توقیف گریس۱ توسط بریتانیا؛ تهدید ایران به "مقابله به مثل"
۱۳۹۸ تیر ۲۳, یکشنبه
در تداوم تنش میان جمهوری اسلامی و بریتانیا بر سر توقیف ابرنفتکش حامل سوخت ایران در جبل‌الطارق، یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: «منتظریم تا اگر دیپلمات‌ها نتوانستند کاری کنند، قطعا برابر وعده سرلشگر باقری، اقدام مقابله به مثل را بیش از آنچه که انگلیسی‌ها فکر می‌کنند، انجام دهیم.»
محمدحسین باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، سه‌شنبه گذشته ضمن اشاره به "آمادگی" نیروهای مسلح جمهوری اسلامی برای مقابله با "اقدام خصمانه دشمن"، تهدید کرده بود که توقیف نفتکش حامل سوخت ایران توسط بریتانیا "بدون پاسخ نخواهد ماند".
جواد کریمی قدوسی امروز یکشنبه ۲۳ تیرماه (۱۴ ژوئیه) در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت گفت: «انگلیس در منطقه، میان یک بن‌بست کامل قرار گرفته و از طرف دیگر در اتحادیه اروپا با بحران شدید برگزیت مواجه است. در چنین شرایطی، یک دولت مستاصل احتمال اینکه دست به هر اقدام ابلهانه‌ای بزند دور از انتظار نیست.»
پلیس و مأموران گمرک دولت محلی جبل‌الطارق، از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا واقع در جنوب اسپانیا، ۱۳ تیرماه گذشته با حمایت تفنگداران نیروی دریای سلطنتی بریتانیا ابرنفتکش "گریس۱" حامل محموله سوخت ایران را توقیف کردند. فابیان پیکاردو، رئیس دولت محلی جبل‌الطارق، گفته بود که "شواهد کافی" در دست است که "گریس۱" محموله خود را به مقصد پالایشگاه بانیاس سوریه می‌برده است.
توقیف محموله احتمالی نفت جمهوری اسلامی به مقصد سوریه که با ظن نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه دمشق همراه است، در شرایط حساس راه‌اندازی کانال ویژه مالی این اتحادیه برای معاملات تجاری با ایران انجام گرفت. مقام‌های جمهوری اسلامی توقیف این ابرنفتکش حامل "دو میلیون بشکه نفت ایران" را "راهزنی دریایی" خوانده و اعلام کردند که مقصد آن سوریه نبوده است.
سفیر ایران در بریتانیا دیروز شنبه در پیامی توییتری نوشته بود که «بریتانیا نباید با اشتباه محاسباتی در توقیف غیرقانونی نفتکش اشتباه خود را دوباره تکرار کند». حمید بعیدی‌نژاد همچنین تهدید کرده بود که تداوم توقیف نفتکش حامل سوخت ایران "بی‌پاسخ نخواهد ماند".
ظریف: به صادرات نفت ادامه می‌دهیم
جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، دیروز شنبه اعلام کرده بود، در صورتی که جمهوری اسلامی تضمین دهد که نفتکش توقیف‌شده به سوریه نخواهد رفت، این کشور نیز به رفع توقیف آن کمک خواهد کرد. هانت همچنین در چند پیام توییتری از تماس تلفنی با همتای ایرانی خود محمدجواد ظریف و "گفت‌وگوی سازنده" با او درباره "گریس۱" و نیز نازنین زاغری، شهروند ایرانی بریتانیایی زندانی در ایران خبر داده بود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
به گزارش وزارت خارجه ایران نیز ظریف در این گفت‌وگوی تلفنی ضمن تاکید بر "غیرقانونی بودن تحریم‌های نفتی آمریکا"، گفته است که "جمهوری اسلامی ایران به صادرات نفت خود در هر شرایطی ادامه خواهد داد".
محمدجواد ظریف "شرق مدیترانه" را "مقصد قانونی" ابرنفتکش حامل نفت ایران عنوان کرده و به همتای بریتانیایی خود گفت: «اتحادیه اروپا که همواره مخالف اعمال فراسرزمینی تحریم‌های آمریکا بوده است، نمی‌تواند خود به چنین اقدامی مبادرت ورزد و دولت انگلیس باید سریعا نسبت به پایان توقیف غیرقانونی نفتکش ایرانی، تمهیدات لازم را به عمل آورد.»
