امید شرکت‌های آمریکایی به معاملات چند میلیارد دلاری با کوبا
۱۳۹۳ آذر ۲۷, پنجشنبه
به نوشته "اشپیگل آنلاین"، ژاکین باکاردی، رئیس بزرگترین کارخانه تولیدکننده‌ی مشروب رام (روم، عرق نیشکر) در جهان، آرزوی بازگشت به وطن خود کوبا را دارد. او در ماه نوامبر در کنفرانسی گفته است: «بالاخره باکاردی یک روز کار خود را در کوبا آغاز خواهد کرد.»
تاریخچه کمتر کارخانه‌ای می‌تواند مثل تاریخچه "باکاردی" جنگ سرد میان آمریکا و کوبا را به شکلی نمادین بازگو کند. کارخانه باکاردی در سال ۱۸۶۲ در سانتیاگو د کوبا تاسیس شد. این کارخانه مشروب‌سازی در سال ۱۹۶۰ به مالکیت دولت کوبا در آمد. خانواده باکاردی که صاحب این کارخانه بود به برمودا گریخت و کارخانه باکاردی جدیدی را در آنجا تاسیس کرد.
حال خانواده باکاردی از بازگشت به ریشه و زادوبوم خود سخن می‌گوید. نزدیک شدن تاریخی میان دو دشمن، درها را به روی اقتصاد دو کشور نیز می‌گشاید.
نخستین واکنش خانواده باکاردی به خبر عادی‌سازی روابط آمریکا و کوبا محتاطانه بوده است. سخنگوی این کنسرن گفته است: «امیدواریم وضعیت زندگی کوبایی‌ها بسیار بهبود پیدا کند. ما تغییرات را با علاقه فراوان دنبال خواهیم کرد.»
تنها باکاردی نیست که علاقه زیادی به سرمایه‌گذاری در کوبا نشان می‌دهد. آشتی کوبا و آمریکا به معنای گشایش بازاری با ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار مصرف‌کننده به روی شرکت‌های آمریکایی است. فاصله کوبا از ایالت فلوریدا تنها حدود ۱۵۰ کیلومتر است.
این بازار بیش از نیم قرن به روی آمریکا بسته بوده است. هنوز روشن نیست که گشایش اعلام شده از سوی رئیس جمهور آمریکا، باراک اوباما، به طور مشخص چه تاثیری برای شرکت‌های آمریکایی خواهد داشت. تنها چیزی که روشن است این است که کوبا یک شبه به بهشت سودآور برای آمریکایی‌ها تبدیل نخواهد شد.
"گامی اساسی به جلو"
روزنامه "یو‌اس‌ای تودی" به نقل از گاری هاف‌باور، کارشناس مسائل کوبا در انستیتوی اقتصاد پترسون، می‌نویسد که "بازار بالقوه برای کالا و خدمات در کوبا بزرگ است، اما خیلی هم عظیم نیست".
این کارشناس پیش‌بینی می‌کند که روزی صادرات آمریکا به کوبا به ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار در سال برسد، یعنی حدود یک دهم صادرات آمریکا به آلمان در سال ۲۰۱۴.
با این همه، با وجود انتقادهایی که سیاستمداران جمهوری‌خواه آمریکا سر داده‌اند، بسیاری از نمایندگان بخش اقتصاد آمریکا از برقراری روابط میان کوبا و آمریکا ابراز خوشحالی می‌کنند.
تام دونوهو، رئیس اتاق بازرگانی آمریکا که به عنوان یکی از منتقدان اوباما شناخته شده، می‌گوید: «بخش اقتصاد آمریکا از اعلام روند عادی‌سازی روابط دو کشور استقبال می‌کند و پشتیبان بسیاری از طرح‌هایی است که رئیس جمهور درباره آن صحبت کرده است. تغییراتی که قرار است صورت گیرد گام‌هایی اساسی و مثبت هستند.»
از جمله اقداماتی که کاخ سفید می‌تواند انجام دهد تسهیل تبادلات مالی، افزایش میزان پول مجاز برای ارسال از یک کشور به کشور دیگر و دادن اجازه برای صادرات برخی کالاها مثل مواد ساختمانی و تولیدات مورد نیاز کارگاه‌های کوچک و رستوران‌هاست.
