اتهام "جنایت جنگی" به شورشیان مسلح سوریه
۱۳۹۱ آبان ۱۳, شنبهجنگجویان"ارتش ملی سوریه" اعلام کردند که نیروهای وفادار به بشار اسد را از آخرین مواضع آنها در شهر سراقب بیرون رانده و به طور کامل بر این شهر استراتژیک مسلط شدهاند.
جمعیت دیدبان حقوق بشر، از مخالفان اصلی حکومت سوریه، روز جمعه (۲ نوامبر/۱۲ آبان) این گزارش را تائید کرد، اما خبرگزاریهای مستقل از تائید این خبر ناتوان هستند، زیرا رژیم سوریه خبرنگاران خارجی را از فعالیت در کشور منع کرده است.
پیش از این نیروهای مخالف بر برخی از مناطق شمالی نزدیک مرز ترکیه مسلط شده بودند، اما تصرف سراقب به خاطر موقعیت استراتژیک این شهر، اهمیتی ویژه دارد. سراقب در ۵۰ کیلومتری شهر حلب و بر سر اتوبان شمالی - جنوبی سوریه قرار دارد که دمشق را از راه حلب به شهرهای دریای مدیترانه وصل میکند. با تصرف این شهر، شاهراه اصلی پایتخت به شهر بندری لاذقیه مسدود میشود.
فعالان میگویند دست کم ۲۸ سرباز در حملات روز پنجشنبه به پستهای بازرسی دولتی در استان ادلب کشته شدند، که در نهایت به برقراری کنترل بر شهرک سراقب منجر شد. به فاصلهای کوتاه پس از این حملات، تصاویری در سایت "یوتیوب" منتشر شد که خشونت و بیرحمی مخالفان مسلح ضددولتی را نشان میدهد.
احتمال وقوع "جنایت جنگی"
ظاهرا این فیلم ویدئویی در جریان درگیری بین نیروهای دولتی و مخالفان در شهر سراقب برداشته شده است. در فیلم گروهی از افراد مسلح، ظاهراَ از اعضای تشکل اسلامگرای النصره، دیده میشوند که ده اسیر جنگی را وادار میکنند در محلی شبیه به یک پاسگاه بازرسی روی زمین دراز بکشند. مخالفان سپس نظامیان اسیران را مورد ضرب و شتم قرار میدهند و سرانجام آنها را به رگبار میبندند.
این رفتار پس از تسلیم شدن اسیران روی داده است. قوانین بینالمللی مربوط به جنگ داخلی، بدرفتاری با اسیران و خشونت با غیرنظامیان را منع کرده است. گروههای مدافع حقوق بشر و سازمان ملل می گویند که هم نیروهای وفادار به بشار اسد و هم مخالفان مسلح او در طول ۱۹ ماه ناآرامی های این کشور جنایات زیادی مرتکب شده اند.
آن هریسون، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بینالملل، میگوید: «این فیلم تکاندهنده میتواند شاهدی از احتمال جنایت جنگی باشد و دلیلی بر بیاعتنایی کامل این گروه مسلح به قوانین بشردوستانه بینالمللی.»
خانم هریسون افزوده است که "عفو بینالملل" به تلاش برای کسب جزئیات بیشتر در این مورد ادامه میدهد و از همه طرفهای درگیر میخواهد که با رعایت مقررات، از اقداماتی مانند شکنجه، بدرفتاری و قتل اسیران جنگی خودداری کنند.
روپرت کولویل، سخنگوی دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو گفت: «طبق این ویدیو به طرف سربازانی شلیک شده است که در حال جنگ نبودهاند و احتمال دارد که جنایت جنگی صورت گرفته باشد.»
او افزود: «متاسفانه این تنها موردی نیست که نیروهای مخالف رژیم به اعدامهای سریع دست زدهاند، درست مثل نیروهای دولتی و طرفداران مسلح آن یعنی عناصر شبیحه.»
انتقاد از "شورای ملی"
این خبر درست زمانی منتشر شده است که "شورای ملی سوریه" زیر حملات انتقادی قرار گرفته است. سخنگوی این شورا گفته است افرادی که مرتکب "جنایت" شدهاند، تحت تعقیب قرار میگیرند. همچنین "شورای ملی سوریه" از واحدهای شورشی متعلق به "ارتش آزاد" و سایر "واحدهای فعال انقلاب سوریه" تقاضا کرد "با افرادی که موازین حقوق بشر را نقض میکنند به شدت برخورد شود".
