بیانیه نشست جده: ایران با آژانس انرژی اتمی همکاری کند
۱۴۰۱ تیر ۲۶, یکشنبه
رهبران کشورهای حاضر در نشست جده، روز شنبه ۲۵ تیرماه (۱۶ ژوئن) با انتشار بیانیه‌ای بر "اهمیت محوری تلاش‌های دیپلماتیک" برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تاکید و تصریح کردند که این منطقه ''باید عاری از هرگونه سلاح کشتار جمعی باشد.''
این بیانیه پس از نشست شورای همکاری خلیج فارس با جو بایدن، رئيس‌جمهور آمریکا منتشر شده است. در این نشست همچنین سران کشورهای عراق، مصر و اردن حضور داشتند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
سران کشورهای عربی همچنین از جمهوری اسلامی خواستند تا با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.
اشاره آنها به عدم ارائه پاسخ‌های قانع‌کننده به پرسش‌ها و ابهام‌های آژانس از سوی جمهوری اسلامی و ادامه غنی‌سازی اورانیوم در ایران است که بسیار فراتر از محدودیت‌های برجام ادامه دارد. مقام‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از عدم همکاری حکومت ایران با این آژانس انتقاد کرده و نسبت به دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای در آینده‌ای نزدیک هشدار داده‌اند.
رهبران این کشورهای عربی ضمن محکوم کردن تروریسم، بر تمایل خود برای تقویت تلاش‌ها به منظور مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی، جلوگیری از مسلح‌سازی و تامین مالی گروه‌های تروریستی و مقابله با تمامی فعالیت‌هایی که امنیت و ثبات منطقه را تهدید می‌کند، تاکید کردند.
این بیانیه همچنین از تاکید جو بایدن بر ''تعهد دائمی ایالات متحده به امنیت هم‌پیمانان خود'' استقبال و بر اهمیت ''مشارکت راهبردی'' آمریکا در خاورمیانه تاکید کردند.
تاکید بر عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای
پیش از انتشار این بیانیه نیز جو بایدن، رئيس‌جمهور آمریکا بار دیگر گفته بود که کشورش اجازه دستیابی ایران به بمب هسته‌ای را نخواهد داد و در این راه به "همکاری نزدیک با بسیاری" از کشورهای منطقه ادامه می‌دهد تا مانع از "تهدیدهای ناشی از ایران برای منطقه" شود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
او افزود همچنان بر دیپلماسی برای احیای توافق اتمی با ایران (برجام) پافشاری خواهد کرد، اما "هر اتفاقی هم که بیافتد، عزم ایالات متحده جزم است تا ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نیابد.''
بایدن تصریح کرد که کشورش از خاورمیانه کنار نخواهد کشید تا خلاء قدرتی ایجاد شود که کشورهای روسیه، ایران و چین بتوانند آن را پر کنند.
بیانیه سران کشورهای عربی نیز نشان می‌دهد که این کشورها و آمریکا بر موضع یکسان خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی تاکید می‌کنند.
مشارکت آمریکا در منطقه
بیانیه سران کشورهای عربی در حالی بر اهمیت ''مشارکت راهبردی'' آمریکا در منطقه تصریح می‌کند، که حضور آمریکا در این منطقه با مخالفت تند مقام‌های جمهوری اسلامی همراه شده است.
از جمله، ابراهیم رئیسی روز پنجشنبه ۲۳ تیر (۱۴ ژوئیه) در سخنانی در کرمانشاه گفت که ''دخالت بیگانگان و آمریکایی‌ها در منطقه، نتیجه‌ای جز ایجاد بحران و ناامنی ندارد.''
او همچنین با ادبیاتی تهدیدآمیز خطاب به ایالات متحده آمریکا و متحدان این کشور افزود: «ایران هیچگونه ناامنی و بحران را در منطقه نمی‌پذیرد و هرگونه خطایی در این منطقه با پاسخ سخت و پشیمان‌کننده‌ای مواجه خواهد شد».
این سخنان ابراهیم رئیسی تنها ساعاتی پس از آن بیان شد که جو بایدن، رئيس‌جمهور آمریکا و یئیر لاپید، نخست‌وزیر دولت انتقالی اسرائیل سندی به نام "بیانیه اورشلیم درباره مشارکت راهبردی اسرائیل و آمریکا" را امضا کردند.
یکی از محورهای اصلی این سند، مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی و خطر دست یافتن این کشور به سلاح هسته‌ای است.
بایدن پیش از سفرش به جده از اسرائيل و کرانه باختری رود اردن نیز دیدار کرده بود. جده، آخرین مقصد بایدن پیش از پایان سفر چهار روزه‌اش به منطقه و بازگشت به آمریکا بود. او در این سفر بارها به رهبران کشورهای متحد آمریکا گفت که ایالات متحده به امنیت هم‌پیمانان خود در این منطقه، متعهد است.