"بشار اسد و خانواده‌اش در روسیه پناهندگی دریافت کردند"

حدود یک‌هزار نفر در محوطه ایستگاه مرکزی هامبورگ، سرنگونی بشار اسد، حاکم سوریه را جشن گرفتند. سخنگوی پلیس گفت که تجمع در میدان هاخمن پلاتس در عصر روز یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) مورد استقبال بسیاری قرار گرفت.

به گزارش خبرگزاری آلمان، حال و هوای محوطه جلوی ایستگاه اصلی قطار آرام و مسالمت‌آمیز بود و شمار زیادی نیروهای پلیس در عملیات مراقبتی حضور داشتند. در ابتدا هیچ حادثه ای وجود نداشت. بسیاری از سوری‌هایی که به آلمان پناهنده شده بودند یکدیگر را در آغوش گرفتند، رقصیدند و آواز خواندند.

یک زن جوان سوری گفت که مدت‌هاست آرزوی چنین روزی را داشته است و حالا بالاخره می‌تواند به وطن خود بازگردد. 

سوری دیگری که با پسر یازده ساله خود به این تجمع آمده بود اما آینده فرزندش را در آلمان می‌دید. این مرد گفت: «همه چیز در سوریه توسط اسد ویران شده است.» شماری دیگر به خبرنگار خبرگزاری آلمان گفته‌اند که فعلا می‌خواهند منتظر بمانند و ببینند اوضاع در سوریه چگونه پیش می‌رود.

از شهرهای دیگر آلمان، از جمله برلین، هانوفر، روستوک، اسن، ووپرتال، ماینتس، مونیخ و شهرهای دیگر خبر شادی و پایکوبی‌ پناهندگان سوری در خیابان‌های شهر گزارش شده است.

فرماندهی مرکزی ایالات متحد (سنتکام) روز یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) اعلام کرد که نیروهایش ده‌ها حمله هوایی به اهداف داعش در مرکز سوریه انجام داده‌اند.

در بیانیه‌ای که از سوی سنتکام منتشر شد، آمده است که این حملات با هدف اطمینان از عدم سوءاستفاده داعش از شرایط فعلی در سوریه صورت گرفته است.

ژنرال مایکل اریک کوریلا گفت: «تمام سازمان‌های درون سوریه باید بدانند، در صورتی که با داعش همکاری کنند و یا به هر شکلی هواداری نشان دهند، آن‌ها را پاسخگو خواهیم کرد.»

عربستان سعودی خواستار تلاش‌هایی برای جلوگیری از فروپاشی سوریه پس از سرنگونی بشار اسد توسط شورشیان اسلام‌گرا شد.

وزارت خارجه عربستان در بیانیه‌ای اعلام کرد: «پادشاهی عربستان حمایت خود را از مردم برادر سوریه و انتخاب آن‌ها اعلام می‌کند.»

عربستان همزمان خواستار "تلاش‌های هماهنگ برای حفظ وحدت سوریه و انسجام مردم آن، به‌منظور جلوگیری از فروپاشی و تقسیم کشور" شد.

اورزولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «دیکتاتوری بی‌رحم اسد سقوط کرده است.»

او افزود: «این تغییر تاریخی در منطقه فرصت‌هایی را فراهم می‌کند، اما خالی از خطر نیست. اروپا آماده است تا از حفظ وحدت ملی و بازسازی یک دولت سوری که حفاظت از تمامی اقلیت‌ها را تضمین می‌کند، حمایت کند.»

فون در لاین گفت: «ما با رهبران اروپایی و منطقه‌ای در ارتباط هستیم و تحولات را از نزدیک دنبال می‌کنیم.»

جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) اعلام کرد که سقوط رژیم بشار اسد فرصتی تاریخی برای مردم سوریه ایجاد کرده است تا آینده‌ای بهتر برای کشورشان بسازند. او این رویداد را "یک اقدام اساسی برای برقراری عدالت" دانست و تأکید کرد که اسد باید به خاطر دوران حکومتش بر سوریه پاسخگو باشد.

بایدن در اظهاراتی در کاخ سفید گفت: «سرانجام، رژیم اسد سقوط کرد. این رژیم صدها هزار نفر از مردم بی‌گناه سوریه را مورد ظلم، شکنجه و کشتار قرار داد. سقوط این رژیم یک اقدام اساسی برای عدالت است. این یک فرصت تاریخی برای مردمی است که سال‌ها رنج کشیده‌اند تا آینده‌ای بهتر برای کشور پرافتخار خود بسازند.»

او در پاسخ به پرسشی درباره بشار اسد که به مسکو گریخته است، گفت: «اسد باید پاسخگو باشد.»

