انتشار یادداشت‌های بازجوی صدام در دهمین سالگرد اعدام او
۱۳۹۵ دی ۱۰, جمعه
در یکی از مراکز وابسته به سازمان امنیت ارتش و در منطقه‌ای واقع در شمال بغداد به دار آویخته شد. شاهدان اعدام او در سحرگاه روز ۳۰ دسامبر به رسانه‌ها گفتند که اثری از پشیمانی و ندامت در چهره صدام دیده نمی‌شد و او در واپسین لحظات زندگی‌اش دشمنان اصلی‌خود، یعنی ایران و آمریکا را نفرین کرده و لب به تحسین شورشیانی گشوده که عراق را به پرتگاه جنگ داخلی سوق داده بودند.
مشاور سابق امنیت ملی عراق، موفق الربیعی که بر اعدام صدام نظارت داشته به خبرنگار فرانسه گفته است: «من هیچ نشانه‌ای از وحشت در چهره صدام ندیدم. او هیچ کلمه‌ای که حاکی از ندامت و پشیمانی باشد، بیان نکرد و حتی خواستار بخشش خود نیز نشد.»
صدام حسین به اتهام قتل ۱۴۸ شهروند روستای دجیل در سال‌های دهه ۸۰ به اعدام محکوم شده بود. و این تمام پرونده خونین او نبود. سراسر تاریخ حکومت او با سرکوب و قتل و خشونت پیوند خورده بود و او مسئولیت چند جنگ خونین را نیز در کارنامه خود داشت.
بیشتر بخوانید: گزارش هیئت تحقیق بریتانیایی: جنگ عراق اجتناب‌پذیر بود
خاطرات بازجوی سازمان سیا
جان نیکسون، یکی از ماموران سازمان سیا بود. او نخستین کسی بود که از صدام حسین بازجویی کرد. صدام سال ۲۰۰۳ دستگیر شد و تا روز ۳۰ دسامبر ۲۰۰۶ در زندان بود و مورد بازجویی مداوم قرار داشت. حال نیکسون، ده سال پس از اعدام صدام حسین، خاطرات خود را از بازجویی صدام منتشر کرده است. کتابی که پرده از خطاهای سیاسی آمریکا در عراق بر می‌گیرد.
نیویورک تایمز گزارشی در ارتباط با انتشار این کتاب منتشر کرده است که بازتاب وسیع رسانه‌ای یافته است. گوشه‌هایی از این گزارش از جمله در مجله آلمانی "اشترن" و همچنین در سایت "راشا تودی" باز نشر شده است.
کتاب خاطرات بازجویی جان نیکسون از صدام حسین توسط مجله "تایم" و "دیلی میل" منتشر شده است. در این کتاب، نیکسون از اشتباهات فاحش سازمان‌های جاسوسی و امنیتی آمریکا در عراق می‌گوید و کشته‌شدن هزاران سرباز آمریکایی و صرف میلیاردها دلار پول را هزینه خطاهای جورج بوش می‌داند.
صدام حسین و داعش
جان نیکسون مدعی است که اگر صدام حسین امروز زنده می‌بود، پدیده‌ای به نام داعش وجود نمی‌داشت. او می‌گوید، صدام با خطرات نیروهای افراطی مسلمان آشنا بود و هرگز اجازه نمی‌داد در عراق چنین نیرویی پا بگیرد. به باور او، قدرت گیری داعش در کشوری با یک حکومت سرکوبگر، همچون عراق ممکن نبوده است.
بیشتر بخوانید: تونی بلر از اشتباهات جنگ عراق پوزش خواست
گزارشی که اخیرا توسط هیئت پارلمانی بریتانیا پیرامون سیاست این کشور در جنگ عراق منتشر شده، خبر از رشد بنیادگرایی در عراق پس از مداخله نظامی آمریکا در سال ۲۰۰۳ می‌دهد. در این گزارش آمده است که ماموران امنیتی بریتانیا، سه سال پس از آغاز جنگ عراق، یعنی در سال ۲۰۰۶ در گزارش‌های خود نسبت به رشد رادیکالیسم در عراق ابراز نگرانی کرد‌ه‌اند. در واقعیت امر گروه‌های جهادگرا، نظیر گروه "دولت اسلامی" از طریق پیوستن همین نیروهای افراط‌گرا به بخش‌های از ارتش عراق پدید آمده‌اند.
خطاهای یک رئیس جمهور
جان نیکسون در کتاب خود از جمله به خطاهای جورج بوش در عراق پرداخته است. او مدعی شده که سازمان سیا و دیگر نهادهای امنیتی تنها آن دسته از اطلاعاتی را در اختیار جورج بوش قرار می‌دادند که خود او مایل به شنیدن آن‌ها بوده و از این طریق زمینه‌های خوشنودی او را فراهم می‌کردند.
این مامور سیا گفته است که برخلاف تصور عمومی، در زمان شروع جنگ عراق، صدام حسین کنترل تام و تمام بر کل حیات سیاسی عراق نداشته است. او می‌گوید بی اطلاعی صدام از تحولات سیاسی سال‌های گذشته عراق باعث تعجب و حیرت او شده است.
بیشتر بخوانید: رهبران "دولت اسلامی"؛ هم‌بندی‌های سابق زندان بوکا
جان نیکسون گفته، همه اطلاعات مربوط به بیماری صدام حسین و اینکه گویا او از کمر درد شدید رنج می‌برده و به علت بیماری از مصرف دخانیات و الکل چشم پوشی کرده، همه و همه غلط بوده‌اند. حتی همه آنچه که درباره برخورد خشن صدام با ناپدری‌اش، ابراهیم حسن، گفته شده صحت ندارد و بیشتر رونویسی از زندگی‌نامه استالین را می‌ماند.
هزینه جنگ عراق
جان نیکسون نظرش را درباره جنگ عراق و نتایج آن در کتاب خود جمع‌بندی کرده است. او تاکید می‌کند که صدام حسین یک دیکتاتور وحشتناک بوده و قصد او پاک و بی گناه نشان دادن این دیکتاتور نیست. اما در عین حال بر این باور است که هرگاه ما به کشته شدن هزاران سرباز آمریکایی و در عین حال به برآمد نیرویی همچون داعش در اثر این جنگ نگاه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که سر و کار داشتن با صدام حسین خلع سلاح شده و سالخورده گزینه بهتری بوده است.