آخرین نبرد در میدان خونین گاوبازی
۱۳۹۰ مهر ۵, سهشنبهروز یکشنبه (۲۵ سپتامبر) برای بسیاری از اسپانیاییها وداعی اندوهبار با مراسمی بود که آن را "میراث دیرین" کشور میدانند. نزدیک ۲۰ هزار نفر از طرفداران پرشور گاوبازی برای تماشای مراسم در میدان "لامونومنتال" در مرکز شهر بارسلون گرد آمده بودند. در این دور از مسابقه خوزه توماس، مهمترین قهرمان گاوبازی اسپانیا، به میدان آمد. او با اندام ورزیده و حرکات ظریف و چابک خود جمعیت را به تحسین وا داشت.
در این دور گاوبازی که آخرین مسابقه امسال بود، تعداد ۶ گاومیش هیولا به میدان آمدند و زمین را به خون خود قرمز کردند. آنها را از دامپروری مخصوصی در شهر سالامانکا به بزرگترین میدان گاوبازی کاتالونی آورده بودند.
به دنبال جزایر قناری که چند سال پیش "گاوبازی" را به عنوان مراسمی غیرانسانی و خشونتبار منع کرد، اینک اقلیم کاتالونی در شمال شرقی اسپانیا نیز گاوبازی را قدغن میکند. پارلمان استان کاتالونی در ژوئیه ۲۰۱۰ با تصویب قانونی علیه ادامه این سنت رأی داد. قانون به طور رسمی از آغاز سال ۲۰۱۲ میلادی قدرت اجرایی پیدا میکند، اما مراسم روز یکشنبه آخرین دور بازی در سال جاری بود.
میراث فرهنگی یا مشق بیرحمی
گاوبازی (به اسپانیایی: کوریدا) از دل سنت اسپانیایی بیرون آمده است. برخی از مؤرخان سابقه اسطورهای این بازی را به آیین میترا برمیگردانند، و گروهی حتی از آن هم دورتر رفته، پیشینهی گاوبازی را به اقوام ابتدایی در آیینهای توتمی بشر میرسانند.
طرفداران گاوبازی آن را ورزش یا حتی "هنر" میدانند. مشهور است که بسیاری از نویسندگان و هنرمندان نامی مانند ارنست همینگوی، فدریکو گارسیا لورکا و پابلو پیکاسو از دوستداران این بازی بودند. پیرامون گاوبازی انبوهی از شعر و نمایش و داستان و اپرا تصنیف شده است.
اما مخالفان گاوبازی آن را آیین کشتار و خونریزی میدانند. به نظر آنها این "هنر" یکسره بر پایه خشونت و سنگدلی نسبت به حیوانات شکل گرفته است: گاوباز یا "توررو" با مهارت و چابکی گاوی بیگناه را به مرز جنون میکشاند، با نیش خنجر و ضربات نیزه او را شکنجه میدهد و سرانجام با ضربهای نهایی حیوان را از پا درمیآورد.
در اسپانیا گاوبازی تنها سنتی ملی و میراث تاریخی نیست، بلکه کسب و کاری پردرآمد به شمار میرود. حدود ۴۰ هزار نفر در این "حرفه" اشتغال دارند. اما با دگرگونی روحیات و اخلاقیات جامعه و به ویژه با فعالیت طرفداران حقوق حیوانات، این "حرفه" به خطر افتاده است. در گذشته مردم برای تماشای گاوبازی سر و دست میشکستند، اما در سالهای اخیر مردم از تماشای گاوهای خونین کمتر لذت میبرند. در سراسر اسپانیا بسیاری از میدانهای مشهور گاوبازی سوت و کور هستند و به ندرت در آنها مسابقات پرهیجان برگزار میشود.
با ممنوع شدن گاوبازی در ایالت کاتالونی، عمارت پرشکوه "لامونومنتال" یکی از قدیمیترین و مهمترین میدانهای گاوبازی در اسپانیا، پس از نزدیک به صد سال فعالیت، تعطیل میشود.
AA/AJ