1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
سیاستترکیه

انتخابات ترکیه؛ اردوغان تاکنون پیشتاز است

۱۴۰۲ اردیبهشت ۲۴, یکشنبه

پس از شمارش حدود ۸۵ درصد از آرا، نخستین نتیجه اعلام شده حکایت از پیشتازی اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه دارد. با این حال حزب جمهوری‌خواه خلق هم می‌گوید کمال قلیچداراوغلو با اردوغان در رقابت تنگاتنگ است.

https://p.dw.com/p/4RLBL
عکس تزیینی
عکس: Emilie Madi/REUTERS

در ۲۸مین دوره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه مسئله برای بسیاری این بود که آیا رجب طیب اردوغان می‌تواند بیش از ۲۰ سال زمامداری خود را ادامه دهد یا خیر.

تاکنون (ساعت ۲۱:۴۵ به وقت اروپای مرکزی) آرای تمام صندوق‌ها شمرده نشده اما هواداران اردوغان و قلیچداراوغلو نامزد خود را پیشتاز می‌دانند. تا اعلام رسمی نتایج نهایی نمی‌توان با قطعیت گفت که ترکیه در پنج سال آینده به کدام مسیر می‌رود.

اگر هیچ یک از نامزدان اصلی نتواند در نهایت بیش از ۵۰ درصد آرا را از آن خود کند انتخابات میان دو نامزد با بیشترین آرا به دور دوم کشیده می‌شود.

بر اساس گزارش خبرگزاری ها، تاکنون اردوغان اندکی بیش از ۵۰ درصد آرا را کسب کرده و فاصله او با قلیچداراوغلو بیشتر شده است. اگر همین روند ادامه یابد پیروزی اردوغان قطعی به نظر می‌رسد.

بر اساس آماری که حزب جمهوری‌خواه خلق تاکنون منتشر کرده اردوغان از رقیب خود اندکی جلوتر است اما هیچ کدام هنوز ۵۰ درصد آرا را کسب نکرده‌اند. با توجه به شمارش نشدن آرای بخشی از صندوق‌ها این احتمال وجود دارد که یکی از دو نامزد اصلی از این مرز عبور کند.

رای‌گیری در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه مطابق برنامه اعلام شده روز یک‌شنبه، ۱۴ مه (۲۴ اردیبهشت) ساعت پنج بعد از ظهر به وقت محلی خاتمه یافت.

انتخابات تاریخی به لحاظ میزان مشارکت

بسیاری از ناظران، انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه در سال ۲۰۲۳ را سرنوشت‌ساز ارزیابی کردند. دست‌کم به لحاظ میزان مشارکت می‌توان این انتخابات را تاریخی خواند زیرا بیش از ۹۰ درصد دارندگان حق رای در آن شرکت کردند که تا کنون در ترکیه سابقه نداشته است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

به گزارش خبرگزاری آناتولی شورای عالی انتخابات ترکیه غروب یک‌شنبه اعلام کرد، روند رای‌گیری بدون هیچ‌گونه گزارش منفی خاتمه یافت.

با این حال پیش از پایان رای‌گیری ویدئوهایی در فضای مجازی منتشر شد که ظاهرا مواردی از تخلف را نشان می‌دهند. در یکی از این ویدئوها مردی دیده می‌شود که بر تعداد زیادی برگه رای جلوی نام رجب طیب اردوغان مهر می‌زند.

راستی آزمایی این ویدئوها ساده نیست و نمی‌توان مشخص کرد که چنین موارد احتمالی تا چه حد نتیجه واقعی را تغییر می‌دهند.

برگه انتخاباتی ترکیه باعکس نامزدهای اولیه
برگه انتخاباتی ترکیه باعکس نامزدهای اولیهعکس: DHA via AP/picture alliance

نظارت‌های داخلی و بین‌المللی

در انتخابات سال ۲۰۲۳ ترکیه بیش از ۶۴ میلیون نفر در داخل و خارج از کشور حق رای داشتند. در هر حوزه رای‌گیری نظارت بر انتخابات بر عهده یک کمیسیون هفت نفره، متشکل از دو نفر به انتخاب نهادهای محلی و پنج نماینده از احزاب با بیشترین رای در انتخابات گذشته است.

افزون بر این نهادهای بین‌المللی، از جمله شورای اروپا نیز بر انتخابات نظارت کرده‌اند. به این ترتیب به نظر می‌رسد تقلب انتخاباتی در ابعاد وسیع، به خصوص در شهرهای بزرگ به سادگی ممکن نباشد.

یکی دیگر از مسائلی که برخی منتقدان از آن به عنوان تخلف یاد کرده‌اند وجود نام و تصویر یکی از نامزدان انتخابات بر روی تعرفه‌ها است که در واپسین روزهای مانده به رای‌گیری انصراف داد. گفته می‌شود با انصراف دیرهنگام او امکان تجدیدچاپ ده‌ها میلیون تعرفه در چند روز باقی مانده وجود نداشت.

انتخابات ریاست جمهوری ترکیه چهار نامزد داشت که یکی از آنها روز پنج‌شنبه از رقابت‌ها کناره‌گیری کرد. محرم اینجه، رهبر حزب مملکت در یک نشست خبری علت انصراف خود را افتراهایی عنوان کرد که علیه او مطرح شده است.

با انصراف این نامزد، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری کنونی، رهبر حزب عدالت توسعه و نامزد ائتلاف جمهور، کمال قلیچداراوغلو، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق و نامزد ائتلاف ملت و سینان اوغان، نامزد ائتلاف آتا سه رقیب باقی مانده در میدان بودند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

قلیچداراوغاو رقیب اصلی اردوغان بود و بسیاری از نظرسنجی‌ها حاکی از این بودند که با وجود تنگاتنگ بودن رقابت‌ها شانس پیروزی او کم نیست. همچنین گمان می‌رود ارای بسیاری از حامیان محرم اینجه به نفع نامزد ائتلاف ملت به صندوق‌ها ریخته شده

باشد.

هشدار به "دوستان عزیز روس"

رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق غروب پنج‌شنبه در یک پیام توئیتری خطاب به "دوستان عزیز روس"، آنها را متهم کرد که پیش از این هم در توطئه‌چینی و پخش اخبار جعلی و نادرست در انتخابات ترکیه دست داشته‌اند.

قلیچداراوغلو در این پیام خطاب به عوامل احتمالی مسکو نوشت: «اگر خواهان ادامه دوستی پس از ۱۵ ماه مه هستید دست از سر ترکیه بردارید.»

در انتخابات پارلمانی ترکیه احزابی می‌توانند نمایندگان خود را به مجلس بفرستند که بیش از هفت درصد آرا را کسب کرده باشند. به همین دلیل بسیاری از احزاب کوچک در قالب ۱۳ ائتلاف وارد کارزار انتخاباتی شدند.