اعتراض عفو بین‌الملل به اعدام شایان سعیدپور
۱۳۹۹ اردیبهشت ۲, سه‌شنبه
عفو بین‌الملل با انتشار بیانیه‌ای اعدام شایان سعیدپور گواهی دیگر بر بی‌اعتنایی کامل مقامات ایرانی به حق حیات توصیف کرده‌اند، چرا که سعیدپور "به خاطر جرمی که در زمان کودکی مرتکب شده به جوخه اعدام سپرده شده است".
شایان سعیدپور صبح روز سه‌شنبه دوم اردیبهشت در زندان مرکزی سقز در استان کردستان اعدام شد. سعیدپور در مردادماه سال ۱۳۹۴، در حالی که کمتر از ۱۸ سال سن داشت، به اتهام قتل عمد در طی یک نزاع بازداشت و به اعدام محکوم شد. دیوان عالی کشور این حکم را در سال ۱۳۹۵ تأیید کرد.
دایانا التهاوی، معاون بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل "صدور مجازات اعدام علیه سعیدپور، که که در زمان وقوع جرم کودکی با سابقه طولانی بیماری‌و مشکلات‌روانی بوده" را طبق قوانین بین‌المللی ممنوع توصیف کرده است. او گفته است که با این اعدام ناقض قوانین بین‌المللی "مقامات ایران بار دیگر نظام دادرسی أطفال و نوجوانان را به تمسخر گرفته‌اند."
سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود در باره اعمال مجازات اعدام در جهان، ایران را یکی از معدود کشورهای باقیمانده در جهان خوانده که همچنان از مجازات اعدام علیه نوجوانان استفاده می‌کند.
شایان سعیدپور یکی از ده‌ها زندانی بود که در اوایل فروردین امسال در جریان شورش و اعتراض به بی‌توجهی مسئولان به نگرانی زندانیان از گسترش ویروس کرونا در زندان‌های ایران، از زندان مرکزی سقز گریخت. وی چند روز بعد دوباره دستگیر و بازداشت شد.
عفو بین‌الملل این احتمال را مطرح کرده است که اعدام سعیدپور "اقدامی تلافی‌جویانه از سوی مقامات دادستانی محلی به منظور بازداشتن سایر زندانیان از فکر فرارهای مشابه بوده باشد."
در گزارش سالانه عفو بین‌الملل درباره مجازات اعدام در جهان که روز سه‌شنبه منتشر شد، بر این موضوع تاکید شده که با وجود کاهش تعداد اعدام‌ها در سطح جهانی، ایران همچنان پس از چین دومین مجری بزرگ اعدام در جهان است.
به نوشته بیانیه عفو بین الملل، این سازمان اطلاعاتی را جمع آوری کرده که بر أساس آنها، "دادستان سقز در روزهای اخیر بارها برای اجرای حکم اعدام فشار آورده بود و حتی از خانواده مقتول خواسته بود که شایان سعیدپور را عفو نکنند. طبق قوانین ایران، خانواده مقتول حق دارد در ازای دریافت دیه قاتل را ببخشد."