ایران: خواهان ادامه مذاکرات با آژانس هستیم
۱۳۹۱ شهریور ۵, یکشنبهفریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی هستهای ایران، روز یکشنبه (۲۶ اوت/ ۵ شهریور) به خبرنگاران گفت که جمهوری اسلامی خواهان ادامه مذاکرات با آژانس بینالمللی انرژی هستهای است.
روز جمعه (سوم شهریور) تازهترین نشست نمایندگان دو طرف در وین، پایتخت اتریش برگزار شد. هرمان ناکارتس، رئیس هیئت مذاکرهکننده با ایران، در پایان این جلسهی هفت ساعته، از پابرجایی "اختلافهای بنیادین" و عدم حصول توافق سخن راند. علی اصغر سلطانیه، نمایندهی جمهوری اسلامی در آژانس، در مقابل از "پیشرفتهایی" در گفتوگوهای یادشده خبر داد.
به اعتقاد رئیس سازمان انرژی هستهای جمهوری اسلامی مذاکرات با آژانس «بر مبنای حقوق» ایران و «در چارچوب وظایف آژانس» انجام میشوند: «ما خواهان قطع مذاکرات نیستیم، استدلالهای قوی داریم، افراد مذاکرهکننده ما افرادی قوی و آگاه به مسائل تخصصی در این زمینه هستند [...] در این چارچوب تا زمانی که آژانس بخواهد ما مذاکره میکنیم».
عباسی برنامه هستهای ایران را "شفاف" ارزیابی کرد و افزود که نمایندگان آژانس کافی است "دو ساعت" قبل از انجام بازرسی به جمهوری اسلامی اطلاع بدهند تا مقدمات حضورشان در تأسیسات مورد نظر فراهم شود: «هر موقع هم خواستهاند آمدهاند و آمار تولید و تعداد سانتریفوژها و مسائل مرتبط با آن در گزارش آژانس بیان شده و مشخص است».
یکی از "اختلافهای بنیادین"
فریدون عباسی در بخش دیگری از سخنان روز یکشنبه خود گفت: «البته آنها [آژانس] نیز باید استدلال کافی برای بازدید از مناطقی که میگویند داشته باشند یا درباره مطالبی که میگویند باید ادله کافی بدهند تا ما قانع شویم».
اشارهی عباسی ظاهرا به سایت نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ماهها پیش خواستار دسترسی فوری و بدون قید و شرط به تاسیسات پارچین شده است. راهیابی بازرسان آژانس به این تأسیسات از قرار یکی از محورهای اصلی نشست روز جمعه در وین بوده است.
بر اساس برخی گزارشهای امنیتی، در این پایگاه نظامی آزمایشهای صورت گرفته که میتواند با ساخت چاشنی انفجاری برای موشکهای حامل کلاهک اتمی مرتبط باشد. آژانس ایران را متهم میکند که از ابتدای سال جاری میلادی سرگرم پاکسازی تاسیسات پارچین است. تصویرهای ماهوارهای که موسسه علوم و امنیت بینالمللی منتشر کرده نشان میدهد که بخشی از عمارتهای پایگاه پارچین تخریب شده و خاک بخشهایی از محوطه جابهجا شده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در تازهترین تصویرهای ماهوارهای پوشش صورتیرنگی پیداست که قسمتهایی از محوطه پایگاه پارچین را پوشانده است.
ایران سایت پارچین را منطقهی نظامی میداند که بازرسی از آن در چارچوب توافقات جمهوری اسلامی و آژانس بینالمللی انرژی هستهای نیست.
البته برخی از کارشناسان غربی هم معتقدند که ایران با عمدهکردن مسئله تاسیسات پارچین قصد منحرفکردن افکار عمومی از دیگر فعالیتهای "مشکوک" خود را دارد. بر این اساس یافتن رد مواد رادیواکتیو با تخریب عمارتها و انتقال خاک آنها به چند صد متر آن طرفتر همچنان ممکن است.
برخی از ناظران هم اعتقاد دارند آزمایشهای انجام شده در پارچین به حدود یک دههی پیش مربوط میشوند و ایران فرصت کافی برای پاکسازی این تاسیسات را داشته است.
نصب سانتریفوژهای جدید در تأسیسات فردو
خبرگزاری رویترز در روزهای اخیر از نصب "صدها" سانتریفوژ جدید در تأسیسات هستهای فردو خبر داده بود. رئیس سازمان انرژی هستهای ایران در واکنش به این خبر گفت، «ما ترجیح میدهیم که مطالب در این ارتباط از طریق کانال بازرسان آژانس اطلاع داده شود». به گفتهی عباسی شمار سانتریفوژهای جدید به اطلاع آژانس بینالمللی انرژی اتمی میرسد و این نهاد پس از تأیید، شمار دستگاههای جدید را در گزارش خود اعلام میکند.
به اعتقاد فریدون عباسی، علاوه بر این نیمی از گزارش یوکیو آمانو، رئیس ژاپنی آژانس بینالمللی انرژی هستهای «به اذعان کارشناسان اضافه بود و مبنای حقوقی، قانونی و کارشناسی نداشت».
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از فریدون عباسی نوشت: «تمام فعالیتهای ما شفاف بوده، مشکلی با بازرسی آژانس نداریم، همکاریهای لازم را داشته و خواهیم داشت و مناسب است که آنها مدارک لازم در ارتباط با گزارش سالانهشان را ارائه دهند تا ما بررسی کنیم و به نتیجه برسیم».
رئیس سازمان انرژی هستهای جمهوری اسلامی بار دیگر آژانس را به تأثیرپذیری از "سرویسهای خارجی" متهم کرد.