احتمال تحریم بانک مرکزی ایران
۱۳۸۶ اسفند ۶, دوشنبهبه گزارش روزنامهی اقتصادی آمریکایی "وال استریت جورنال"، دپارتمان خزانهداری آمریکا در حال جمعآوری شواهدی در این مورد است که آیا مؤسسات ایرانیای که مشمول تحریمهای اقتصادی آمریکا هستند، از خدمات عرصه بانک مرکزی ایران استفاده میکنند. اگر چنین باشد، از نظر مقامات آمریکا، در مورد بانک مرکزی ایران نیز بایستی سیاست تحریم اعمال شود.
بنابر همین گزارش، به درخواست دولت آمریکا، کارشناسان مالی در سه کشور مختلف در حال بررسی فعالیتهای بانک مرکزی ایران از زاویهی خدماترسانی آن به مؤسسات ایرانی فعال در حوزهی اتمی هستند.
تشدید فشار
مسلم است که بانک مرکزی در زمینهی انتقال و تبدیل ارز، خاصه دلار، فعال است و بنابر این بعید نیست که آمریکاییان همین جنبه از فعالیت بانک مرکزی را به عنوان نوعی کمک به مؤسسات ایرانی مشمول تحریم تعبیر کنند. اگر کار به چنین تعبیری بکشد و آمریکا بانک مرکزی ایران را نیز مشمول سیاست تحریم قرار دهد، این به این معناست که تشدید فشار اقتصادی بر ایران از سوی دولت آمریکا وارد مرحلهی تازهای شده است.
این گونه تحریمها دو سال پیش آغاز شد و آمریکا در این مدت مدام از روسیه، چین و اروپا میخواسته است که با فشاری که بدین شکل بر ایران وارد میشود، همراهی کنند. موفقیت آمریکا در این عرصه نسبی بوده است. واشنگتن میکوشد با صدور قطعنامهی تنبیهی تازهای علیه جمهوری اسلامی در شورای امنیت، سیاست خود را در قبال ایران موجه و همهگیر کند.
انتشار خبر زیر ذرهبین قرار دادن فعالیتهای بانک مرکزی ایران از سوی آمریکا، میتواند این پیام را با خود به همراه داشته باشد که واشنگتن در هر حال به سیاست اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ادامه خواهد داد، حال چه قطعنامهی تازهای در شورای امنیت صادر شود یا نه و اگر قطعنامهی سوم صادر شود، مضمون آن چه باشد.
موضوع کانونی غنیسازی
قطعنامهی احتمالی سوم و مضمون آن هم اکنون در میان گروه کشورهای ۱ + ۵ (پنج عضو دایمی شورای امنیت بهعلاوه آلمان) مورد بحث است. نتیجهی اجلاس آنان در واشنگتن مشخص خواهد کرد که شورای امنیت چه برخوردی با ایران برپایهی گزارش تازهی آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد داشت.
ایران این گزارش را به نفع خود خوانده، به گونهای که محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور اسلامی، اعلام کرده که بایستی جشن و سرور هستهای به پاداشت. کارشناسان اما معتقدند که گزارش تا آن حد منفی است که برای صدور قطعنامهی تنبیهی تازهای کفایت کند، زیرا آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش تازه گفته است که قادر نیست در این مورد تضمینی بدهد که فعالیتهای اتمی ایران سرتاسر صلحآمیز است. نکتهی مرکزی در کشمکش اتمی ایران غنیسازی اورانیوم است. "تضمین دادن" در حال حاضر یک معنا دارد: تعلیق فعالیت در این زمینه. از گزارش تازهی البرادعی به سادگی این خوانش صورت میگیرد: تا زمانی که جمهوری اسلامی به فعالیتهای خود در زمینهی غنیسازی اورانیوم ادامه میدهد، تضمینی وجود ندارد که تهران فناوری هستهای را برای برآوردن نیازهای صلحآمیز خود بخواهد، پس تهران بایستی غنیسازی را متوقف کند، تا اطمینان و آرامش برقرار شود؛ اگر نکند، به کشمکش دامنه زده، پس بایستی مشمول مجازات شود.
با همین منطق، ممکن است قطعنامهی سوم علیه جمهوری اسلامی صادر شود. جمهوری اسلامی که گویا متوجه خطر شده، اعلام کرده است که بایستی به وی فرصت داده شود خود را از اتهامات مبرا نشان دهد. موضوع اما این است که تا زمانی که موضوع غنیسازی در کانون کشمکش اتمی نشسته و تهران میخواهد به هر قیمت به غنیسازی ادامه دهد، فرصتخواهی مورد و مضمونی ندارد.
ر/ وال استریت جورنال، خبرگزاری فرانسه