آذربایجان: خاک ما مبدأ پرواز پهپاد ساقط‌شده در ایران نبود
۱۳۹۳ شهریور ۶, پنجشنبه
خبرگزاری "ترند" آذربایجان به نقل از وزارت دفاع این کشور خبر داد که پهپاد سرنگون‌شده در ایران از خاک این کشور به هوا برنخاسته است. سرهنگ واقف درگاهلی، رئیس روابط عمومی این وزارت‌خانه، هدف از انتشار این "اطلاعات تحریک‌کننده" را ضربه‌زدن به روابط آذربایجان با همسایگان این کشور برشمرده است. او در عین حال تصریح کرد که نیروهای مسلح آذربایجان پهپاد "هرمس ۴۵۰" در اختیار ندارند.
این خبرگزاری روز چهارشنبه (۲۸ اوت/ ۶ شهریور) همچنین به نقل از المان عبدلایف، سخنگوی وزارت خارجه آذربایجان، نوشت که باکو به دیگر کشورها اجازه نمی‌دهد به مناسبات آذربایجان با همسایگانش آسیب برسانند. وی تصریح کرد که آذربایجان از اصل بهبود روابط با همسایگان پیروی می‌کند.
روابط ایران و آذربایجان در سال‌های اخیر بارها دچار تنش شد. انتظار می‌رفت مناسبات دو طرف با روی کار آمدن دولت حسن روحانی بهبود یابد، اما تنش میان دو کشور هنوز فروکش نکرده است.
چرا آذربایجان؟
یک روز پس از انتشار اطلاعیه سپاه در مورد سرنگونی یک پهپاد در نزدیکی تأسیسات هسته‌ای نطنز، فرمانده نیروی هوافضای سپاه اعلام کرد که پهپاد ساقط‌شده از نوع "هرمس" و برد عملیاتی آن ۸۰۰ کیلومتر بوده است. به گفته امیرعلی حاجی زاده، این هواپیما با یک بار سوختگیری می‌توانسته ۱۶۰۰ کیلومتر پرواز کند؛ بنابراین مبدأ پرواز نه اسرائیل، بلکه یکی از کشورهای منطقه بوده است.
از سوی دیگر، پایگاه اینترنتی "دبکا" روز چهارشنبه (۲۷ اوت/ ۵ شهریور) به نقل از منابع خود در عرصه "نظامی و امور ایران" مدعی شد: «پهپاد هرمس ۴۵۰ ساخت اسرائیل که بر فراز نطنز در ایران منهدم شد، از جمهوری آذربایجان به هوا برخاسته است». این وبسایت پایگاه نخجوان را مبدأ پرواز و روز ۲۳ اوت – یک روز پیش از اطلاعیه سپاه – را زمان انهدام آن عنوان کرد.
خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه پاسداران هم در همین روز به نقل از سردار مسعود جزایری، معاون ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نوشت که پهپاد منهدم‌شده از یکی از همسایه‌های شمالی به هوا برخاسته است.
آذربایجان در منطقه نخجوان با ایران، ارمنستان و ترکیه مرز مشترک دارد. در این منطقه یک پایگاه نظامی کوچک وجود دارد. به نوشته "دبکا"، سه سال پیش یک "هرمس ۴۵۰" دیگر از همین پایگاه راهی ارمنستان شد؛ پهپادی که نیروی هوایی ارمنستان آن را سرنگون کرد.
انهدام در ایران، پاسخ در خارج
خبرگزاری فارس همچنین به نقل از سردار جزایری، معاون ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، نوشت که ایران پاسخ اقدام اسرائیل را در "سرزمین‌های اشغالی" خواهد داد. یک روز پیش از جزایری هم جانشین فرمانده سپاه در همین چارچوب گفته بود که "پاسخ ایران به دشمنان میدانی است و نه دیپلماتیک". سردار حسین سلامی افزوده بود: «لزوما واکنش‌هایمان را هم اعلام نمی‌کنیم ولی اعمال می‌کنیم، واکنش‌های ما عملیاتی است و دشمن ما آن را می‌بیند و حس می‌کند».
رهبر جمهوری اسلامی اول مردادماه سال جاری (۱۳۹۳) و در حالی که اسرائیل و فلسطینیان در غزه درگیر جنگ بودند، از لزوم مسلح کردن کرانه باختری رود اردن سخن گفت. سلامی و حاجی‌زاده، جانشین فرمانده سپاه و فرمانده نیروی هوافضای سپاه، همچنین محمدرضا نقدی، رئیس بسیج، پس از آن بر لزوم انجام این اقدام و شتاب‌بخشیدن به روند آن تأکید کردند.
سردار سلامی هم در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه "روز قدس" در تهران، اسرائیل را به "جنگ خانه به خانه" تهدید کرده بود.