جنجال پروژه "ایراندیساینفو" به کنگره آمریکا رسید
۱۳۹۸ خرداد ۱۶, پنجشنبهمجله آمریکایی Mother Jones که از روزنامهنگاری تحقیقی حمایت میکند، پنجشنبه ۱۶ خرداد (۶ ژوئن) با انتشار گزارشی در مورد پروژه "ایراندیساینفو" (IranDisInfo) نوشته است که نمایندگان دمکرات کنگره آمریکا تحقیق در مورد تخلفات این پروژه را آغاز کردهاند.
پروژه "ایراندیساینفو" بخشی از فعالیتهای دفتر کوچکی به نام "دفتر فعالیت جهانی" در وزارت امور خارجه آمریکاست و هدف آن مقابله با تبلیغات سیاسی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی اعلام شده است.
در پی اعتراضات اخیر شماری از روزنامهنگاران وفعالان سیاسی ایرانی، اکنون نمانیدگان دمکرات کنگره این مساله را بررسی خواهند کرد که آیا دولت ترامپ از دفتری که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما برای مبارزه با تبلیغات سیاسی خارجی و انتشار اطلاعات نادرست در اینترنت تأسیس شده، در راستای اجرای سیاستهای خود در مورد ایران استفاده میکند.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا ماه فوریه گذشته لئا گابریله، یکی از خبرنگاران شبکه فاکسنیوز را که تجربه اندکی در مسائل دیپلماتیک دارد به مدیریت "دفتر فعالیت جهانی" وزارت خارجه منصوب کرد.
وزارت امور خارجه آمریکا جمعه ده خرداد (۳۱ مه) پس از انتشار گزارشهایی در مورد پروژه "ایراندیساینفو" که نشان میداد از مقررات تعیین شده تخلف کرده، بودجه این پروژه را تعلیق کرد. یک روز پس از آن خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارشی منتشر کرد که حاوی اطلاعات جمعآوری شده توسط نگار مرتضوی در مورد پروژه "ایراندیسایفو" بود.
نگار مرتضوی، خبرنگار ایرانی-آمریکایی و مشاور سردبیر ایندیپندنت اطلاعاتی گردآورده بود که نشان میداد مسئولین پروژه "ایراندیسایفو" در فضای مجازی به روزنامه نگاران، دانشگاهیان و فعالان حقوق بشر که منتقد سیاستهای دولت آمریکا در مورد ایران هستند حمله میکنند. مدیر پروژه "ایراندیسایفو" مریم معمار صادقی مدیر موسسه "توانا" است.
مریم معمار صادقی ۱۳ خرداد (سوم ژوئن) در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: "جهان لافایتها و باسکرویلهایی دارد که شجاعانه برای آزادی مبارزه میکنند. اما اسلاوینهایی (باربارا اسلاوین، عضو ارشد شورای روابط خارجی آتلانتیک و هماهنگکننده گروه ویژه ایران در این اندیشکده) هم دارد که از چهرهغربی خود سود میجویند تا شر را عادی جلوه دهند و از آن بدتر پارسیها (تریتا پارسی) و مرتضویهایی (نگار مرتضوی) دارد که به مبارزه ملت خود با استبداد خیانت میکنند."
جان تیرمن، مدیر مرکز مطالعات بینالملل دانشگاه امآیتی در جواب مریم معمارصادقی نوشته است: "استفاده از بودجه دولتی برای حمله به آزادی بیان شهروندان آمریکا، ابزار شبیه نازیها و لایق تمامیتطلبان است - البته همسو با شیوه ترامپ در تضعیف اصول و روشهای دموکراتیک. شما متعلق به این کشور نیستید."
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده تا زمانی که "اقدامات لازم برای اطمینان از انجام فعالیت در چارچوب کاری مورد توافق" صورت نگیرد، بودجه پروژه "ایراندیساینفو" معلق خواهد ماند.
جنجال تخلف این پروژه اما همچنان در رسانهها داغ است. روزنامه گاردین که در مورد فعالیتهای این پروژه گزارشی منتشر کرده، نوشته است بسیاری از توییتهایی که در آنها به منتقدان سیاستهای دونالد ترامپ حمله شده بود، پس از تعلیق بودجه پروژه پاک شدهاند.