بایدن همچنین اظهار داشت که ایالات متحده با متحدان و ذی‌نفعان در سوریه همکاری خواهد کرد تا این فرصت تاریخی را به دست آورد و خطرات آن را مدیریت کند. او تأکید کرد که واشنگتن از همسایگان سوریه در دوران گذار حمایت کرده و به دقت عملکرد گروه‌های شورشی را ارزیابی خواهد کرد.

ارتش اسرائیل روز یکشنبه برای ساکنان پنج شهر سوریه واقع در منطقه حائل غیرنظامی جولان مقررات منع رفت‌وآمد اعلام کرد. این اقدام پس از دستور بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، برای تصرف این منطقه توسط نیروهای نظامی انجام شد.

سرهنگ دوم آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش اسرائیل، خطاب به مردم این منطقه در پلتفرم ایکس اعلام کرد: «برای امنیت خود، باید در خانه بمانید و تا اطلاع ثانوی از خانه خارج نشوید.»

این دستور پس از آن صادر شد که نتانیاهو صبح یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) پس از سقوط رئیس‌جمهور سوریه از ارتش خواست منطقه حائل را که در مجاورت بلندی‌های اشغالی جولان قرار دارد، تصرف کند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، شورشیان سوری که با حمله‌ای سریع بشار اسد را سرنگون کردند، "امنیت" پایگاه‌های ارتش روسیه در این کشور را تضمین کرده‌اند. یک منبع در کرملین این موضوع را روز یکشنبه به خبرگزاری‌های روسی اعلام کرد.

این منبع به خبرگزاری‌های دولتی تاس و ریا نووستی گفته است: «مقامات روسیه با نمایندگان مخالفان مسلح سوریه در تماس هستند. رهبران این گروه‌ها امنیت پایگاه‌های ارتش و نمایندگی‌های دیپلماتیک روسیه در خاک سوریه را تضمین کرده‌اند.»

پس از پیشروی خیره‌کننده شورشیان تا پایتخت در روز یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) و پایان ۵۰ سال حکومت آهنین خانواده اسد، سوری‌ها به خیابان‌ها ریختند و با تیراندازی هوایی به جشن و پایکوبی پرداختند.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، مردم خوشحال در میدان‌های مرکزی دمشق گرد آمدند و پرچم سوریه را به اهتزاز درآوردند. این صحنه‌ها یادآور روزهای نخست بهار عربی بود، پیش از آنکه سرکوب بی‌رحمانه و آغاز شورش‌های گروه‌های جهادی، کشور را به جنگ داخلی ۱۳ ساله بکشاند.

روسیه که یکی از متحدان نزدیک سوریه است، اعلام کرد اسد پس از مذاکرات با گروه‌های شورشی از کشور خارج شده و دستور داده است که قدرت به‌صورت مسالمت‌آمیز انتقال یابد.

به گزارش رویترز، بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه و خانواده‌اش به روسیه رسیده‌ و از سوی مقامات روسیه پناهندگی دریافت کرده‌اند. خبرگزاری‌های روسی روز یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) با استناد به یک منبع کرملین این خبر را گزارش دادند.

خبرگزاری اینترفاکس به نقل از این منبع ناشناس اعلام کرد: «اسد از سوریه وارد مسکو شده است. روسیه به او و خانواده‌اش به دلایل بشردوستانه پناهندگی اعطا کرده است.»

به گزارش خبرگزاری آلمان، با تصرف دمشق توسط نیروهای شورشی، شمار زیادی از زندانیان در زندان‌های سوریه آزاد شدند. شورشیان تأیید کردند که زندان بدنام "صیدنایا"، معروف به "کشتارگاه انسانی" را تصرف کرده‌اند. این زندان در شمال دمشق قرار دارد و بسیاری از زندانیان سیاسی مخالف حکومت بشار اسد در آن نگهداری می‌شدند.

طبق گزارش عفو بین‌الملل در سال ۲۰۱۷، هزاران نفر از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ در صیدنایا اعدام شده‌اند. این گزارش همچنین می‌گوید بسیاری از این زندانیان غیرنظامی بوده و تحت شکنجه قرار گرفته‌اند.

یکی از گزارش‌ها حاکی است که برخی از این زندانیان از زمان حکومت حافظ اسد، پدر بشار اسد که پس از مرگ او در سال ۲۰۰۰ به قدرت رسید، در زندان به سر می‌بردند.

