ایران گنجینه‌ی هنری فرح پهلوی را به نمایش می‌گذارد
۱۳۹۳ اردیبهشت ۲۳, سه‌شنبه
ون‌گوگ، پیکاسو، نولده و مونک تنها برخی از هنرمندانی هستند که ۳۵ سال است در موزه هنرهای معاصر تهران مخفی شده‌اند. البته خودشان که نه، آثار هنری‌شان؛ شاهکارهایی که فرح دیبا، همسر محمدرضا شاه پهلوی که علاقه‌ی ویژه‌ای به هنر و آثار هنری داشت، در دهه‌ی ۷۰ میلادی خرید و به تهران آورد. ملکه پیشین برای نمایش آثاری بی‌مانند از هنر مدرن که حالا ایران صاحب آنها بود، دستور ساخت موزه‌ی هنرهای معاصر داد.
موزه هنرهای معاصر یکی از موزه‌های شهر تهران است که در سال ۱۳۵۶ خورشیدی (۱۹۷۷ میلادی) به کوشش و ابتکار فرح دیبا و معماری کامران دیبا ساخته شد.این موزه شامل مهم‌ترین و جامع‌ترین مجموعه هنر غربی در قارهٔ آسیا است.
ایران در دهه‌ی ۷۰ میلادی و در بحبوحه‌ی بحران‌های اقتصادی، یکی از قدرتمندترین کشورهای خریدار هنر غربی به شمار می‌آمد. کامران دیبا در فیلم مستندی که چند سال پیش از گنجینه‌ی آثار هنری مدرن در تهران تهیه شد، گفت: «ما با اینکه تنها ۴ میلیون دلار داشتیم، می‌توانستیم چنین آثاری را خریداری کنیم.»
اما عمر بالیدن این مجموعه کم نظیر در ایران کوتاه بود. هنوز چند وقتی از گشایش نمایشگاه نگذشته بود که انقلاب به وقوع پیوست. تابلوها به انبار موزه منتقل شدند.
تابلوهایی که ارزش آنها تا ۳ میلیارد یورو تخمین زده می‌شود قرار است پس از ۳۵ سال بیرون بیایند و به زودی در موزه‌های مشهور غرب به نمایش گذاشته شوند. بنا بر گزارش "فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ"، نمایش این آثار ابتدا در لندن، سپس در پاریس و بعد در برلین خواهد بود. به نوشته این سایت آلمانی‌زبان، در فهرستی که موزه هنرهای معاصر منتشر کرده است، نام‌های هنرمندان مشهوری از اواخر قرن ۱۹ میلادی تا دهه‌ی ۷۰ میلادی به چشم می‌خورد که آثارشان در این مجموعه است: وان‌گوگ، پیکاسو، نولده، مونک، کاندینسکی، کله، شاگال، میرو، گوگن و بیکن.
شاهکار پولاک در گمرک ایران
یکی از آثار این مجموعه اثری است از پال جکسون پولاک از پیش‌گامان جنبش هیجان‌‌نمایی انتزاعی با نام "نقشی بر زمینه سرخ هندی". در سال ۲۰۰۳ یک کلکسیونر آمریکایی ۱۰۵ میلیون دلار برای خرید این اثر پیشنهاد کرد که این پیشنهاد از سوی مدیران موزه در ایران رد شد. ارزش این اثر اکنون۲۵۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود.
تابلوی پولاک در ایران در سال ۲۰۱۲ هم خبرساز شد، آن هم هنگامی که برای نمایش به ژاپن ارسال شد تا در نمایشگاهی شش ماهه، در معرض دید علاقه‌مندان شرق آسیا قرار گیرد. تابلو به هنگام بازگشت به ایران به جای اینکه به محل نگهداری خود، یعنی موزه هنرهای معاصر، منتقل شود در گمرک فرودگاه امام خمینی توقیف شد. علت توقیف این اثر، بدهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به گمرک فرودگاه امام عنوان شده بود. البته شاهکار پولاک دوباره ترخیص شد و به موزه بازگشت.
به گزارش سایت "فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ"، حکومت ایران اکنون پس از ۳۵ سال قصد دارد این مجموعه کم‌نظیر از هنر مدرن را در کشورهای جهان به نمایش بگذارد؛ مجموعه‌ای که فرح دیبا، همسر محمرضا شاه پهلوی گرد آورد و پس از پیروزی انقلاب در ایران به فراموشی سپرده شد. این نشریه آلمانی می‌نویسد، هر چند که این تابلوها در انباری در ایران خاک می‌خوردند اما هنردوستان در غرب آنها را فراموش نکردند. گاه خواندن تیترهایی مانند "پیکاسو در ایران مخفی شده"، در روزنامه‌ها وجود این گنجینه در ایران را به اهل هنر در غرب یادآوری می‌کرد.
چهره هنری ایران در "سال هنر"
"فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ" از مجید ملانوروزی به عنوان یکی از کسانی یاد می‌کند که نقش اصلی را در بیرون کشیدن این گنجینه و به نمایش گذاشتن آن دارد؛ مدیر ۴۸ ساله‌ای که از اسفند ماه سرپرستی موزه را بر عهده گرفته است.
رهبر جمهوری اسلامی ایران سال ۲۰۱۴ را "سال هنر" نامیده است. ملانوروزی به "فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ" می‌گوید: «ما می‌خواهیم برای نشان دادن تصویر درستی از ایران، یک پل فرهنگی بنا کنیم و آثاری را به نمایش بگذاریم که ۳۵ سال کسی به آنها دسترسی نداشته است.»
خبر نمایش مجموعه‌ی گران‌بهای هنری ملکه‌ی پیشین ایران حالا بسیاری از هنردوستان را غافلگیر کرده است. به نوشته این سایت آلمانی‌زبان، حکومت ایران به دنبال نشان دادن چهره‌ی تازه‌ای از خود به جهان غرب است. این تغییر استراتژی و به نمایش گذاشتن گنجینه‌ای که روزی فرح دیبا آن را به ایران آورد در برابر دیدگان جهان را "فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ" یکی از دستاوردهای انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور می‌داند.