آغاز به کار نشست افغانستان در قطر

"حرف زدن کافی نیست". این  توییتی است که مارکوس پوتزل، نماینده ویژه آلمان در امور افغانستان و پاکستان، به مناسبت گشایش نشست قطر نوشته و در آن تاکید کرده که دیالوگ باید طرفین را به یک مذاکره معنادار رهنمون کند.

در نشست قطر، علاوه بر اسلامگرایان افراطی، چهره‌های سیاسی و مدنی افغان از ولایات مختلف نیز دعوت دارند. ۶۰ نماینده سیاسی-اجتماعی افغانستان و ۱۷ نماینده از گروه طالبان در کنار هم نشسته‌اند. بنیاد آلمانی "برگ‌هوف" که تجربه‌ای دیرین در زمینه میانجی‌گری دارد، این نشست را همراهی می‌کند.

نشست قطر گفت‌وگویی است میان نیروهای داخلی در افغانستان که به مذاکرات "بین الافغانی" موسوم شده است. وزارت خارجه آلمان بر این نظر است که این کنفرانس می‌تواند کمکی به مذاکرات بعدی میان همه جریان‌های اجتماعی مهم در افغانستان باشد تا راه را برای پایان بخشیدن به جنگ و تدوین قانون اساسی آتی هموار کنند.

گفت‌وگو از سال ۲۰۱۸

محافل دیپلماتیک برای پایان دادن به کشمکش ‌در افغانستان، سخت در تکاپو هستند. آمریکا از ژوئیه سال ۲۰۱۸ مذاکراتی مستقیم را با نمایندگان طالبان شروع کرده‌ است؛ مذاکراتی که عمدتا به خروج نیروهای نظامی از افغانستان و تضمین طالبان برای مقابله با تروریسم مربوط هستند. هم‌زمان تلاش می‌شود که مذاکرات صلح در داخل افغانستان نیز بین طالبان و دولت کابل به مسیر عملی بیفتد. بر همین اساس، نشست قطر گامی مهم تلقی شده است.

 مارکوس پوتزل، نماینده ویژه دولت آلمان در امور افغانستان، در همین زمینه، دستکم دو مرتبه با جانشین رهبر طالبان، ملا عبدالغنی برادر و سایر مقامات سیاسی و مدنی افغانستان ملاقات کرده است.

هم‌زمان با نشست قطر، مذاکرات صلح میان آمریکا و طالبان متوقف شده است. زلمی خلیل‌زاد، نماینده آمریکا در امور افغانستان، و سهیل شاهین، سخنگوی طالبان، در توییتر از پیشرفت گفت‌وگوها ابراز رضایت کرده‌اند.

خلیل‌زاد نوشته که طرفین در تضمین مبارزه با تروریسم، خروج نیروها، شرکت در دیالوگ و آتش‌بس جامع و دایمی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند.

مشکل اما اینجاست که نخبگان سیاسی در افغانستان در تبیین راه‌کارها و چشم‌اندازهای صلح، دچار شکاف و تشتت آرا هستند. نیروهای طالبان از گفت‌وگوی مستقیم با دولت کابل امتناع می‌کنند چرا که این دولت را دست نشانده غرب می‌دانند. اسلامگرایان طالبان پذیرفته‌اند که نمایندگان کابل در نشست قطر حضور داشته باشند به شرط آن که مواضع شخصی خود را بیان کنند. بر همین اساس، آن دسته از اعضای هیات ۶۰ نفری افغانستان که پست‌های دولتی دارند، تصریح کرده‌اند که به صورت شخصی و فردی در نشست دوحه حضور دارند.

ناظران آگاه به مسائل افغانستان می‌گویند نشست قطر یک گام بزرگ رو به جلوست اما نباید نسبت به آن بیش از حد خوشبین بود یا آن را مقدمه‌ای برای مذاکرات دوجانبه مستقیم برای نیل به صلح دانست.