آمریکا با پول و هواپیمای بیسرنشین علیه طالبان میجنگد
۱۳۸۸ مهر ۲۸, سهشنبههنگامی که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، راهبرد جدید کشورش برای افغانستان و پاکستان را عرضه کرد، دولت اسلامآباد را با واژههای صریحی مورد خطاب قرار داد و گفت: «پاکستان باید به تعهدات خود واقف باشد و بکوشد القاعده و افراطیون خشونتطلب فعال در چارچوب مرزهایش را نابود کند.»
از نظر آمریکا مبارزه علیه القاعده که هدف اصلی دولت اوباما است، فقط زمانی میتواند موفقیتآمیز باشد که این مبارزه هم در افغانستان و هم در پاکستان صورت گیرد. اوباما از این نیز فراتر رفت و اظهار داشت: «امنیت آمریکا و پاکستان به یکدیگر پیوند خورده است.»
به همین دلیل دولت آمریکا از متحد وفادار خود در منطقه با تمام نیرو پشتیبانی میکند. هماکنون تجهیزاتی به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار روانهی پاکستان شده و بخشی از آن حتا به مقصد رسیده است. ارتش پاکستان از آمریکا درخواست سلاحهایی با هدفگیری دقیق و نیز دستگاههای شنود کرده است.
از سوی دیگر ناوگان هلیکوپترهای جنگنده پاکستان تقویت شدهاند. این هلیکوپترها هماکنون وارد صحنهی نبردی در استان وزیرستان جنوبی شدهاند که مدتها بود انتظار آن میرفت. این عملیات قرار است چندین هفته و شاید چندین ماه به طول بیانجامد تا به آمریکا نشان داده شود که پاکستانیها در این مبارزه جدیت دارند.
میلیاردها دلار کمک نقدی آمریکا به پاکستان
اعلام آمادگی دولت پاکستان مبنی بر اینکه با تمام نیرو علیه تروریستها در کشور وارد عمل خواهد شد، خشنودی آمریکا را در پی داشت. با این حال آمریکاییها هنوز تردید دارند که مناطق پاکستان را بتوان نه تنها از تروریستها پاک کرد، بلکه این مناطق را سپس بتوان تحت کنترل دولت این کشور نگاه داشت.
آمریکا نه تنها از ارتش پاکستان پشتیبانی نظامی میکند، مانند آموزش نظامیان این کشور و در اختیار گذاردن هواپیماهای بیسرنشین کاوشگر، بلکه حجم زیادی پول نیز روانهی این کشور خواهد کرد.
اوباما هماکنون در حال تصویب قانونی است که بر اساس آن طی ۵ سال آینده در مجموع ۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار روانه پاکستان شود. شرط و شروطی برای مصرف این پول گذارده نشده است. پاکستانیها آزادند محل مصرف این پول را خود تعیین کنند.
آیا آمریکاییها در امور پاکستان دخالت خواهند کرد؟
نکتهی مهم اینجاست که وزیر خارجهی پاکستان پیش از تصویب این قانون به تعجیل به کاخ سفید رفت تا اطمینان حاصل کند که واشنگتن در برابر این کمک مالی قصد دخالت در تصمیمگیریهای دولت پاکستان را نخواهد داشت. بر اساس این قانون وزارت امور خارجهی آمریکا باید هر شش ماه یکبار به کنگرهی آمریکا گزارش دهد که دولت مدنی پاکستان ارتش این کشور را نیز تحت کنترل کامل خود دارد.
دولت آمریکا در عین حال میکوشد، تردید پاکستانیها را نسبت به منافع درازمدت آمریکا برطرف سازد. رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا، در گفتگویی با شبکهی CNN گفت که نباید تردیدی نسبت به قاطعیت آمریکا داشت، مبنی بر اینکه آمریکا در افغانستان خواهند ماند و قصد دارد همچون گذشته مناسبات شراکتی خود با پاکستان را گسترش دهد. وی افزود: «این یک هدف درازمدت راهبردی آمریکاست.»
ولی نصر، مشاور امور پاکستان، و ریچارد هولبروک، فرستادهی ویژهی آمریکا برای منطقه، در یک اجلاس نهاد لیبرال "مرکز برای پیشرفت آمریکا" در واشنگتن گفت که هدف عالیتر «شکل دادن به یک چارچوب منطقهای است که در آن منافع امنیتی مشترک آمریکا، افغانستان و پاکستان در انطباق با یکدیگر قرار گیرند. اما همزمان موفقیت ما در ایجاد ثبات در پاکستان اهمیتی فوقالعاده دارد».
پاکستان در مرحلهی گذار به دمکراسی است
از نظر ولی نصر، باید توجه داشت که پاکستان هنوز در یک مرحلهی گذار به دمکراسی قرار دارد و این کشور مجبور است همزمان با حملات طالبان و موج آوارگان ناشی از این درگیریها دست و پنجه نرم کند.
آمریکا در تلاش است که جامعهی بینالملل را به حمایت بیشتر از پاکستان ترغیب کند. از این رو در حاشیهی اجلاس عمومی سازمان ملل در نیویورک در ماه سپتامبر نشستی به ریاست باراک اوباما با عنوان "دوستان پاکستان دمکراتیک" برگزار شد. در این نشست گوردون براون، نخست وزیر بریتانیا، و آصف علی زرداری، رئیس جمهوری پاکستان، حضور داشتند. سران بسیاری دولتها و سازمانهای بینالمللی در این نشست حمایت خود را از پاکستان اعلام کردند.
این حمایت بیدلیل نیست. وضعیت حاکم بر پاکستان نسبت به دو سال پیش رو به وخامت گذارده است. از یک سو بر شمار سوءقصدهای انتحاری افزوده و از سوی دیگر از حمایت مردم از آمریکاییها کاسته شده است.
ولی از آنجا که احتمال داده میشود که سران القاعده در خاک پاکستان مستقر هستند، پرزیدنت اوباما مجبور میشود در راهبردهایی که برای افغانستان در نظر گرفته است، به مسئلهی پاکستان نیز بپردازد.
از این رو آمریکا در نظر دارد با شدتی بیش از حملات هدفمند در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان و با کمک هواپیماهای کاوشگر بدون سرنشین وارد عمل شود. آمریکا میداند که این حملات میتواند قربانیانی را در میان مردم غیرنظامی برجای گذارد و از اعتماد مردم نسبت به این کشور بکاهد.
به ویژه معاون رئیس جمهوری آمریکا، جو بایدن، خواستار اجرای یک چنین راهبردی است. به گزارش "نیویورک تایمز"، از نظر بایدن، تهدید واقعی علیه آمریکا از سوی پاکستان است. وی میگوید که برای آمریکا مسئله فقط این نیست که پاکستان دارای سلاح اتمی است.
نویسنده: کریستیانه برگمن / داود خدابخش
تحریریه: کیواندخت قهاری