را مردود می‌دانیم.»
فلاحت‌پیشه در نهایت گفت: «اروپایی‌ها اجازه طرح مسائلی از جمله برنامه‌های موشکی ایران را ندارند. توپ در زمین اروپایی‌هاست و باید در چارچوب برجام پاسخ دهند. شروط اروپایی‌ها درباره برنامه موشکی اصلا مورد قبول نیست و آن را نمی‌پذیریم.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
اتحادیه اروپا در بیانیه خود در رابطه با اینس‌تکس نوشته بود: «این کانال ویژه، منطبق با قوانین اتحادیه اروپا و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از عاملان اقتصادی دخیل در تجارت مشروع با ایران حمایت خواهد کرد.». متوقف کردن فعالیت‌های مرتبط با موشک‌های بالستیک، "به‌ویژه" آزمایش و پرتاب موشک‌هایی که ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستند نیز یکی از درخواست‌های اتحادیه اروپا از جمهوری اسلامی بود.
بازگشت اروپا به دیالوگ انتقادی؟
از سخنان امروز فلاحت‌پیشه چنین برمی‌آید که او خواست توقف برنامه موشک‌های بالستیک ایران از سوی اروپا را شکلی از احیای دوران "گفت‌وگوی انتقادی" میان اروپایی‌ها و جمهوری اسلامی ارزیابی می‌کند؛ دورانی که با واقعه ترور میکونوس اروپا عملا به آن پایان داد.
دوران ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی میان سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ که در ایران به دوران عمل‌گرایی شهرت یافته، زمینه را برای سیاستی که به‌خصوص از سوی کلاوس کینکل، وزیر خارجه وقت آلمان، زیر عنوان دیالوگ انتقادی مطرح شد، آماده کرده بود. اما ترور شاپور بختیار در مردادماه ۱۳۷۰ و به‌خصوص حادثه تروریستی رستوران میکونوس در شهریورماه ۱۳۷۱ در برلین روابط اروپا با ایران را وارد دور جدید از تیرگی کرد. دستگاه قضایی آلمان رهبران جمهوری اسلامی را مستقیما مسئول ترور میکونوس دانسته بود.
بر اساس ایده دیالوگ انتقادی، برقراری پیوندهای سیاسی و اقتصادی اروپا با کشورهایی مانند ایران، وابستگی متقابل را به دنبال داشته و در صورت تداوم چنین پیوندهایی، حکومت‌هایی مثل جمهوری اسلامی حتی برخلاف میل خود مجبور به تن دادن به الزامات آن خواهند بود. برخی نیز از این سیاست به عنوان "مدل چین" یاد می‌کنند. منتقدان اما ایراد این سیاست را در نادیده گرفتن دینی و ایدئولوژیک بودن حکومت جمهوری اسلامی و کارکرد مراکز مختلف قدرت در ایران می‌دانستند.
حال در شرایط کنونی سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا (E3) هم‌زمان با راه‌اندازی یک کانال ویژه مالی برای نجات توافق هسته‌ای با ایران، نگرانی‌های متعددی را بیان کرده و دو درخواست مشخص را نیز با جمهوری اسلامی در میان گذاشته‌اند. اروپا در شرایط دشوار تحریم‌های آمریکا و نیاز شدید ایران به باز شدن منافذ بسته مالی و بانکی، بر فشار خود به تهران برای تغییر سیاست‌های منطقه‌ای و موشکی جمهوری اسلامی افزوده است؛ امری که شباهت چندانی به سیاست "گفت‌وگوی انتقادی" ندارد.