آیا رهبری عربستان رویکرد خود را در قبال فلسطین تغییر می‌دهد؟

شاهزاده بندر بن سلطان، یکی از چهره‌های موثر در سیاست خارجی عربستان سعودی به شمار می‌آید. شاهزاده بندر در مصاحبه‌ای با تلویزیون "العربیه" از عملکرد رهبران حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی به شدت انتقاد کرده است.

ناظران، انتقاد او را صرفا انتقاد شخصی یک شاهزاده عربستان نمی‌دانند و از آن به عنوان چرخشی در رویکرد عربستان در قبال بحران خاورمیانه یاد می‌کنند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

به عنوان نمونه، تحلیلگر روزنامه سوئیسی "نویه زورشر" چاپ زوریخ بر این باور است که انتقاد شدید و بی ‌سابقه شاهزاده بندر از رهبری فلسطینیان، بیشتر متوجه سیاست داخلی عربستان بوده و هدف عادی‌سازی مناسبات این کشور با اسرائیل را دنبال می‌کند.

تحلیلگر روزنامه یاد شده تاکید کرده که سخنان شاهزاده بندر برای مهندسی سیاست خارجی و همچنین رویکرد عربستان به مناسبات بین‌المللی این کشور از وزن و اهمیت خاصی برخوردار است.

شاهزاده بندر بن سلطان کیست؟

شاهزاده بندر در فاصله زمانی ۱۹۸۳ تا سال ۲۰۰۵ سفیر عربستان سعودی در واشنگتن بود. گفته می‌شود که مناسبات گرم و دوستانه‌ای با خانواده بوش در آمریکا دارد.

او پس از بازگشت به عربستان، به عنوان دبیرکل شواری امنیت ملی عربستان، فعالیت خود را ادامه داد. شاهزاده بندر بن سلطان حتی تا سال ۲۰۱۴ هدایت سازمان امنیت عربستان را نیز برعهده داشت.

درباره فعالیت‌های او از جمله می‌توان به حمایت و پشتیبانی عربستان  از مجاهدین افغان در دوران جنگ آن‌ها علیه نیروهای نظامی اتحاد شوروی اشاره کرد.

افزون بر آن، در جنگ خلیج فارس نیز، تحت هدایت و زیر نفوذ شاهزاده بندر، نیروهای عربستان در کنار نیروهای نظامی آمریکا علیه اشغال کویت توسط عراق وارد عمل شدند.

انتقاد از رهبران فلسطینی

شاهزاده بندر در مصاحبه با "العربیه" به شدت از عملکرد رهبران حماس و تشکیلات خودگردان انتقاد کرده است؛ حملاتی که در تاریخ سیاسی عربستان از منظر شدت و صراحت بی‌سابقه بوده است.

شاهزاده بندر در این مصاحبه ۷۰ دقیقه‌ای گفته است: «موضع فلسطینیان، موضعی عادلانه است، اما نمایندگان آن‌ها ناتوان و بازنده هستند. حال آنکه موضع اسرائیل، موضعی ناعادلانه است، اما نمایندگان آن‌ها موفق عمل کرده‌اند.»

روزنامه سوئیسی یاد شده در ادامه گزارش خود اشاره کرده است که موضع صریح و روشن شاهزاده بندر، تکرار همان  چیزی است که محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان پشت درهای بسته در سال ۲۰۱۸ خطاب به سازمان‌های یهودیان در نیویورک گفته است.

ظاهرا  محمد بن سلمان در آن زمان گفته بود: «در دهه‌های گذشته، رهبری فلسطینیان یک موقعیت را پس از موقعیت دیگر از دست داده‌ و همه پیشنهادهای صلح را رد کرده‌ است. اکنون زمان آن رسیده است که فلسطینیان یا از حرافی دست بکشند یا پیشنهادها را بپذیرند و به پای میز مذاکره بازگردند.»

مناسبات با اسرائیل

عربستان حتی گروه‌های فلسطینی را تهدید به قطع کمک‌های مالی کرده است. چنین امری می‌تواند فشار زیادی بر حماس در نوار غزه و همچنین بر تشکیلات خودگردان فلسطینی وارد سازد.

روزنامه سوئیسی "نویه زورشر" در ادامه گزارش خود مصاحبه شاهزاده بندر را واکنشی  به سخنان اخیر رهبران فلسطینی در قبال عادی‌سازی مناسبات بین امارات متحده عربی و اسرائیل می‌داند.

محمود عباس و رهبران حماس از پیمان صلح بین اسرائیل با دو کشور بحرین و امارات متحده عربی به عنوان "خیانت به مردم فلسطین" یاد کرده بودند.

شاهزاده بندر بن سلطان در مصاحبه خود با "العربیه" اعلام کرده است که رویکرد تند او نسبت به رهبران فلسطینی به علت "اظهارات تند" آن‌ها بوده است.

او رهبران فلسطینی را مسئول بدبختی و فقر مردم فلسطین خوانده و گفته است که ریاض تا کنون همواره با توصیه‌های دوستانه و  کمک‌های مالی از فلسطینیان حمایت و پشتیبانی کرده، اما فلسطینیان بی آنکه به توصیه‌های عربستان توجه کنند، صرفا پول را دریافت کرده‌اند.

گفته می‌شود که وحشت از ایران و نفوذ و عملکرد  جمهوری اسلامی در منطقه باعث نزدیکی کشورهای عربی و از جمله عربستان به اسرائیل شده است.

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

تحلیلگر "نویه زورشر" در ادامه نوشته است که اسرائیل مدت‌ها است که از دشمن تبدیل به شریک برای کشورهای عربی شده است.

همین منبع خبری می‌نویسد که انتقادهای تند شاهزاده بندر بیش و پیش از آنکه متوجه رهبری فلسطین باشد، ناظر بر مهندسی سیاست داخلی عربستان سعودی است. انتقاد از رهبری فلسطینیان عملا باید زمینه‌ها را برای عادی‌‌سازی مناسبات این کشور با اسرائیل فراهم کند.