انتخابات ریاست‌جمهوری الجزایر: نامزدی بر روی صندلی چرخدار
۱۳۹۳ فروردین ۲۷, چهارشنبه
الجزایری‌ها روز پنجشنبه (۱۶ آوریل / ۲۷ فروردین) در انتخابات ریاست‌جمهوری وسیع‌ترین کشور آفریقایی شرکت می‌کنند. اما ناظران داخلی و خارجی می‌گویند که در این‌کشور از یک انتخابات عادلانه و آزاد اثری نخواهد بود. عبدالعزیز بوتفلیقه، رئیس‌جمهور فعلی، با این که از یک‌سال پیش در پی سکته قلبی روی صندلی چرخدار نشسته است، برای چهارمین بار پیاپی نامزد اصلی انتخابات است.
الجزایر از توفان‌هایی که بهار عربی در سه‌سال پیش به‌راه انداخت مصون ماند. پس از تونس و مصر، این کشور نیز، صحنه ناآرامی‌های پراکنده‌ای بود. اما این ناآرامی‌ها به دگرگونی چندانی نیانجامید. دولتی که در واقع منافع ارتش را نمایندگی می‌کند، موفق شد با دادن وعده اصلاحات و انجام اصلاحاتی اندک، اوضاع را تحت کنترل بگیرد.
چرا بهار عربی در الجزایر متوقف شد؟
ناظران معتقدند علت عدم سرایت بهار عربی به الجزایر، تجربه تلخی بود که مردم این کشور از کشتارهای خونین دهه ۱۹۹۰ داشتند.
در سال ۱۹۹۱ میلادی پس از پیروزی "جبهه نجات اسلامی" در نخستین انتخابات پارلمانی آزاد الجزایر، ارتش وارد عمل شد، نتیجه انتخابات را باطل و گروه‌های اسلام‌گرا را غیرقانونی اعلام کرد. از آن پس بخش مهمی از اسلام‌گرایانی که می‌خواستند از طریق به‌دست گرفتن قدرت الجزایر را به یک جامعه اسلامی تمام‌عیار تبدیل کنند، مخفی شدند، دست به اسلحه بردند و حدود ده سال ترور و وحشت بر الجزایر حاکم شد.
بوتفلیقه کسی است که سرانجام توانست در اوایل قرن بیست و یکم طرح آشتی ملی را برقرار کند و از آن پس برای سه دوره بر کرسی ریاست‌جمهوری وسیع‌ترین کشور آفریقایی تکیه زده است. او اکنون در شرایطی برای چهارمین باز نامزد می‌شود که تنها یک رقیب قابل اعتنا در برابر خود دارد.
کناره‌گیری مهم‌ترین رقیب بوتفلیقه
بیکاری شدید، فساد اقتصادی و عدم شفافیت سیستم سیاسی مسائل عمده‌ای هستند که جلوی رشد جامعه الجزایر را گرفته‌اند. مهم‌ترین رقیب انتخاباتی بوتفلیقه می‌توانست احمد بن بیتور باشد. او بهعنوان یک کارشناس برجسته اقتصادی مایل بود برای انجام تغییرات اساسی جای بوتفلیقه را بگیرد، اما وقتی شنید که بوتفلیقه برای چهارمین بار نامزد شده است، کاندیداتوری خود را پس گرفت.
احمد بن بیتور در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «من اندکی پیش از آغاز مبارزات انتخاباتی نامزدی خود را پس گرفتم، زیرا دریافتم که نتیجه بازی از پیش روشن است. کاملا روشن است که چه کسی برنده انتخابات خواهد بود: موسیو بوتفلیقه.»
به‌گفته بن بیتور از یک انتخابات عادلانه و آزاد در الجزایر نمی‌توان سخن گفت. بوتفلیقه اصولا به دلیل وضعیت سلامتی خود اجازه نداشت در انتخابات شرکت کند. او از حدود یک سال پیش در پی یک سکته قلبی روی صندلی چرخدار می‌نشیند و در این مدت در مجامع عمومی ظاهر نشده است. حتی مبارزات انتخاباتی او را نیز رئیس تبلیغاتش انجام می‌دهد.
بوتفلیقه حتی یک سخنرانی به مناسبت نامزدی خود در انتخابات نداشته است.
فیصل متاوی، روزنامه‌نگار الجزایری، به روزنامه "الوطن" گفته است: «بوتفلیقه اصولا توان حکومت کردن ندارد. از یک مرد بیمار نمی‌توان انتظار داشت که ثبات یک کشور را تضمین کند. این طبیعی نیست.» متاوی بوتفلیقه را به یک "مبل" در کاخ ریاست‌جمهوری تشبیه می‌کند. او می‌گوید که بوتفلیقه بهعنوان رئیس‌جمهور حضوری خنثی دارد و در عمل این ارتش است که ثبات کشور را تضمین می‌کند.
شانس اندک علی بن فلیس
در حال حاضر تنها رقیب جدی بوتفلیقه نخست‌وزیر ۶۹ ساله پیشین الجزایر، علی بن فلیس است. او در دوره بوتفلیقه نیز مدتی نخست‌وزیر بود، اما بعدا از سیاست کناره‌گیری کرد. بن فلیس در مبارزات انتخاباتی خود به مردم الجزایر قول ایجاد دادگستری‌ای مستقل، جامعه‌ای آزاد و مبارزه با فساد را داده است. در هفته‌های اخیر شمار هواداران او به شدت افزایش یافته است. با این همه، افکار عمومی الجزایر تردید دارد که او بتواند بدیلی برای شرایط فعلی ایجاد کند.
احمد بن بیتور پس از کناره‌گیری از مبارزات انتخاباتی گفته است: «تمام سیستم حکومتی الجزایر باید تغییر کند. ما فکر می‌کردیم یک انتخابات آزاد و عادلانه و شفاف می‌تواند زمینه‌ساز این تغییر باشد. اما در این انتخابات شفافیتی وجود ندارد.»
ناظران امور الجزایر معتقدند در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری تنها حدود ده درصد صاحبان حق رای شرکت خواهند کرد. اما همین ناظران پیش‌بینی می‌کنند که در نتایج رسمی، رقمی بسیار بالاتر از این اعلام خواهد شد. احمد بن بیتور، بهعنوان رقیب اصلی بوتفلیقه، از هواداران خود خواسته است که در انتخاباتی که به‌نظر او شفافیت ندارد شرکت نکنند.