انتقادهای بین‌المللی به احکام پرونده قتل جمال خاشقجی
۱۳۹۸ دی ۲, دوشنبه
حامی آکسوی، سخنگوی وزارت خارجه ترکیه عصر دوشنبه دوم دی‌ماه (۲۳ دسامبر) در یک نشست خبری به احکام اعلام شده پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد اهل عربستان سعودی واکنش نشان داد و تاکید کرد که این احکام انتظارات را برآورده نکرده است.
سعود بن عبدالله معجب، دادستان کل عربستان سعودی صبح دوشنبه اعلام کرد رسیدگی به پرونده قتل خاشقجی به پایان رسیده و احکام ۱۱ متهم این پرونده صادر شده است.
شعلان الشعلان، سخنگوی دادستانی کل عربستان گفته پنج متهم این پرونده به اعدام و سه نفر در مجموع به ۲۴ سال زندان محکوم شدند و بقیه به دلیل نبودن "شواهد و مدارک قطعی و کافی" تبرئه شده‌اند.
جمال خاشقچی، سردبیر سابق روزنامه الوطن و ستون‌نویس نشریه آمریکایی واشنگتن‌پست مهرماه سال پیش پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شد. حکومت سعودی ابتدا ادعا می‌کرد این روزنامه‌نگار منتقد از کنسولگری خارج شده و سپس مدعی شد مرگ او بر اثر مشاجره و "درگیری فیزیکی" در کنسولگری رخ داده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
سرانجام با افزایش فشارهای بین‌المللی و اظهارات مقامات ارشد ترکیه مبنی بر در اختیار داشتن یک فایل صوتی از مکالمه‌های لحظه قتل، دادستان عمومی عربستان تائید کرد که قتل خاشقجی به دستور سعود قحطانی، از نزدیکان محمد بن‌سلمان، ولیعد عربستان و با برنامه‌ریزی قبلی انجام شده است.
تبرئه نردیکان بن‌سلمان
اکنون احمد عسیری، معاون پیشین دستگاه اطلاعاتی عربستان، سعود قحطانی، مشاور ارشد پیشین بن‌سلمان و سرکنسول عربستان در استانبول هر سه تبرئه شده‌اند. این در حالی است که گزارش‌های منابع مختلف بر نقش شخص بن‌سلمان و نزدیکان او در دستور و اجرای قتل قاشقجی تاکید دارند.
به گزارش خبرگزاری آناتولی، حامی آکسوی با تاکید بر این که ترکیه و جامعه جهانی خواستار روشن شدن تمام ابعاد قتل خاشقجی هستند گفت: «ایراد اساسی عدم اشاره به سرنوشت جسد قاشقجی و عوامل پشت پرده قتل اوست. روشن شدن ابعاد کامل این قتل و تعیین و مجازات تمام متهمان وظیفه قانونی و وجدانی ماست.»
مطابق شواهد موجود روزنامه‌نگار منتقد سعودی پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول به طرز فجیعی به قتل رسیده و جسدش تکه تکه شده است. تاکنون ردی از جسد قاشقجی پیدا نشده است.
یاسین آکتای، یکی از مشاوران رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه آبان ماه سال گذشته به روزنامه "حریت" گفته بود که قاتلان روزنامه‌نگار منتقد سعودی به این ترتیب از شر جسد او خلاص شدند که آن را با اسید و مواد شیمیایی ذوب کردند. روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی که تقریبا همزمان منتشر شد این روایت را تائید کرد.
احکام پر ابهام دادستانی عربستان، به خصوص تبرئه شدن کسانی که مجریان اصلی قتل خاشقجی محسوب می‌شوند با انتقاد نهادهای بین‌المللی نیز روبرو شده است.
واکنش گزارشگر سازمان ملل
به گزارش خبرگزاری فرانسه، اگنس کالامار، بازرس و گزارشگر ویژه سازمان ملل برای تحقیق در باره قتل خاشقجی در چند پیام توئیتری به تبرئه شدن سه متهم اصلی پرونده واکنش نشان داده و نوشته همه متهمان اقرار کردند که دستورات مقامات مافوق را اجرا کرده‌اند و سعود قحطانی در حالی تبرئه شده که دادستان قبلا او را عامل اصلی اجرای قتل خوانده است.
گزارشگر ویژه سازمان ملل حکم دادستانی عربستان درباره متهمان پرونده قتل خاشقجی را نقطه مقابل عدالت خوانده و از تبرئه سرکنسول عربستان در استانبول به خاطر نقشی که در مهیا کردن مکان این جنایت و تحت پوشش قرار دادن قاتلان داشته به شدت انتقاد کرده است.
او پیش از این در جمع‌بندی گزارش مفصلی که در مورد این قتل تهیه کرده بود آن را یک "اعدام فراقانونی" خوانده و از وجود شواهدی دال بر دست داشتن ولیعهد عربستان در این کار سخن گفته بود.
انتقاد عفو بین‌الملل و وزیر خارجه بریتانیا
احکام دادستانی عربستان با انتقاد سازمان حقوق بشری عفو بین‌الملل نیز روبرو شده است. این سازمان می‌گوید احکام دادگاه رسیدگی به پرونده قتل خاشقجی نه عدالت را با خود می‌آورد نه حقیقت را.
محمد بن‌سلمان اول اکتبر (نهم مهر) و یک روز پیش از نخستین سالروز قتل خاشقجی در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی "پی‌بی‌اس" مسئولیت این قتل را بر عهده گرفت اما آگاهی و دخالت در آن را انکار کرد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ولیعهد عربستان می‌گوید از آنجا که قتل خاشقجی در دوره مسئولیت او انجام شده مسئولیت آن را بر عهده می‌گیرد اما تصمیم‌گیری و سازماندهی این قتل بدون اطلاع او انجام شده است.
احکام دادستانی عربستان با واکنش انتقادی برخی کشورهای اروپایی را نیز به همراه داشت. دومنیک راب، وزیر خارجه بریتانیا با انتشار بیانیه‌ای قتل خاشقجی را "جنایتی هولناک" خوانده و خواستار مجازات تمام عاملان و آمران آن شده است.