آغاز عملیات پرخطر استخراج میلههای سوخت رآکتور فوکوشیما
۱۳۹۲ آبان ۲۸, سهشنبهتپکو، شرکت مسئول نگهداری نیروگاه فوکوشیما از دوشنبه (۱۸ نوامبر/ ۲۷ آبان) عملیات خروج میلههای سوخت هستهای از درون حوضچه خنککننده رآکتور آسیبدیده شماره ۴ این نیروگاه را آغاز کرده است.
میلههای سوخت باید از درون این حوضچه که ۳۰ متر ارتفاع دارد ،از لابهلای تلی آوار بیرون کشیده شوند. این حوضچه که آلودگی آب آن به مواد رادیواکتیو هر روز بیش از پیش میشود، خطرناکترین منطقه نیروگاه به شمار میرود.
شونیچی تاناکا، مدیر اداره تنظیم مقررات هستهای ژاپن پیشبینی کرده است که عملیات استخراج این میلهها که باید با دقت تمام صورت گیرد ، یک سال تمام به طول خواهد کشید.
جابهجایی ۱۵۰۰ میله هستهای
نیروگاه فوکوشیما ۶ رآکتور دارد. ساختمان رآکتور شماره ۴ این نیروگاه در پی یک انفجار هیدروژنی پس از زلزله و سونامی مارس ۲۰۱۱ میلادی به شدت آسیب دید.
خروج میلههای سوخت هستهای از حوضچههای خنککننده در اصل بخشی از فعالیت نیروگاههای هستهای به شمار میرود. اما تشعع بالای مواد رادیواکتیو در محوطه نیروگاه و آسیبدیدگی رآکتور شماره ۴ کار در نیروگاه فوکوشیما را سخت کردهاند.
قرار است ۱۳۳۱ میله سوخت شده و همینطور ۲۰۲میله هستهی مصرف نشده با گیرندهای که از راه دور کنترل میشود درون محفظههایی شبیه بشکههای نگهداره زبالههای اتمی قرار داده شوند. تمامی این عملیات زیر آب و درون حوضچه صورت میگیرند.
نگرانی از احتمال سقوط میلهها
در هر بشکه ۲۲ میله با ارتفاع ۵/ ۴ متر جای میگیرد. این بشکهها سپس با جرثقیل مخصوصی بر روی کامیون منتقل میشود و در ساختمان دیگری در فاصله صد متر از رآکتور شماره ۴ قرار میگیرد. این ساختمان به گفته شرکت تپکو از امنیت بیشتری برخوردار است.
کارشناسان نگران آسیبدیدگی حوضچه خنک کننده رآکتور شماره ۴ در صورت بروز زلزله یا سونامی دیگری هستند. این حوضچه حاوی ۱۵۰۰ میله سوخت است و در صورت آسیبدیدگی بخش بزرگی از ماده رادیواکتیو موجود در آن آزاد خواهد شد.
خطر تشعشع مواد رادیواکتیو از میلههای سوخت شده بسیار بالاتر است. سقوط این میلهها هنگام جابهجایی میتواند پیامدهای پیشبینی نشده خطرناکی در پی داشته باشد.
شرکت تپکو، مسئول نگهداری نیروگاه فوکوشیما اما معتقد است که بروز فاجعهای مانند آنچه سال ۲۰۱۱ رخ داد بسیار کم است. تپکو تأکید کرده است که برای اطمینان از عدم سقوط میلهها هنگام جابهجای، تجهیزات ویژهای در رآکتور شماره ۴ نصب شدهاند.
تپکو همچنین اطمینان داده است در صورتی که میلهای بشکند و مواد رادیواکتیو آن آزاد شود، خطر زیادی برای محوطه اطراف نیروگاه نخواهد داشت. برای ممانعت از خروج مواد رادیواکتیو به بیرون نیروگاه در مدت عملیات، محوطه نیروگاه پوشانده شده است.
خطر آزاد شدن مواد رادیواکتیو هزاران برابر بمب اتمی
البته تردید در توانایی شرکت تپکو برای انجام دقیق این عملیات پرخطر بیعلت نیست. مشکلاتی که تا کنون در این نیروگاه پیش آمد، از جمله سوراخ شدن تانکهای آب به شدت آلوده به مواد رادیواکتیو موبج نگرانی کارشناسان است.
مخالفان فعالیت نیروگاههای هستهای همچنین هشدار میدهند که صدها تن میله سوخت هستهای میتوانند چند هزار برابر بمب اتمی که هیروشمیا منفجر شد، مواد رادیواکتیو آزاد کنند.
این منتقدان همچنین این نظر را که میلههای سوخت در مدت سه سال گذشته پس از زلزله و سونامی سال ۲۰۱۱ به اندازه کافی خنک شدهاند را قابل پذیرش نمیدانند . رآکتور شماره ۴، هنگام بروز سونامی و زلزله ۱۱ مارس ۲۰۱۱ برای سرویس تجهیزات خاموش بوده است.
جابهجایی میلههای سوخت، نخستین گام بزرگ در راه توقف فعالیت نیروگاه اتمی فوکوشیما به شمار میرود. جمعآوری کامل این نیروگاه حدود ۳۰ تا ۴۰ سال طول خواهد کشید. بزرگترین چالش در این راه بیتردید رآکتورهای ۱ و ۳ نیروگاه هستند که مواد رادیواکتیو درون آنها تا مرز ذوب هستهای پیش رفتهاند.