تبادلات آکادمیک ایران و آلمان در رشته‌ مهندسی عمران

دویچه وله: به طور کل استقبال متقاضیان ایرانی تحصیل در آلمان از رشته‌ی عمران چگونه است، آیا این رشته جزو رشته‌های پرطرفدار فنی ‌ـ مهندسی در بین دانشجویان ایرانی محسوب می‌شود؟

فرزاد صوفیانی: بله. رشته‌ی مهندسی عمران و معماری جزو رشته‌های پرطرفدار هستند. تا جایی که من خبر دارم، یک سری از دانشگاه‌های آلمان هستند که در این خصوص حتی با دانشگاه‌های ایران قرارداد دارند و به طور مرتب همکاری می‌کنند.

اگر اشتباه نکنم دانشگاه ووپرتال از جمله همین دانشگاه‌هاست.

دقیقاً. دانشگاه ووپرتال همکاری خودش را با دانشگاه صنعتی اصفهان در سال ۲۰۰۲ میلادی شروع کرد. به این صورت که ایرانیان می‌توانستند در ایران، بدون این که در کنکور سراسری شرکت کنند، در دانشگاه دولتی صنعتی اصفهان ثبت نام کنند. شهریه‌ی این دوره ترمی سه هزار و ۶۰۰ یورو بود و از ترم یک هم در اصفهان برای دانشجویان کلاس زبان آلمانی می‌گذاشتند. روی هم ۶ ترم تحصیلی این دوره در اصفهان بود و پس از آن دانشجویان در ترم ۷ به شهر ووپرتال آلمان می‌آمدند. بعد از ترم ۸ هم لیسانس دانشگاه ووپرتال را می‌گرفتند و هم لیسانس دانشگاه اصفهان را.

علاوه بر دانشگاه ووپرتال دانشگاه‌های دیگری هم هستند. مثل دانشگاه صنعتی برلین که الان با ایران برای دانشجویان مقطع دکترا در همین رشته‌ی مهندسی عمران و معماری پیمان همکاری دارد. دانشگاه کارلسروهه نیز با دانشگاه‌های ایران در مقطع دکترا همکاری دارد و دانشجو می‌پذیرد.

در مورد اصفهان شاید بتوان گفت که این همکاری به خاطر شهرسازی و نوع معماری سنتی خاص این شهر است، که می‌تواند جالب باشد، ولی آیا اصولاً ایران در رشته‌ی مهندسی عمران آن‌قدر قوی هست که این تبادلات با آلمان صورت می‌گیرد؟

بله، دانشگاه‌های معتبر ایران در این زمینه خیلی خوب کار می‌کنند. از قبیل دانشگاه صنعتی شریف تهران یا دانشگاه صنعتی اصفهان. دلیل همکاری دانشگاه ووپرتال با اصفهان هم به خاطر زلزله‌ی بم بود. زلزله بم که رخ داد، دانشگاه ووپرتال طرحی برای ساخت ساختمان‌های ضد زلزله با طراحی آلمانی در ایران ارائه کرد. گفتند که دانشجویان ایرانی را به آلمان دعوت می‌کنند و نحوه ساخت ساختمان‌های ضد زلزله را که در آلمان خیلی وقت است رایج است تدریس می‌کنند. قرار بر این شد که با این دانش از این به بعد تنها ساختمان‌هایی بسازند که مقاوم در برابر زلزله باشد.

یک نمونه از این ساختمان‌ها هم قرار بود در اصفهان ساخته شود، ولی الان من دیگر در جریانش نیستم که آیا ساخته شد یا ساخته نشد. در همین زمینه هم عده‌ای از دانشجویان مقطع دکترا از اصفهان به آلمان آمدند تا در این زمینه تحقیقاتی انجام دهند.

