آغاز انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی در ترکیه
۱۳۹۷ تیر ۳, یکشنبه
شعبه‌های رأی‌گیری در ترکیه برای انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری درهای خود را در ساعت ۸ صبح روز یکشنبه به‌وقت محلی (۲۴ ژوئن/ ۳ تیرماه) به روی واجدان شرایط رأی‌دهی باز کردند. رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ۶۴ ساله ترکیه که برای یک دوره پنج ساله دیگر خود را نامزد کرده، امیدوار است که بار دیگر در این پست ابقا شود و حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری او نیز اکثریت کرسی‌های پارلمان را در اختیار بگیرد. به گفته مسئولان برگزاری انتخابات، نخست آرای مربوط به گزینش ریاست جمهوری شمارش خواهد شد.
بیش از ۵۶ میلیون نفر در ترکیه در این انتخابات واجد شرایط رأی‌دهی هستند. این انتخابات بزرگترین چالش پیش روی اردوغان و حزب حاکم او از زمان دست گرفتن قدرت در سال ۲۰۰۳ است. اردوغان در ۱۶ سال گذشته در هیچ انتخاباتی شکست نخورده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
به باور تحلیلگران انتخابات روز یکشنبه همچنین معیاری برای سنجش میزان قدرت اپوزیسیون است. اردوغان در ماه مه اعلام کرد که تاریخ انتخابات را از ۳ نوامبر ۲۰۱۹ به ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸، یعنی یک سال و نیم زودتر از موعد قانونی، موکول کرده است.
او در توجیه دلایل اتخاذ این تصمیم گفته بود، وضعیت کنونی در سوریه و عراق و همچنین تصمیماتی که باید در عرصه سیاست‌های کلان کشور گرفت، برگزاری انتخابات زودهنگام را ضروری کرده است.
به گفته ناظران سیاسی چنانچه اردوغان نتواند آرای کافی را در انتخابات ۲۴ ژوئن بدست آورد، احتمالا در دور دوم که روز ۸ ژوئیه برگزار می‌شود، این شکست را جبران خواهد کرد.
مشکلات شدید اقتصادی و افزایش نرخ تورم و همچنین کاهش ۲۵ درصدی ارزش لیر در مقابل دلار آمریکا کار اردوغان را برای پیروزی در انتخابات دشوارتر کرده است.
در سوی دیگر محرم اینجه، نامزد حزب جمهوری خلق ترکیه و رقیب اصلی اردوغان قرار دارد که محبوبیتش در روزهای منتهی به انتخابات فراگیرتر شد.
اینجه معلم فیزیک بوده و به مدت ۱۶ سال به عنوان نماینده حزب جمهوری خلق در پارلمان فعالیت داشته است. او روز شنبه در سخنرانی آخرین میتینگ انتخاباتی‌اش در استانبول و در حضور شمار زیادی از هوادارانش هشدار داد چنانچه اردوغان در انتخابات پیروز شود، ارزش پول ملی کشور همچنان سقوط کرده و نرخ تورم افزایش خواهد یافت. حزب جمهوری خلق شمار هواداران در این میتینگ را پنج میلیون نفر اعلام کرد.
رقابت احزاب برای ورود به پارلمان
همزمان با انتخابات ریاست‌جمهوری مردم برای انتخاب ۶۰۰ نماینده پارلمان نیز رأی‌های خود را به صندوق خواهند ریخت. هشت حزب در کنار نمایندگان مستقل برای یک دوره پنج ساله با یکدیگر رقابت دارند.
طبق قانون اساسی جدید ترکیه پنجاه کرسی به میزان کرسی‌های موجود در پارلمان اضافه شده تا به این ترتیب احزاب بتوانند با یکدیگر تشکیل ائتلاف دهند.
افزایش کرسی‌های پارلمان این امکان را برای احزاب کوچکتر فراهم می‌کند تا به واسطه ائتلاف با احزاب بزرگتر بتوانند حد نصاب لازم برای ورود به پارلمان (کسب ده درصد آرا) را بدست آورند. در گذشته برای ورود به پارلمان هر یک از احزاب باید جداگانه ۱۰ درصد رای می‌آوردند.
حزب دموکراتیک خلق‌ها نزدیک به کردهای ترکیه به اتحاد اپوزیسیون راه نیافت و به همین دلیل باید به تنهایی ۱۰ درصد آرا را برای ورود به پارلمان کسب کند.
در انتخابات ریاست جمهوری، نامزدی که موفق به کسب حداقل۵۰ درصد به اضافه یک رأی از آرا شود، به عنوان رئیس جمهوری ترکیه انتخاب خواهد شد. درغیر این صورت دو نامزدی که بیشترین رای را آورده‌اند، به دور دوم انتخابات راه خواهند یافت.
نگرانی از بروز تقلب در انتخابات
تغییرات در قوانین انتخاباتی ترس‌ها و نگرانی‌های زیادی را نسبت به احتمال تقلب به وجود آورده است. تشکل‌های اپوزیسیون ترکیه بیش از ۶۰۰ هزار نفر را مامور نظارت بر حوزه‌های رأی گیری در این کشور کرده‌اند. طبق قوانین انتخاباتی جدید مسئولان شعبات رأی‌گیری می‌توانند در صورت لزوم، از نیروهای امنیتی کمک بگیرند.
در همین حال مسئولان هزاران صندوق اخذ رأی در استان‌های غالبا کردنشین شرقی و جنوب شرقی کشور را جابه‌جا کرده‌اند. تغییر مکان این صندوق‌ها موجب شده تا ۱۴۴ هزار نفر واجد شرایط رأی‌دهی در این مناطق، برای انداختن آرای خود به صندوق مجبور به طی مسافت‌های طولانی شوند. برخی از این رأی‌دهندگان نیز باید سر راه خود از ایست‌های بازرسی نظامی رد شوند.
کشورهای اروپایی نیز گروهی از ناظران بین‌المللی را برای نظارت بر انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ترکیه اعزام کرده‌اند. با این حال در روزهای منتهی به انتخابات دولت ترکیه اجازه سفر تعداد زیادی از این ناظران به این کشور را لغو کرد.