آژانس بینالمللی انرژی اتمی: تهران سنگاندازی میکند
۱۳۸۷ شهریور ۲۵, دوشنبهبه نظر مقامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی حکومت ایران مانع بازرسی اطمینانبخش تأسیسات اتمی خود میشود و در راه فعالیت بازرسان سنگاندازی میکند. بدین جهت نمیتوان از فعالیتهای اتمی در ایران ابهامزدایی کرد. بر پایهی گزارش روز دوشنبه ۱۵ سپتامبر آژانس بینالمللی انرژی اتمی، حکومت ایران همچنان مشکوک بدان است که در خفا فعالیتهایی را پیش میبرد که نقضکنندهی مقرارت بینالمللی برای استفادهی صلحآمیز از فناوری هستهای هستند.
نشست دورهای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز نخست مهرماه (۲۲ سپتامبر) در مقر این شورا در وین برگزار خواهد شد. یکی از مسائلی که در دستور کار این نشست قرار دارد، پروندهی هستهای ایران است. طبق روال معمول، آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش خود در مورد پرونده هستهای ایران را پیش از نشست شورای حکام منتشر کرده است. گزارش در شورای حکام بررسی شده و به شورای امنیت سازمان ملل متحد فرستاده خواهد شد.
موضع جمهوری اسلامی
حسن قشقاوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، پیش از ظهر دوشنبه (۲۵ شهریور) در نشست هفتگی خود با خبرنگاران اعلام کرد که «انتظار ما از آژانس این است که بر اساس رویکرد حقوقی عمل کند و تحت تاثیر فشارهای خارجی که قبلا هم بهویژه از سوی آمریکا سابقه داشته است قرار نگیرند.»
قشقاوی با اشاره به همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، که وی آن را «مفید و سازنده» خواند، گفت که «ما می دانیم این فشارها همواره در آستانه حل و فصل مسائل تشدید می شود و از آژانس می خواهیم رویکرد حقوقی خود را بدون توجه به فشارهای خارجی حفظ کند» .
روزنامه دیلی تلگراف چاپ لندن در پایان هفته گذشته ادعا کرده بود که ۶۰ تن اورانیوم در تأسیسات غنیسازی ایران مفقود شده است. این روزنامه مقدار اورانیوم مفقودشده را برای ساخت ۶ بمب اتمی کافی دانسته بود. سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی با رد این ادعا تصریح کرد: «تمام مواد هستهای ایران در نطنز و اصفهان تحت کنترل، نظارت و مهر و موم آژانس است». این موضوع پیشتر از سوی آژانس بینالمللی انرژی هستهای نیز تکذیب شده بود.
لزوم شفافسازی بیشتر
مذاکرات آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ایران در زمینهی شفافسازی برنامهی اتمی ایران در طول تابستان جاری نتیجهی چندانی در بر نداشته است. ایران همکاری خود با آژانس را به نازلترین سطح کاهش داده است. این نکات در گزارش تازهی آژانس منعکس شده است.
محمد البرادعی، دبیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در گزارش پیشین خود در ماه مه، از ایران خواسته بود که اطلاعات درباره برنامه هستهای خود را بهطور کامل ارائه دهد و درباره ابعاد و ماهیت برنامه اتمی خود شفافسازی کند.
در ماه مه گذشته، آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بر اساس شواهد و قرائن، به این نتیجه رسید که ایران اطلاعات مربوط به برنامه هستهای خود را پنهان میکند. اطلاعات نشان میدهند که ایران برنامههای غنیسازی اورانیوم خود را منسجم کرده و احتمالا به آزمایشهایی در جهت ساخت کلاهک هستهای دست زده است. بنا بر این گزارش، علاوه بر آن، ایران احتمالا دماغهی یک موشک را چنان تغییر داده که برای نصب کلاهک هستهای نیز مناسب باشد.
در حال حاضر، بازرسان آژانس فقط اجازه بازرسیهای محدود و معمولی از تأسیسات هستهای این کشور را دارند. به گفته یکی از دیپلماتهای آژانس، ایران مایل نیست تأسیسات نظامیاش مورد بازرسی قرار گیرد زیرا نگران آن است که آمریکا یا اسرائیل از طریق این بازرسیها به اطلاعات نظامی برای حمله به ایران دست پیدا کنند.
خبر خوش رئیسجمهور
محمود احمدینژاد هفته گذشته در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود که پس از بازگشت از نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک که اواخر ماه جاری میلادی برگزار خواهد شد، «خبرهای خوش دیگری» به مردم ایران خواهد داد. شبکه خبر، ماه پیش گزارش داده بود که تأسیسات نطنز در نهایت با ۵۴ هزار سانتریفیوژ به تولید صنعتی اورانیوم غنیشده خواهد پرداخت. البته این خبر از سوی مقامهای رسمی ایران نه تأیید شد و نه تکذیب.
علیرضا شیخ عطار، قائم مقام وزارت خارجه، که سفیر آینده ایران در آلمان خواهد بود، ماه گذشته اعلام کرده بود که حدود ۴ هزار سانتریفیوژ در نطنز در حال فعالیتاند و حدود ۳ هزار دستگاه هم در حال نصب. احمدینژاد تعداد سانتریفیوژهای تأسیسات نطنز را ۶ هزار دستگاه خوانده بود که از این تعداد ۵ هزار تا در حال فعالیت هستند.
بنابر آخرین اطلاعاتی که در اختیار آژانس بینالمللی انرژی اتمی است جمهوری اسلامی ظرفیت تولید اورانیوم با درجه غلظت بالا را توسعه داده است. تعداد سانتریفوژهای فعال در ایران اکنون بنابر برآورد آژانس ۳۸۲۰ عدد است که طبق آمار آژانس نسبت به ماه مه ۵۲۰ عدد افزایش یافته است.