مقام‌های بریتانیا اعلام کرده بودند که ابرنفتکش حامل نفت ایران به دلیل نقض احتمالی تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه توقیف شده است. اما مقام‌های جمهوری اسلامی از جمله حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، اقدام بریتانیا را واکنش "نیابتی" این کشور به سرنگون کردن پهپاد آمریکایی توسط نیروهای سپاه پاسداران دانسته‌اند.
در این میان برخی هم گمانه‌زنی کرده‌اند که هدف "گریس۱" نه سوریه، بلکه رساندن محموله به دست یک مشتری اروپایی بوده است. در حالی که قصد فروش نفت به سوریه ناقض تحریم‌های اروپا است، خرید آن توسط کشورهای اروپایی نیز نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران محسوب می‌شود.
موضوع "نازنین زاغری" در گفت‌وگوی ظریف و هانت
به گزارش ایسنا، ظریف همچنین در تماس تلفنی روز گذشته با همتای بریتانیایی خود در خصوص نازنین زاغری و دیگر افراد دوتابعیتی که به گفته او "به دلیل جرایم امنیتی در ایران دستگیر شده‌اند"، خطاب به او گفت: «دستگیری و محاکمه این افراد بر اساس روال‌های کاملا قانونی صورت گرفته است و از دولت انگلیس انتظار می‌رود به اجرای قانون و استقلال قوه قضائیه در جمهوری اسلامی ایران احترام بگذارد.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
پس از توقیف نفتکش حامل سوخت ایران گمانه‌زنی‌هایی به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی بر سر مبادله نازنین زاغری با "گریس۱" مطرح شد. محمدجواد ظریف اما چهارشنبه گذشته گفته بود: «پیشنهادی برای مبادله زاغری با نفتکش مطرح نشده است.»
نازنین زاغری- رتکلیف، دارای یک فرزند خردسال، در ۱۵ فروردین ۱۳۹۵ زمانی که قصد خروج از ایران را داشت، در فرودگاه بازداشت و روانه زندان شد. دستگاه قضایی جمهوری اسلامی خانم زاغری را به اتهام مشارکت در "براندازی نرم" به پنج سال زندان محکوم کرده است.
جواد کریمی قدوسی در بخش دیگری از سخنان امروز خود در همین رابطه گفت: «اینکه گفته می‌شود انگلیس نفتکش را برای مبادله با نازنین زاغری توقیف کرده، نشان می‌دهد این پیر استعمار چنین تحلیل می‌کند تا برای آزادی یک زندانی که شهروند ایران است و مرتکب جاسوسی شده، یک کشتی نفتکش را آن سر دنیا توقیف کند.»
این عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران ادامه داد: «در حالی که گلوی تجارت انگلیس و انرژی این کشور در خلیج فارس دست نیروی دریایی سپاه در آب‌های ساحلی است چگونه می‌خواهد چنین مبادله‌ای را انجام دهد؟ اگر انگلیس چنین برنامه‌ای داشته باشد، قطعا به نتیجه نمی‌رسد.»
کریمی قدوسی افزود: «قطعا هیچ‌کس پیام‌آور دولت خبیث انگلیس نخواهد بود، ملت به این افراد کشیده می‌زنند و برخورد می‌کنند زیرا تحقیر ملت ایران است؛ اصلا آقای ظریف نباید این مساله را مطرح می‌کرد.»
این نماینده مجلس نیز همچون رئیس جمهوری ایران، اقدام بریتانیا در توقیف نفتکش حامل سوخت ایران را "در راستای جبران ساقط شدن پهپاد پیشرفته آمریکایی‌ها" ارزیابی کرد که به گفته او «از طرف انگلیس به صورت نیابتی انجام شده است تا زخم آمریکایی‌ها التیام یابد.»
تهدید بریتانیا به پرداخت "هزینه سنگین"
هم‌زمان با کریمی قدوسی، محمدرضا پورابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز اقدام بریتانیا در توقیف نفتکش حامل سوخت ایران را "اشتباهی فاحش" خواند و گفت: «این توقیف بدون پاسخ نخواهد ماند.»