پس از سرنگونی بشار اسد، حاکم سوریه، توسط مبارزان اسلام‌گرا، غارتگران و افراد کنجکاو به کاخ ریاست‌جمهوری، اقامتگاه اسد و سفارت ایران در دمشق هجوم بردند. در جریان این حملات، یک سالن پذیرایی کاخ ریاست‌جمهوری روز یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) به آتش کشیده شد. اقامتگاه اسد که چند کیلومتر از کاخ فاصله دارد، تقریباً به‌طور کامل غارت شد. همچنین سفارت ایران با خسارات گسترده‌ای مواجه شد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فرانسه، سالن پذیرایی کاخ ریاست‌جمهوری در آتش سوخت. در اقامتگاه اسد نیز تقریباً تمامی اشیاء به سرقت رفته است. تنها چند قطعه از مبلمان، اسناد پراکنده و یک نقاشی پرتره از رئیس‌جمهور مخلوع روی زمین باقی مانده است.

ساعاتی بعد، ده‌ها نفر از جمله زنان و کودکان، وارد اقامتگاه اسد شدند و از آنجا عکس گرفتند. این مجموعه شامل سه ساختمان شش‌طبقه و یک باغ بزرگ با فواره است. ابوعمر، مردی ۴۴ ساله، گفت: «من برای انتقام آمدم، چون آن‌ها ما را به طرز غیرقابل‌تصوری سرکوب کردند.»

او که از حضور در اقامتگاه مجلل اسد "بسیار خوشحال" به نظر می‌رسید، افزود: «دیگر ترسی ندارم. اکنون فقط به این فکر می‌کنم که سوری‌ها متحد شوند و این کشور را با هم بازسازی کنند.»

غارت سفارت جمهوری اسلامی در دمشق

یک عکاس خبرگزاری فرانسه می‌گوید در سفارت جمهوری اسلامی، اتاق‌های اداری غارت‌شده، مبلمان شکسته و خرده‌شیشه‌های پراکنده روی زمین را مشاهده کرده است. این عکاس همچنین شاهد بوده که غارتگران اشیاء را به کامیون‌هایی که جلوی سفارت پارک شده بودند، منتقل می‌کردند.

در داخل سفارت، کابینت‌ها و کشوها باز مانده بودند و اسناد، پرچم‌های ایرانی و سوری و تصاویری پاره‌شده از جمله عکس‌هایی از رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، و حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، که در حمله‌ اسرائیل کشته شد، پراکنده شده بودند.

تلویزیون دولتی ایران نیز تصاویری از ویرانی سفارت را نشان داد که توسط شبکه سعودی العربیه ضبط شده بود. در گزارش تلویزیون ایران آمده بود که "افراد ناشناس" به سفارت حمله کرده‌اند.

روزنامه تهران تایمز به نقل از اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، گزارش داد که دیپلمات‌های ایرانی پیش از حمله، سفارت را تخلیه کرده بودند. این روزنامه شبه‌نظامیان مخالف اسد را مسئول حمله دانست، اما خبرگزاری فرانسه نتوانست این ادعا را به‌صورت مستقل تأیید کند.

بقایی بعداً اعلام کرد که دولت ایران "اقدامات لازم" را برای تضمین امنیت کارکنان سفارت خود در دمشق انجام داده است. وی افزود که سفیر و کارکنان سفارت در "سلامت کامل" به سر می‌برند.

همچنین روز یکشنبه اقامتگاه سفیر ایتالیا در دمشق نیز هدف حمله قرار گرفت. آنتونیو تاجانی، وزیر خارجه ایتالیا، گفت که یک "گروه مسلح" صبح وارد باغ اقامتگاه شدند و سه خودرو را به سرقت بردند. وی تأکید کرد که سفیر در امنیت کامل به‌سر می‌برد و اکنون در مکانی دیگر مشغول به کار است.

کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، خواستار حفاظت از غیرنظامیان سوری و اطمینان از دسترسی به کمک‌ها برای آسیب‌پذیرترین افراد شد. این اظهارات در واکنش به سرنگونی حکومت سوریه بیان شد که او آن را "رژیم وحشیانه" اسد خواند.

به گزارش خبرگزاری آلمان، استارمر گفت: «تحولات اخیر در سوریه در ساعات و روزهای گذشته بی‌سابقه بوده است. ما در حال گفت‌وگو با شرکای خود در منطقه هستیم و وضعیت را از نزدیک زیر نظر داریم.»

او افزود: «مردم سوریه برای مدت طولانی تحت ظلم رژیم وحشیانه اسد رنج برده‌اند و ما از رفتن او استقبال می‌کنیم. تمرکز ما اکنون بر این است که یک راه‌حل سیاسی غالب شود و صلح و ثبات بازگردد.»

استارمر همچنین تاکید کرد: «ما از همه طرف‌ها می‌خواهیم که از غیرنظامیان و اقلیت‌ها محافظت کنند و اطمینان حاصل کنند که کمک‌های ضروری در ساعات و روزهای آینده به آسیب‌پذیرترین افراد می‌رسد.»