دولت بریتانیا "نگرانی عمیق" خود را در این باره ابراز کرد. یک سخنگوی وزارت خارجه گفت: «ما این رفتارهای غیرانسانی مخالفان مسلح رژیم را، درست به همان اندازهی جنایتهای رژیم سوریه، محکوم میکنیم.»
"اعمال نفوذ آمریکا"
اپوزیسیون سوریه همچنان دچار پراکندگی است و در این میان برخی از سران اپوزیسیون، که در دوحه پایتخت قطر گرد آمدهاند، میکوشند با تشکیل سازمانی تازه نیروهای گوناگون مخالف رژیم را در سازمانی واحد متشکل کنند.
طبق طرح ریاض سیف، یکی از رهبران باسابقه اپوزیسیون، نیروهای مخالف باید در قالب یک "انجمن ملی سوریه" ۴ ارگان اصلی تشکیل دهند: ارگان رهبری شامل نیروهای سیاسی، شوراهای محلی، شخصیتهای ملی و نیروهای شورشی؛ یک شورای عالی نظامی؛ یک کمیته حقوقی؛ و یک دولت انتقالی با شرکت افراد کارشناس.
ظاهرا هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، از این طرح پشتیبانی میکند. بنا به برخی از گزارشها ایالات متحده میکوشد با حمایت از "شورای ملی سوریه" آن را شالودهای برای تشکیل یک دولت انتقالی در تبعید، قرار دهد. امری که با فعالیت "شورای ملی سوریه" در تناقض است.
روز چهارشنبه (۳۱ اکتبر) خانم کلینتون ناخرسندی خود را از فعالیت "شورای ملی سوریه" ابراز کرد. او عملکرد این جمعیت را مورد انتقاد قرار داد و گفت که "شورای ملی سوریه" نتوانسته است گروههای گوناگون مخالف رژیم اسد را متحد کند، لایههای مختلف ملت را در بر گیرد و به عنوان نماینده حقیقی مردم سوریه اعتبار کسب کند.
به گفته کلینتون ارگان رهبری جنبش سوریه باید به دست مبارزان واقعی باشد "که در جبهه جنگ با رژیم مبارزه میکنند و کشته میشوند".
واکنش "شورای ملی سوریه"
اظهارات خانم کلینتون انتقاد شدید بزرگترین نیروی متشکل مخالفان رژیم اسد را به دنبال داشت. این سازمان حتی وزیر خارجه آمریکا را به "افشاندن تخم نفاق میان فعالان انقلاب سوریه" متهم کرد.
جورج صبرا، سخنگوی "شورای ملی"، سیاست خارجی آمریکا را متهم کرد که تلاش میکند در فعالیت "شورای ملی" نفوذ کند و برخی از عناصر وابسته به خود را در کادر رهبری اپوزیسیون بگنجاند و آنها را به دولتی که پس از سرنگونی بشار اسد تشکیل میشود، تحمیل کند. او همچنین آمریکا را متهم کرد که مایل است با برخی از دولتمردان نزدیک به حکومت بشار اسد و رهبری "حزب بعث سوریه" تماس برقرار کند.
ادامه کشتار و خونریزی
به گفته جمعیت سوری مدافعان حقوق بشر، که به مخالفان نزدیک است، روز جمعه (۲ نوامبر/۱۲ آبان) بیش از ۱۶۰ نفر به دست نیروهای رژیم کشته شدند. رژیم اسد به تلافی از دست دادن مناطق مهمی در کشور، به حملات هوایی به مناطق مسکونی ادامه داده است. در طول هفته گذشته حومه کارگرنشین شرق دمشق بارها زیر حملات توپخانه قرار گرفت.
به رغم حملات گستردهی نیروهای ارتشی و همچنین دستههای شبه نظامی هوادار بشار اسد، در بیشتر شهرهای بزرگ سوریه پس از برگزاری نماز جمعه تظاهرات گسترده به راه افتاد. نیروهای نظامی و انتظامی با شلیک رگبار مردم را متفرق کردند.
بیشترین قربانیان طی دو حمله نیروهای نظامی به شهر حارم در استان ادلب و شهرک عامریه در نزدیکی حلب پیش آمد. در حارم ارتش سوریه با توپخانه به سوی مسجد بزرگ شهر که در آن نماز جمعه برگزار میشد حمله کرد. در جریان این حملهی سنگین، خانههای اطراف مسجد ویران شد و دهها نفر کشته و زخمی شدند.