غیر از دانشگاه‌هایی که نام بردید که با ایران همکاری می‌کنند، دانشگاه‌های دیگری هم هستند که به علاقه‌مندان ایرانی توصیه کنید؟

در ایالت ما، همان طور که خودتان هم حتماً اطلاع دارید، شهریه دانشگاه الان برداشته شده، فرقی هم نمی‌کند که چه رشته‌ای بخوانید یا در کدام دانشگاه...

در تمام ایالت نورد راین وست فالن فقط دانشگاه صنعتی آخن است که به‌عنوان دانشگاه ممتاز از طرف وزارت علوم آلمان اعلام شده و پذیرش هم به دانشجویان نخبه می‌دهد. قطعاً اگر کسی بتواند آنجا پذیرش بگیرد، آینده‌ی خیلی خوبی خواهد داشت.

دانشگاه آخن دانشگاه خیلی معتبری است و در اروپا و جهان هم شناخته شده است.

بله، هم معتبر است و هم مدرک تحصیلی‌اش یک کارت ویزیت است برای کسی که بخواهد استخدام شود. دانشگاه‌های دیگر هم هستند که در این زمینه خوب کار می‌کنند. همین دانشگاه ووپرتال دانشگاهی خیلی قوی است در ایالت نورد راین وست فالن. دانشگاه اسن و دانشگاه بوخوم هم در این زمینه بسیار قوی هستند؛ مخصوصاً برای کسانی که می‌خواهند در قسمت تونل‌سازی ادامه تحصیل دهند، می‌توانند در دانشگاه بوخوم ادامه تحصیل دهند. در زمینه‌ی مدیریت ساخت و اجرا که تخصص فوق‌لیسانس خود من هم هست، دانشگاه اسن و دانشگاه ووپرتال فعالیت‌می کنند.

در بین این دانشگاه‌ها، حتی خارج از ایالت نورد راین وست فالن، دانشگاهی را می‌شناسید که تحصیل در رشته‌ی عمران در آن به زبان انگلیسی باشد، چون برخی از ایرانی‌ها دوست دارند به زبان انگلیسی در آلمان تحصیل کنند؟

تقریباً می‌شود گفت در ۴ - ۵ سال گذشته دانشگاه‌های انگلیسی‌زبان هم به دانشگاه‌های آلمانی اضافه شده‌اند. از زمانی که نظام آموزش عالی آلمان از سیستم فوق لیسانس تبدیل شد به...

از کارشناسی ارشد پیوسته به کارشناسی و کارشناسی ارشد ناپیوسته...

دقیقاً، بله. ولی مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته اکثراً دو زبانه است. یعنی ۵۰ درصد انگلیسی و ۵۰ درصد آلمانی است، اما دانشگاهی که بخواهد صددرصد به زبان انگلیسی باشد، الان من حضور ذهن ندارم. البته در مقطع دکترا دانستن زبان آلمانی الزامی نیست. یعنی فقط با زبان انگلیسی هم فرد می‌تواند به اینجا بیاید و دکترایش را بخواند، از قبیل دانشگاه وایمار. آنجا فقط با زبان انگلیسی شما می‌توانید در مقطع دکترای مهندسی عمران ادامه تحصیل دهید.

دانشگاه وایمار ظاهراً در رشته‌ی معماری هم خیلی خوش‌سابقه است.

بله، جزو دانشگاه‌های قدیمی است که با مهندسی عمران و معماری کار خودش را شروع کرده. اکثر دانشگاه‌های آلمان، اگر نگاه کنید، اولین فعالیت مهندسی خودشان را در زمینه‌ی ساخت و ساز شروع کرده‌اند. همین دانشگاه ووپرتال هم زمانی که فعالیت خودش را آغاز کرد، اول یک مدرسه‌ی خیلی معمولی برای ساختمان‌سازی بود، یک باوشوله (Bauschule) یا "مدرسه بنا و ساختمان" بود در اصل که با گذشت زمان به مدرسه عالی و بعد از آن به دانشگاه تبدیل ‌شد.

کاوه بهرامی
تحریریه: علی امینی