"هدف لهستان از کنفرانس ورشو کاهش نفوذ روسیه است"

دکتر رابرت چولدا تحلیلگر مسايل سیاسی و مدرس دانشگاه "لودز" لهستان بارها به ایران سفر کرده و با زبان فارسی اندکی آشناست. او در حاشیه کنفرانس ورشو به پرسش‌های دویچه‌وله فارسی در مورد این کنفرانس پاسخ داده است.

دویچه‌وله: آقای چولدا مسائل خاورمیانه و آنچه با عنوان "صلح و امنیت در آینده خاورمیانه" در کنفراس ورشو مطرح شده چقدر برای لهستان مهم است؟ 

رابرت چولدا: حقیقتا اینجاست که سیاست خارجی لهستان بر رابطه با آمریکا، اروپای غربی، کشورهای شرق اروپا و بر سیاست‌های روسیه و اوکراین متمرکز است. ما در دوران جنگ سرد حضور پررنگی در خاورمیانه داشتیم و بعد از آن هم در مأموریت‌های عراق و افغانستان شرکت داشتیم. برای لهستان در حال حاضر گسترش روابط اقتصادی با کشورهای خاورمیانه مهم است. لهستان در زمینه انرژی با ایران هم چند قرارداد داشت، اما از نظر سیاسی در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی مانند آلمان یا بریتانیا، لهستان روابط سیاسی نزدیکی با ایران ندارد.

محرک اصلی برگزاری کنفرانس ورشو برای لهستان، روسیه است و نه ایران یا حتی خاورمیانه. آنچه برای دولت لهستان مهم است داشتن یک پایگاه نظامی دائم ارتش آمریکا در خاک لهستان است.

تمام ایده برگزاری کنفرانس ورشو از کاخ سفید آمده است و نه ورشو. به نظر من دولت لهستان مایل است روابط دوستانه‌ای با ایران داشته باشد و با این کشور همکاری کند. اما در حال حاضر میان این دو هدف: داشتن رابطه خوب با ایران یا پایگاه دائم نظامی ارتش آمریکا، روشن است که خواست آمریکا برای لهستان مهمتر است.

تأثیر این کنفرانس بر روابط ایران و لهستان را چطور ارزیابی می‌کنید؟

روابط ایران و لهستان با خروج آمریکا از توافق اتمی کاهش پیدا کرده. بسیاری از کمپانی‌های غربی از جمله دو کمپانی بزرگ تأمین انرژی لهستانی هم مجبور شدند به دلیل بازگشت‌ تحریم‌های آمریکا و تهدید‌هایی که وجود داشت بازار ایران را ترک کنند. البته این تصمیم آنها ارتباطی به کنفرانس ورشو نداشت. اما مسلم است که برگزاری این کنفرانس بر روابط دو طرف تأثیر منفی خواهد داشت. باید دید بیانیه نهایی این کنفرانس چه خواهد بود. موضع اسرائیل که خوب روشن است، این کشور خواستار موضع‌گیری شدید علیه ایران است. اما من تصور می‌کنم، بیاینه نهایی این کنفرانس ملایم‌تر از آن چیزی باشد که برخی انتظار دارند.

لهستان ممکن است در این بیانیه بار دیگر تأکید کند که خواستار صلح و امنیت در خاورمیانه است. در این صورت من امیدوارم برگزاری این نشست تأثیری منفی پایداری بر روابط دو کشور نداشته باشد.

اما من واقعأ متأسفم که هفته فیلم لهستان در تهران در واکنش به برگزاری این کنفرانس لغو شد.