محافل نزدیک به دولت آمریکا دیروز چهارشنبه (۱۷ دسامبر / ۲۶ آذر) که خبر تصمیم به عادی‌سازی روابط میان کوبا و آمریکا منتشر شد، اشاره کردند به اینکه دو بخش مشمول محاصره طولانی‌مدت کوبا نیستند: در سال ۲۰۱۳ شرکت‌های آمریکایی ۳ میلیارد دلار مواد غذایی و ۳۰۰ میلیون دلار مواد دارویی به کوبا صادر کرده بودند.
محاصره کوبا که در سال ۱۹۹۶ برقرار شده فعلا باقی می‌ماند. با توجه به واکنش‌های جمهوری‌خواهان آمریکا و اینکه آنان از ماه ژانویه ۲۰۱۵ کنترل مجلس نمایندگان و سنای این کشور را در دست خواهند گرفت، به نظر نمی‌رسد که این محاصره به سرعت به پایان برسد.
"نیاز کوبا به فرآورده‌های آمریکا"
لارنس آلن، تحلیلگر مسائل آمریکای لاتین، می‌نویسد: «احتمال می‌رود که قوانین آمریکا به عنوان سدی بزرگ باقی بماند و کنگره آمریکا بتواند شرکت‌هایی که در کوبا سرمایه‌گذاری یا با این کشور معامله کنند را مجازات کند.»
با وجود این، بسیاری از شرکت‌های آمریکایی امیدوارند که بتوانند با کوبا وارد معامله شوند. سخنگوی کارخانه اتومبیل‌سازی GM به روزنامه "وال استریت ژورنال" گفت: «به ما توصیه شده که امکانات موجود را بررسی کنیم.» همچنین سخنگوی کارخانه تولیدکننده ماشین‌آلات کشاورزی Caterpillar به این روزنامه گفت: «کوبا به هر چه ما در آمریکا تولید می‌کنیم نیاز دارد.»
مهم‌ترین بخش‌های صنعت آمریکا که از گشایش درهای کوبا به روی آمریکا خوشحال خواهند شد عبارتند از:
کشاورزی: تولیدکنندگان این بخش می‌توانند در آینده محصولات خود را بسیار آسان‌تر به کوبا صادر کنند. برای نمونه یک کوبایی پنج برابر یک آمریکایی برنج مصرف می‌کند. پیش از سال ۱۹۶۰ کوبا مهم‌ترین بازار برنج برای آمریکا بود.
مخابرات: اقدامات جدید قرار است امکان دسترسی کوبایی‌ها به اینترنت را تسهیل سازند. شرکت‌های مخابراتی فرصتی بزرگ برای سرمایه‌گذاری در این زمینه در سراسر کوبا مشاهده می‌کنند.
گردشگری: هنوز امکان تسهیلات مسافرتی برای گردشگران آمریکایی که مایل به سفر به کوبا هستند موجود نیست. اما کاخ سفید به دنبال راه‌هایی می‌گردد تا این امکان را فراهم سازد. در محافل دولتی آمریکا گفته می‌شود که تلاش بر این است تا جایی که محدودیت‌های قانونی اجازه می‌دهند هر چه بیشتر اجازه مسافرت به درخواست‌کنندگان سفر به کوبا داده شود.به گفته این محافل، شمار متقاضیان سفر به کوبا به زودی بسیار افزایش خواهد یافت. از هم اکنون کنسرن معروف تور دریایی Carnival در فلوریدا اعلام کرده که در کوبا فرصت‌های بزرگی را مشاهده می‌کند. همچنین کنسرن هتل هیلتون تمایل خود را برای ساختن یک شاخه هتل خود در کوبا نشان داده است.
نوشابه‌سازی: کوکاکولا و پپسی به نسبت با خوش‌بینی واکنش نشان داده‌اند. پپسی اعلام کرده خوشحال می‌شود که کوبا به جمع مشتریان این کارخانه بپیوندد. کوبا یکی از دو کشور جهان است که در آن کوکاکولا فروخته نمی‌شود. کشور دیگر کره شمالی است.
و آمریکایی‌ها می‌توانند در آینده پس از بازگشت از سفر به کوبا سیگارهای معروف کوبایی را به همراه خود بیاورند، اما نه برای فروش، بلکه تنها برای مصرف شخصی.