به گزارش مهر، پورابراهیمی ادامه داد: «وزارت امور خارجه باید اقدام متقابل در برابر انگلستان طراحی کند. قطعا این اقدام انگلیس بی‌پاسخ نخواهد ماند و انگلستان هزینه سنگینی بابت این اقدام خود خواهد پرداخت.»
این نماینده همچنین خبر داد که مجلس شورای اسلامی "هفته آینده تصمیمات لازم را در مورد مقابله با اقدام انگلستان" خواهد گرفت و "دولت هم این مسیر را جلو می‌برد".
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ایران همچنین مدعی شد که "استیصال آمریکایی‌ها در حوزه تحریم‌های اقتصادی موجب شده است موضوعاتی مانند جنگ نظامی را مطرح کنند".
محمدرضا پورابراهیمی سپس ادعای یک مقام حکومتی ایران را تکرار کرد و گفت: «آمریکایی‌ها تلاش داشتند با ایران توافق کنند تا در مقابله ساقط شدن پهپادشان در منطقه‌ای که جمعیتی ندارد و ارزش اقتصادی نیز ندارد بمباران محدودی انجام دهند تا آبروی خود را بخرد اما از طرف جمهوری اسلامی ایران اعلام شد اگر کوچک‌ترین تجاوزی به ایران شود به معنای جنگ تمام عیار علیه جمهوری اسلامی است و مقابله به مثل خواهد شد.»
غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل ایران، یکشنبه گذشته این ادعا را مطرح کرده و مدعی شده بود که جمهوری اسلامی در پاسخ به خواسته آمریکا گفته است: «ما هر عملیاتی را شروع جنگ تلقی می‌کنیم و به آن پاسخ خواهیم داد و زمین جنگ را ما طراحی می‌کنیم و اگر شما آن را شروع کردید، پایانش را ما اعلام می‌کنیم.»
تکیه جمهوری اسلامی "صرفا بر دفاع نیست"
در تداوم تنش میان تهران و واشنگتن، فرمانده ارتش ایران امروز یکشنبه اعلام کرد که "تکیه" جمهوری اسلامی "صرفا بر دفاع نخواهد بود". عبدالرحیم موسوی تأکید کرد که «شرایط امروز جهان و منطقه، آمادگی بیش از پیش را الزامی کرده است.»
فرمانده کل ارتش ایران تهدید کرد: «ما شروع کننده هیچ جنگی نبوده‌ایم و نیستیم اما تکیه ما صرفا بر دفاع نیست، ابتدا در زمان شروع حمله دشمن دفاع خواهیم کرد، اما قدرت هجومی و توان ضربه زدن ما بعد از شروع حمله متجاوزان ویران‌کننده و پشیمان‌کننده خواهد بود.»
تنش میان تهران و واشنگتن در پی یک رشته حوادث و تحولات در هفته‌ها و ماه‌های گذشته، با سرنگون کردن پهپاد تجسسی آمریکایی توسط سپاه پاسداران به اوج خود رسید. پس از این حادثه اعلام شد که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، قصد حمله تلافی‌جویانه به ایران را داشته، اما اندک‌زمانی پیش از حمله، به خاطر نگرانی از تلفات انسانی نامتناسب با سرنگون شدن پهپاد، از این اقدام منصرف شده است.
پنجشنبه گذشته نیز بریتانیا رسما جمهوری اسلامی را متهم به تلاش برای سد کردن راه نفتکش خود در آب‌های خلیج فارس کرد. مقام‌های این کشور البته گفته بودند که ایران موفق به این کار نشده، زیرا یک ناوچه بریتانیایی به شناورهای ایرانی هشدار داده بوده تا از محل عقب‌نشینی کنند. آمریکا نیز اقدام منتسب به سپاه پاسداران علیه نفتکش بریتانیایی را محکوم کرد. مقام‌های ایرانی اما این اتهام را رد کرده‌اند.
در پی این حادثه نیز بریتانیا جمعه گذشته از قصد خود برای جایگزینی کشتی جنگی "اچ‌ام‌اس مونتروز" با ناوشکن بزرگتری به نام "اچ‌ام‌اس دونکان" در خلیج فارس خبر داد. وزارت دفاع بریتانیا در بیانیه‌ای اعلام کرد که این اقدام در راستای تضمین "آزادی کشتیرانی" در "مسیر حساس" خلیج فارس صورت خواهد گرفت.