اعتماد به نفس با عمل جراحى بينى؟
۱۳۸۵ مرداد ۷, شنبهبيشتر مردم كار جراح پلاستيك را در بخش ترميمى و زيبايى و براى تناسب و جلوه مىشناسند اما اصل جراحى پلاستيك براى بازگرداندن بيمارانى به جامعه و زندگى طبيعى است كه دچار ضايعات مادرزادى يا انواع سوختگىها و عوارض تصادفها هستند. جراحى پلاستيك بينى يا رينو پلاستى دارای سابقه چند صد ساله در دنيا و سابقهاى پنجاه شصت ساله در ايران است. عمده ترين سوالى كه در مواجهه با رواج چشمگير عمل زيبايى در ايران به ذهن میرسد اينست كه چه موجب میشود براى بسيارى در اين اجتماع، زيبايى كه میتواند موهبتى باشد، تبديل به اصل میشود؟
بسيارى مىگويند چهره زيبا، نقش قاطعى در موفقيتهاى اجتماعى و فردى دارد اما هنوز آمارى وجود ندارد تا روشن كند آيا هموطنانى كه زير تيغ جراح میروند، چه ميزان درزندگى اجتماعى و خصوصی خود موفقتر بودهاند. دكتر ابوالحسن قيصرى جراح متخصص گوش و حلق و بينى میگويد:
”غالب ايرانيان از نظر چشم ابرو و فيگور صورت مشكلى ندارند اما داراى بينى بزرگ هستند. دختران جوان وقتى عمل موفقيت آميز بينى داشته باشند، اعتماد به نفس و حضور اجتماعى بيشترى خواهند داشت. در عين حال، پس از انقلاب به دليل اجبارى بودن حجاب، دختران و زنان ايرانى تنها میتوانند صورت خود را بيرون بگذارند و اين باعث شده تمركز و توجه بيشترى به صورت بشود و آرايش هاى زياد و سنگينى هم كه الان دختران و زنان مىكنند از همينجا ناشى مىشود. در ضمن عدهاى معتقد هستند بالا رفتن سن ازدواج باعث شده تا رقابت دختران جوان براى همسريابى افزايش يابد و اين خود از عواملى است كه استقبال از عمل بينى را بيشتر میكند“.
اما پسران جوان و حتى مردان ميانسال هم در مطب جراحان بينى به وفور ديده میشوند. انگيزه آنها براى عمل زيبايى چيست؟
” پسرها هم نسبت به سابق بيشتر تمايل دارند گرچه نسبت شان به دخترها خيلى كم است اما واقعيت اينست كه الان اين قضيه مد شده و در پسران ضمنا میتوان به الگو بردارى از هنرپيشهها و هنرمندان اشاره كرد كه اكثرشان عمل كردهاند. بهر حال هر نسل را بايد با تكنولوژى همان نسل شناخت و نسل موجود ارتباطاتاش را از طريق اينترنت و ماهواره میگيرد و در نتيجه تحت تاثير اين فرهنگها، خيلىها تمايل دارند عمل جراحی روى صورت خود داشته باشند“.
به اين ترتيب شايد بتوان نتيجه گرفت تاثير روانى عمل از تاثير بيرونى و مستقيم بيشتر است. فرد از خود رضايت بيشترى دارد، يا ظاهر خود را مشابه يك فرد موفق در اجتماع مىپندارد. دكتر محمد عشايرى جراح پلاستيك و دانشيار دانشگاه در گفتگو با نشريه زنان از جمله میگويد: در ذهن هر فرد تصوير ثابتى از خود وجود دارد. كسانى كه با اين تصوير كنار آمدهاند، هيچگاه به سوى جراحیهاى زيبايى نمیروند. اما در كشور ما آسيبهايى مثل جنگ و فشارهای اقتصادى يا نوسانهاى فرهنگى باعث شده تا بسيارى دنبال اعتبار و شخصيت اجتماعى و فردى با تصوير سازى از يك ايده آل ديگرى برآيند.
از دكتر قيصرى مىپرسيم بيماران با چه تصوير ذهنىاى به جراح مراجعه مىكنند و آيا شده كه شما بيمارى را از عمل منصرف كنيد؟
”بله! ما هميشه توصيه مىكنيم عمل براى كسانى خوب است كه انتظار دارند بهتر شوند اگر كسى افكار ايده آليستى داشته باشد كه عالى شود، طبعا با عمل بينى نمىتواند به اين آرزو برسد. از طرف ديگر كسانى هستند كه مشكلات روحى و روانى دارند و بدون اينكه عارضه خاصى داشته باشند، به نحوى به اعضاى بدن خود حساساند. ما سعى میكنيم اينها را به روانشناسان ارجاع كنيم. تعداد زيادى هم عيوب فك و صورت دارند كه به بينى ربط ندارد اما بيمار به اشتباه فكر میكند اگر بينى اش را تغيير دهد، بهتر مىشود. ما اينها را به همكاران فك و صورت ارجاع مىدهيم. ما براى بيمارانمان توضيح میدهيم كه ما چيزى را خلق نمىكنيم بلكه تنها میتوانيم تغييراتى را متناسب با صورت آنها به وجود بياوريم“.
دكتر قيصرى يادآور میشود كه اگر در سالهاى گذشته عمل بينى و ساير عملهاى صورت خاص ثروتمندها و اقشار ويژهاى بود، اينك تقريبا همه اقشار اجتماعى به نحوى با توجه به امكاناتی که دارند ، پزشك خود را انتخاب میكنند. دكتر قيصرى میگويد اين پديده تنها به تهران هم محدود نيست و اينك به دليل رويكرد عمومى، در شهرستان ها هم اين عمل به راحتى انجام میشود.
متوسط سن كساني كه اقدام به عمل بينی مىكنند ۱۸ تا ۲۵ سال است كه اصولا سن مناسب براى اينكار است، اما ميانه سالها چه؟
دكتر قيصرى: افراد مسنى داشتهايم كه حتى در سن ۶۲سالگى مراجعه كرده اند. البته ما سعى مىكنيم اينها را منصرف كنيم اما بسيارى شان میگويند هميشه آرزو داشتهاند اينكار را بكنند اما به دليل محدوديتهاى اجتماعى و مالی امكان نداشتهاند و حالا فراهم شده است. بهر حال وقتى انجام شده، راضى بودهاند و ما هم با احتياط بيشترى به نسبت ديگران عمل كردهايم.
گفتنى است اگر به دليل بزرگى و ناموزون بودن بينىها ميان ايرانيان، اعراب و نواحى درياى مديترانه، در ايران جراحى بينى رايج است، در اروپا عمل كشيدن پوست يا برداشتن كيسه زير چشم شايع است چون پوست اروپايىها زودتر چروك و پير میشود. البته اينگونه عملها هنوز در اروپا متعلق به قشر خاصى از جمله هنرپيشهها، مجريان تلويزيونى يا افراد بسيار متمول است و تبديل به يك مد يا يك ضرورت نشده است.
مهیندخت مصباح