اظهارات معاون نخست‌وزیر

آنجلا رینر، معاون نخست‌وزیر بریتانیا نیز پیشتر گفته بود دولت این کشور پیش از بحرانی شدن اوضاع، برای تخلیه شهروندان بریتانیایی تلاش کرده است. او همچنین بر "نیاز به راه‌حل سیاسی مطابق با قطعنامه‌های سازمان ملل" تاکید کرده بود.

رینر در مصاحبه‌ای با اسکای نیوز اظهار داشت: «ما باید شاهد حفاظت از غیرنظامیان و زیرساخت‌ها باشیم. تعداد بسیار زیادی از مردم جان خود را از دست داده‌اند و ما به ثبات در این منطقه نیاز داریم.»

بیشتر بخوانید: مجموعه مطالب درباره جنگ داخلی سوریه

او تعداد شهروندان بریتانیایی در سوریه را اعلام نکرد، اما گفت وزارت خارجه بریتانیا در آخر هفته برای کمک به خروج آن‌ها تلاش کرده است.

رینر درباره اسد گفت: «اسد واقعاً با مردم سوریه خوب رفتار نکرده است.» او اضافه کرد: «دیکتاتوری و تروریسم برای مردم سوریه که پیش از این نیز با مشکلات زیادی روبرو بوده‌اند، مشکلات بیشتری ایجاد می‌کند و باعث بی‌ثباتی در منطقه می‌شود.»

او تأکید کرد: «به همین دلیل است که ما به یک راه‌حل سیاسی نیاز داریم، جایی که دولت در راستای منافع مردم سوریه عمل کند.»
 

پناهندگان سوری مقیم ترکیه روز یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) سقوط بشار اسد را جشن گرفتند. گروه‌های مختلف پناهندگان سوری در مقابل مسجد فاتح استانبول تجمع کرده و پرچم‌های مخالفان سوریه را به اهتزاز درآوردند.

به گزارش خبرگزاری آلمان، همچنین گزارش‌هایی از برگزاری جشن در شهر جنوبی غازیان‌تپه، نزدیک مرز سوریه، منتشر شده است.

بر اساس آمار سازمان ملل، ترکیه حدود سه میلیون پناهجوی سوری را پذیرفته است که بیشتر از هر کشور دیگری است. گفته می‌شود بیشتر این پناهجویان از حلب، دومین شهر بزرگ سوریه، به ترکیه آمده‌اند.

از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، بسیاری از کودکان سوری در ترکیه به دنیا آمده‌اند و هرگز سرزمین مادری خود را ندیده‌اند. بر اساس آمار وزارت کشور ترکیه، حدود ۲۴۰ هزار سوری تاکنون شهروندی ترکیه را دریافت کرده‌اند.

با این حال، استقبال از پذیرش پناهجویان سوری از سوی مردم محلی ترکیه در سال‌های اخیر کاهش یافته است و این موضوع رئیس‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان را تحت فشار قرار داده است. اردوغان پیش‌تر اعلام کرده بود که قصد دارد دست‌کم بخشی از این پناهجویان را به سوریه بازگرداند.

رهبر گروه اسلام‌گرای هیئت تحریر الشام (HTS) که هدایت حمله سریع شورشیان برای تصرف دمشق از کنترل دولت را بر عهده داشت، روز یکشنبه از مسجد تاریخی اموی در پایتخت بازدید کرد. به گزارش یک خبرنگار خبرگزاری فرانسه، این بازدید با حضور گسترده مردم همراه بود.

ابو محمد الجولانی، رهبر هیئت تحریر الشام که اکنون از نام واقعی خود احمد الشراع استفاده می‌کند، در این مسجد سخنرانی کرد.

در ویدئویی که توسط شورشیان در کانال تلگرامی آن‌ها به اشتراک گذاشته شد، جمعیت حاضر در مسجد با شعار "الله‌اکبر" از او استقبال کردند. در ویدئوهای منتشرشده در فضای آنلاین نیز مشاهده می‌شود که هنگام ورود او به مسجد، جمعیت با شور و هیجان به استقبال او می‌رود.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، پس از تصرف دمشق، مبارزان اسلام‌گرای گروه هیأت تحریر الشام (HTS) تا صبح روز دوشنبه ۹ دسامبر (۱۹ آذرماه) مقررات منع رفت‌وآمد در این شهر اعلام کردند. این ممنوعیت تا ساعت ۵ صبح به وقت محلی (۳ صبح به وقت اروپای مرکزی) برقرار خواهد بود. این خبر بعدازظهر یکشنبه در پایتخت سوریه اعلام شد.

مبارزان تحریر الشام و شبه‌نظامیان متحد با این گروه، صبح یکشنبه ۸ دسامبر (۱۸ آذرماه) اعلام کردند که دمشق را تصرف کرده‌اند و بشار اسد، حاکم سوریه، از کشور گریخته است.