تحرکات جدید سیاسی و نظامی در بحران سوریه
۱۳۹۱ آذر ۳, جمعهسربازان اسد در بامداد روز جمعه ۲۳ نوامبر دهها نفر از مخالفان دولتی در دمشق را دستگیر کردهاند. شاهدان بازداشتها میگویند که ماموران امنیتی با تجسس خانه به خانه به شکار اپوزیسیون پرداختهاند.
شرق دمشق و حومه داریا در روز جمعه (۲۳ نوامبر/۳ آذر) صحنه درگیری بین نیروهای دولتی و اپوزیسیون بوده است. خبرگزاری دولتی سوریه، سانا خبر میدهد که یک گزارشگر تلویزیون دولتی سوریه در تبادل آتش پنجشنبه شب در جنوب دمشق کشته شده است.
کنشگران سوری خبر میدهند که جنازه محمد الروئیلی، نویسنده ۷۰ ساله سوری نیز پس از دو ماه که از ناپدید شدن او میگذشت، پیدا شده است. بهگفته فعالان حقوق بشر سوریه روئیلی توسط نیروهای رژیم اسد ربوده شده بود.
نواحی مرزی سوریه و ترکیه نیز صحنه درگیریهای سنگین بین شورشیان و سربازان وفادار به اسد بودهاست. تازهترین نبرد در راسالعین و میان شبهنظامیان کرد و جبهه اسلامگرایان النصره به وقوع پیوسته است. اپوزیسیون سوریه میگوید این شبهنظامیان با حزب کارگران کردستان (پکک) در ترکیه در تماس هستند.
معاذالخطیب در ترکیه، لاریجانی در سوریه
در این میان هیاتی از ائتلاف ملی سوریه به سرپرستی معاذالخطیب از قاهره رهسپار استانبول شده است. خطیب در ترکیه با احمد داوداوغلو وزیر خارجه این کشور دیدار کرد و به بررسی راهکارهای حل بحران سوریه پرداخت.
ترکیه به ناتو پیشنهاد کرده که در مرزهای این کشور و سوریه، سیستم دفاع موشکی پاتریورت را مستقر سازد . ناتو هنوز پاسخی به این پیشنهاد نداده، اما دولت سوریه آن را اقدامی تحریکآمیز خوانده است. تلویزیون دولتی سوریه به نقل از یک مقام وزارتخارجه این کشور گفته است: « سوریه تحریکات جدید دولت ترکیه را محکوم میکند.»
همزمان با این تحولات، روز جمعه سوم آذر، علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی ایران به سوریه رفت و با بشار اسد و رئیس مجلس این کشور دیدار کرد. خبرگزاری ایسنا با اعلام این خبر و بدون ارائه جزییات دیگر، نوشته که لاریجانی برای ابراز حمایت ایران از دولت سوریه به این کشور رفته است. لاریجانی این سفر را با توجه به درگیریهای نظامی ۸ روزه در غزه و اسراییل، با اهمیت خوانده است.
بهگزارش خبرگزاری فرانسه لاریجانی در دمشق بدون اشاره به نام قطر و عربستان گفته است: «سوریه نقش مهمی در حمایت از مقاومت ایفا میکند، اما برخی در منطقه با ماجراجویی، در سوریه ایجاد مشکل میکنند.» لاریجانی افزوده که «ایران موافق اصلاحات دمکراتیک واقعی در سوریه و مخالف ماجراجویی در این کشور است.»
رئیس مجلس سوریه در دیدار با لاریجانی اعلام کرده که انتخابات راه حل بحران این کشور است. لاریجانی پس از ترک دمشق رهسپار بیروت پایتخت لبنان شده و قصد دارد پس از آن به ترکیه برود.
هشدار روسیه به ترکیه و ناتو
روسیه در این میان از استقرار احتمالی موشکهای پاتریوت در مرز ترکیه و سوریه ابراز نگرانی کرده و نسبت به گسترش نزاع مسلحانه در مرز دو کشور هشدار داده است. سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه روز جمعه ۲۳ نوامبر گفت که هیچکس علاقهای به ورود ناتو در منازعه سوریه ندارد.
لاوروف تاکید کرد که هرچه بر تعداد سلاحها در این مناقشه افزوده شود، خطر استفاده از آنها نیز بالاتر میرود. پیشتر نیز سخنگوی وزارت خارجه روسیه نسبت به میلیتاریزه شدن مرز ترکیه و سوریه هشدار داده بود.
این در حالی است که داود اوغلو در ملاقات با معاذالخطیب عنوان کرده که هیج کشوری از جمله روسیه نباید نگران استقرار موشکهای پاتریوت در مرز ترکیه و سوریه باشد.
سیستم دفاع موشکی پاتریوت تنها در اختیار سه عضو ناتو قرار دارد که شامل آلمان، آمریکا و هلند میشوند. مشارکت آلمان در اجرای احتمالی پیشنهاد ترکیه مشروط به تصمیم گیری مجلس فدرال این کشور در ماه دسامبر خواهد بود.
پیشنهاد دولت ترکیه به ناتو روز چهارشنبه (۲۱ نوامبر/اول آذر) رسما اعلام شد. رجب طیب اردوغان تاکید کرد که این پیشنهاد برای حراست از ترکیه در برابر حملات احتمالی سوریه ارائه شده و به معنای درگیر شدن ناتو در جنگ داخلی سوریه نیست.