1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بی‌اعتنایی ایرانیان به انتخابات؛ اصلاح‌طلبان بر سر دوراهی

۱۴۰۲ بهمن ۳۰, دوشنبه

بیش از دوسوم مردم ایران از برگزاری انتخابات خبر ندارند. نظرسنجی‌ها حاکی از بی‌تفاوتی مردم است. مشارکت اصلاح‌طلبان و چهره شاخص آن محمد خاتمی، همچنان در ابهام است. مصطفی تاجزاده می‌گوید "رای نمی‌دهم تا به ابتذال بگویم نه!"

https://p.dw.com/p/4cZlm
در یک حوزه انتخابیه یک زن با چادر مشکی تک و تنها در کنار صندوق‌های خالی تعرفه‌های انتخاباتی نشسته است
بی‌اطلاعی بیش از دوسوم مردم ایران از زمان برگزاری انتخابات نشان از بی‌اعتنایی آن‌ها به سرنوشت دو مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری داردعکس: Ebrahim Noroozi/AP Photo/picture alliance

بی‌اطلاعی بیش از دوسوم مردم ایران از زمان برگزاری انتخابات نشان از بی‌تفاوتی آن‌ها به سرنوشت دو مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری دارد. به نظر می‌آید شرکت در انتخابات مسئله مردم ایران نیست و به همین دلیل اصلا با آن درگیر نشده‌اند.

در حالی که افکارسنجی ایسپا اعلام کرده که تنها ۳۶ درصد مردم از زمان برگزاری انتخابات آگاه بوده‌اند و دوسوم مردم بی‌اطلاع هستند، نظرسنجی صداوسیما رقم بی‌اطلاعی مردم را ۵۲ درصد اعلام کرده است.

میزان جست‌وجوی اینترنتی کاربران ایرانی در مورد زمان انتخابات نیز حاکی از این بی‌تفاوتی است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

به گزارش دیده‌بان ایران، کاربران عمومی اینترنت هنوز به مسئله انتخابات وارد نشده و درگیر آن نگردیده‌اند. نوع پرسش‌ها نشان می‌دهد که عمده افراد جست‌وجو‌کننده در فضای وب، سوال یا حساسیت عمومی پیرامون انتخابات ندارند.

اصلاح‌طلبان: از موضع‌گیری مبهم تا تحریم

محمد خاتمی، رئیس‌جمهوری پیشین جمهوری اسلامی در این رابطه می‌گوید: «متأسفانه آثار نارضایتی فراگیر و حتی قهر را در جامعه شاهدیم.»

این چهره شاخص اصلاح‌طلبان ایران در دیدار شورای مرکزی و جمعی از اعضای دفتر سیاسی حزب همبستگی ایران اسلامی گفته است: «اصلاحات با کسی و جمعی و نهادی قهر نیست؛ بخصوص با مردم قهر نیست، بلکه خود را در کنار مردم و همراه مردم می‌بیند و باید ببیند و البته انتقادهای جدّی دارد.»

به گزارش سایت جماران، محمد خاتمی با اظهارات مبهم در مورد مشارکت در انتخابات می‌گوید: «نباید تصور کرد که همه آنها که در انتخابات شرکت کردند، از اوضاع و احوال کشور راضی‌اند.»

بیشتر بخوانید: نظرسنجی "گمان": ۷۷ درصد مردم ایران در انتخابات شرکت نمی‌کنند

این چهره شاخص جناح اصلاح‌طلب در سخنان خود راهکار سازنده را برگزاری یک انتخابات "آزاد، مشارکتی، رقابتی" خواند. او در این رابطه تصریح کرد: «اگر امنیت واقعی، تمامیت ارضی، توسعه پایدار و حاکمیت مردم بر سرنوشت خود و عزّت ملی و سربلندی کشور را می‌خواهیم و نیز آنچه می‌تواند دشمنی‌ها و دشمن‌کامی‌هایی را که از بیرون و درون علیه کشور و ملت ما وجود دارد ناکارآمد کند، هموارترین و بهترین راه تأمین این خواسته، انتخابات آزاد، مشارکتی و رقابتی است.»

اصلاح‌طلبان از کاندیدای "غیراصلاح‌طلب" حمایت نمی‌کنند

با این حال به نظر می‌آید که اردوگاه اصلاح‌طلبان حتی در چنین شرایطی محدود، تمایل به مشارکت در انتخابات دارند.

جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات در شبکه اکس (توییتر سابق) نوشت که "مواضع جبهه اصلاحات بر اساس راهبرد انتخاباتی و تصمیمات مجمع عمومی اعلام شده و در تهران امکان ارائه لیست ندارد".

او تأکید کرد که جبهه اصلاحات از هیچ کاندیدای غیراصلاح‌طلب و نیابتی حمایت نخواهند کرد.

انتقاد شدید تاجزاده از رهبر جمهوری اسلامی

مصطفی تاجزاده، دیگر چهره شاخص اصلاح‌طلبان که در زندان اوین محبوس است، اما نظر دیگری دارد و گفته است: "رای نمی‌دهم تا به ابتذال بگویم نه!" او می‌افزاید: "انتخابات آزاد آری، انتصابات رهبر هرگز".

تاجزاده با انتشار بیانیه‌ای در هفت بند از زندان اوین، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را عامل تمام نارسایی‌ها در ایران دانسته و گفت: «ایران در بن‌بستی گرفتار شده که ساختار معیوب نظام سیاسی و رویکرد خطا و خطرناک رهبر به آن تحمیل کرده است. آقای خامنه‌ای درایت هدایت کشور به‌سوی توسعه همه‌جانبه و عادلانه و پایدار را ندارد، ولی قدرت آن را دارد که ملت را از خدمات فرزندان شایسته و کاردان خود محروم کند و مانع انجام اصلاحات ساختاری و ضروری شود.»

بیشتر بخوانید: انتخابات در ایران؛ نگرانی حکومت از احتمال مشارکت حداقلی

این چهره اصلا‌ح‌طلب که ساختار جمهوری اسلامی را ناکارآمد می‌داند و بارها خواستار برگزاری رفراندم و یک انتخابات آزاد شده است، معتقد است که رهبر جمهوری اسلامی از "دوراندیشی سیاسی و شهامت اخلاقی بی‌بهره است و با یکدست کردن دولت و مجلس و قوه قضائیه در حال فتح قله‌ها" است و هیچ تغییری را ضروری نمی‌بیند.

بیشتر بخوانید: انتخابات مجلس؛ تکمیل حق‌کشی و معنازدایی از رأی

تاجزاده معتقد است که علی خامنه‌ای مرتکب اشتباهات استراتژیک بسیاری شده، از جمله "بی‌معنا کردن انتخابات و بی‌اثر و بی‌خاصیت کردن نهادهای انتخابی مانند پارلمان، سلب اختیارات مجلس، تشکیل نهادهای موازی قانون‌گذاری، ردصلاحیت چهره‌های مستقل، سیاست‌های توسعه‌ستیز".

"گذار خشونت‌پرهیز" به سوی دموکراسی

این اصلاح‌طلب مشارکت در انتخابات مجلس را بیهوده می‌داند. او معتقد است: «مجلس اکنون نه یگانه مرجع قانون‌گذاری است؛ نه حق تحقیق و تفحص در تمام امور را دارد؛ نه می‌تواند کفایت رئیس‌جمهور را در دستور قرار دهد و نه نمایندگانش در اظهارنظر سیاسی از مصونیت قضایی بهره می‌برند. افزون بر آن رهبری برقراری رابطه با آمریکا، آزادی حجاب، نظارت استصوابی و ادامه زندان خانگی و غیرقانونی محصورین عزیز را خط قرمز خود می‌خواند که نه مجلس و نه دولت حق و اجازه تغییر آن‌ها را ندارند.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

تاجزاده بر گذار مسالمت‌آمیز به سوی دموکراسی تأکید می‌کند و می‌افزاید: «خروج خشونت‌پرهیز کشور از بحران‌های کنونی در گرو وارد آمدن فشار همه‌جانبه به حاکمیت برای به‌رسمیت شناختن حقوق و قدرت مردم است. نیروهای سیاسی نیز به جای تلاش برای تکرار تجربه‌های ناکام، به دفاع از اعتراض مدنی و مقاومت مدنی شهروندان بپردازند و آن را به نقطه عطفی در گذار مسالمت‌آمیز ایرانیان به سوی استقرار دموکراسی بدل کنند.»