خبرگزاری سیانان هم چهارشنبه ۱۵ خرداد (۵ ژوئن) مطلبی منتشر کرده با عنوان "تعلیق حمایت مالی وزارت امور خارجه از مخالفان ایران که خبرنگاران و فعالان را هدف قرار میدادند".
سیانان با جیسون رضاییان، خبرنگار ایرانی-آمریکایی واشنگتنپست مصاحبه کرده که گفته است یک حسابکاربری مرتبط با پروژه "ایراندیساینفو" به او و سایر روزنامهنگارانی که "مخالف تحریمهای فلجکننده آمریکا و رویکرد این کشور در مورد ایران هستند" حمله میکند.
جیسون رضاییان گفته است فعالان پروژه "ایراندیساینفو" و برخی دیگر از فعالان مجازی او و منتقدان سیاستهای آمریکا را "همکاران جمهوری اسلامی" یا "لابی ایران" در غرب میخوانند.
تارا سپهریفر، فعال حقوق بشر در بخش خاورمیانه و شمال آفریقا که با دیدهبان حقوق بشر همکاری میکند نیز یکی از قربانیان این حملات است. او به خبرگزاری سیانان گفته است بعد از آنکه توییتی در مورد تأثیر تحریمهای آمریکا بر زندگی مردم عادی در ایران، از جمله کمبود دارو نوشته بود مورد حمله قرار گرفته است.
سپهریفر گفته است یک حساب کاربری مرتبط با "ایراندیساینفو" در تاریخ ۲۵ آوریل او را متهم کرده که "سخت تلاشمیکند ادعاهای محمد جواد ظریف (وزیر خارجه ایران) را ثابت کند".
تارا سپهریفر، جمعه ۳۱ خرداد پس از تصمیم وزارت امور خارجه آمریکا برای تعلیق بودجه پروژه "ایراندیساینفو" در یک پیام توییتری نوشت: «بسیاری از ما پذیرفتهایم که حملات لفظی و افتراهای مسموم بخشی از هزینه فعالیت به عنوان حقوقبشر یا کارشناس در فضای چند قطبیای است که در پی فشار حداکثری وزارت امور خارجه آمریکا ایجاد شده است. اما حال متوجه شدیم که بخشی از این افتراها توسط کسانی مطرح میشوند که با پول مالیاتدهندگان آمریکایی فعالیت میکنند.»
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده بخش بزرگی از فعالیتهای پروژه "ایراندیساینفو" در چارچوبی بوده است که برای این پروژه تعریف شده بود، "هرچند ما اخیرأ توییتهایی دیدهایم که فراتر از مرزهای تعیین شده توسط وزارت امور خارجه آمریکا برای مقابله با پروپاگاندای خارجی و انتشار اطلاعات نادرست بودند."
این پروژه بخشی از فعالیتهای "دفتر فعالیت جهانی" وزارت امور خارجه آمریکا است که آوریل سال ۲۰۱۶ میلادی در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما و پس از آن تأسیس شد که اتهامهایی در مورد دخالت روسیه در انتخابات اولیه ریاستجمهوری آمریکا مطرح شد.
آن زمان بودجهای معادل ۸۰ میلیون دلار برای فعالیتهای این دفتر با هدف "مقابله با پروپاگاندا و انتشار اطلاعات نادرست در فضای مجازی" در نظر گرفته شد.
جیسون رضاییان به خبرگزاری سیانان گفته است: «حقیقت اینجاست که دولت دونالد ترامپ نمیخواست بودجه این دفتر را صرف چنین پروژهای کند، چون معنای آن این بود که جنگ اطلاعاتی روسیه یک تهدید جدی است. در نتیجه تصمیم گرفت بودجه آن را جای دیگری خرج کند و آمریکاییهایی را تهدید کند که مخالف سیاستهای ترامپ در مورد ایران هستند و این به نظر من هشدار دهنده و جدأ خطرناک است».
اکنون و با بالا گرفتن بحثها در این زمینه، مجله آمریکایی Mother Jones نوشته است سناتور دمکرات الیوت انگل، عضو ارشد کمیته روابط خارجی کنگره از "دفتر فعالیت جهانی" وزارت امور خارجه خواسته است اطلاعات بیشتری در مورد پروژه "ایراندیساینفو" ارائه کند. بهنظر میرسد مقامات مسئول در این دفتر موافقت کردهاند که هفته آینده با کارمندان دفتر سناتور انگل دیدار کنند.