احتمال همکاری ایران با طالبان علیه آمریکا تا چه حد است؟
۱۳۹۸ دی ۱۵, یکشنبهطالبان افغانستان ضمن تسلیت به خانواده قاسم سلیمانی و "وحشی" نامیدن نیروهای آمریکایی، در بیانیهای که روز شنبه ۱۴ دی (چهارم ژانویه) منتشر شده تأکید کرده است که «جهاد در برابر وحشیگری و اشغالگری آمریکا در افغانستان ادامه دارد».
طالبان همچنین اعلام کرده است: «برخورد آمریکا پس از قتل ژنرال سلیمانی و وحشت ترامپ از به عهده گرفتن مسئولیت این قتل نشان میدهد که آمریکا ناتوانتر از هر زمانی است.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
این در حالی است که اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، جمعه ۱۳ دی در بیانیهای در واکنش به کشته شدن قاسم سلیمانی، از "احتمال افزایش خشونت در منطقه" ابراز نگرانی کرده بود.
رئیس جمهوری افغانستان در بیانیهای که در این رابطه صادر کرد از ایران به عنوان "همسایه بزرگ" و از آمریکا به عنوان "شریک استراتژیک و بنیادین" کشورش یاد کرده و از طرفین درگیر خواسته بود تا از افزایش تنشها جلوگیری کنند. اشرف غنی با ارسال توییتی در عین حال اطمینان داده بود که اجازه استفاده از خاک افغانستان برای مناقشههای منطقهای به هیچ کشوری داده نخواهد شد.
"پنج پیامد عمده مرگ قاسم سلیمانی برای افغانستان"
کشته شدن قاسم سلیمانی جامعه افغانستان را به خود مشغول کرده است. بسیاری از افغانها از تشدید تنش بین ایران و آمریکا و پیامدهای منفی آن برای افغانستان بیم دارند.
تمیم عاصی، معاون پیشین وزارت دفاع ملی افغانستان، در صفحه فیسبوک خود نوشته است که کشتهشدن قاسم سلیمانی باعث "شکست پروسه صلح و یا در نهایت ادامه جنگ از طرف شاخه طالبان تحت حمایت ایران" خواهد شد.
عاصی گفته است خشونتها در مناطق غرب و جنوب غرب افغانستان افزایش خواهد یافت و همچنین حملاتی هدفمند علیه آمریکاییها و تاسیسات و پایگاههای نظامی آنان در خاک افغانستان انجام خواهد گرفت.
معاون پیشین وزارت دفاع ملی افغانستان همچنین به دولت افغانستان توصیه کرده است که در شرایط کنونی یک راهکار "زیرکانه سیاسی- نظامی" در منطقه اختیار کند
احتمال استفاده ایران از طالبان علیه آمریکا
احمد ضیا رفعت، استاد دانشکده خبرنگاری دانشگاه کابل و کارشناس امور منطقه، به پرسش دویچه وله فارسی درباره احتمال استفاده ایران از گروه طالبان علیه آمریکا چنین پاسخ داد: «این درست است که جمهوری اسلامی ایران نفوذ محدودی روی طالبان دارد. اما این را پنهان هم نکردهاند و همیشه ایران ادعا کرده است که به سبب ضرورتهای اطلاعاتی با طالبان در تماس است.»
این کارشناس مقیم کابل در ادامه تاکید کرد: «طالبان از یک طرف میخواهند که همکار نزدیک ایران معرفی نشوند به خاطر اینکه احساس میکنند که در جامعه افغان شاید منزوی شوند. اما از سوی دیگر این را هم فراموش نکنیم که بعضی از کشورهای اسلامی عمدتا سنی رابطههای نزدیکی با طالبان دارند و عدهای از طالبان از این منظر هم شده نمیخواهند همکاریهای خاصی در زمینههای خاصی با ایران داشته باشند.»
این کارشناس در ادامه خاطرنشان کرد طالبان گروهی یکدست نیست و شاید ایران روی بعضی از فرماندهان این گروه نفوذ بیشتری داشته باشد ولی میزان نفوذ ایران روی طالبان تا آن حد نیست که از آنها بتواند علیه آمریکا استفاده بکند.
این کارشناس در ارتباط با حمایتهای مالی و نظامی ایران از طالبان هم توضیح داد: «دست کم وقتی شکاف عمیقی در میان طالبان ایجاد و به دو دسته تقسیم شد هر دسته، دسته دیگر را به دریافت پول و امکانات نظامی از ایران متهم کرد. این اتهامات اگر درست باشد از یک واقعیت پرده برمیدارد که طالبان با ایران ارتباط دارد. البته گزارشهایی هم هست، که منابع مستقل آن را تأیید نکردهاند، مبنی بر اینکه آموزشگاههای نظامی نیز برای طالبان در ایران وجود دارد. یکی از رهبران طالبان هم در سال گذشته در بازگشت از ایران مورد هدف هواپیماهای بدون سرنشین قرار گرفت و کشته شد. همه اینها دال بر این است که ایران رابطههایی با طالبان دارد.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
احمد ضیا رفعت، استاد دانشکده خبرنگاری دانشگاه کابل و کارشناس امور منطقه، بعید میداند که «طالبان به گونهای در برابر آمریکا صفآرایی کنند و این برداشت ایجاد شود که این کار به تحریک ایرانیها انجام گرفته است».