ترامپ: آماده مذاکره با ایران در مورد توافق هستەای جدید هستم
۱۴۰۳ مهر ۶, جمعهدونالد ترامپ، و نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا روز پنجشنبه ۲۶ سپتامبر (پنجم مهر ماه)، در یک کنفرانس خبری در نیویورک گفت کە آماده مذاکره با ایران در مورد یک توافق هستەای جدید است.
او در پاسخ بە سوالات خبرنگاران آماده نشد جزئیات بیشتری بیان کند، اما وجود دور جدید مذاکرات را "به دلیل تهدید ناشی از دستیابی ایران به تسلیحات هستهای ضروری" دانست.
در همین حال دونالد ترامپ در پاسخ بە پرسش دیگری در مورد "معاملە" با ایران گفت: «مطمئنا این کار را انجام خواهم داد. ما باید به توافق برسیم، زیرا عواقب آن تحملناپذیر است. ما باید معامله کنیم.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
با توجه بە اینکە دونالد ترامپ بە داشتن موضع سرسختانه علیه جمهوری اسلامی شهرت دارد و در زمان ریاستجمهوری خود از توافق هستەای موسوم بە برجام خارج شدە است، این گفتەهای او بازتاب زیادی در رسانەهای جهان داشتە است.
"تهدیدهای امنیتی تهران علیه ترامپ"
این گفتەهای ترامپ در حالی است کە در روزهای گذشتە نهادهای امنیتی آمریکا از تهدیدات تهران علیه جان دونالد ترامپ خبر دادند.
ترامپ در واکنش بە این تهدیدها روز چهارشنبه ۲۵ سپتامبر گفت که اگر جمهوری اسلامی در آسیب رساندن به او نقش داشته باشد باید "تکهتکه" شود.او که اخیراً هدف سوءقصد قرار گرفت، روز سهشنبه تأیید کرد که در شرایط تشدید خصومتها بین اسرائیل و حزبالله لبنان، جانش مستقیماً از سوی ایران تهدید میشود.
ترامپ در یک رویداد تبلیغاتی در کارولینای شمالی گفت که دو تلاش برای ترور او انجام شده که از آنها مطلع است و "ممکن است" ایران در آنها نقش داشته باشد.
او افزود: «اگر من رئیسجمهور بودم، به کشور تهدیدکننده که در این مورد ایران است، اطلاع میدادم که اگر شما به این شخص آسیبی برسانید، ما بزرگترین شهرها و خود کشورتان را تکهتکه خواهیم کرد.»
ترامپ ادامه داد که او و ایالات متحده "به طور مستقیم توسط ایران تهدید شدهاند" و پیام محکمی باید به مسئولان در تهران برسد که در صورت دخالت در توطئههایی برای کشتن یا آسیب رساندن به رئیسجمهور یا نامزد ریاست جمهوری آمریکا، عواقب بسیار شدیدی در انتظار آنها خواهد بود.
او گفت: «بهترین راه برای انجام این کار این است که از طریق دفتر رئیسجمهور اعلام کنید که اگر حملهای به رؤسای جمهور سابق یا نامزدهای ریاست جمهوری انجام دهید، کشور شما نابود خواهد شد.»
دونالد ترامپ و برجام
ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۵ در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما بر توافق هستهای با جمهوری اسلامی به توافق رسید. پس از او دونالد ترامپ این توافق را "بدترین توافق تاریخ آمریکا" توصیف کرد و در ماه مه ۲۰۱۸ از برجام خارج شد.
پس از اعلام خروج آمریکا از توافق هستهای، تحریمهای لغو یا تعلیق شده ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی دوباره اعمال شد. هدف از این تحریمها وارد کردن "فشار حداکثری" بر ایران عنوان شد.
سه کشور اروپایی طرف توافق هستهای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) پس از خروج آمریکا از توافق هستهای وعده دادند با راهاندازی ابزار حمایت از مبادلات تجاری موسوم به اینستکس، امکان بهرهمند شدن ایران از منافع اقتصادی برجام را فراهم کنند.
یک سال بعدتر ایران در سالروز خروج آمریکا از برجام اعلام کرد از آنجا که کشورهای اروپایی برای کاهش فشار تحریمها اقدامی نکردهاند انجام بخشی از تعهدات برجامی خود را کاهش میدهد.
این کاهش تعهدات در مرحله نخست عدم پایبندی به سقف تعیین شده برای ذخیره اورانیوم غنیشده به میزان حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم بود. این اقدام ایران با واکنش تند مقامات آمریکایی روبرو شد. واکنشها و اقدامات ایران تنها محدود بە این مسئلە نبودە است و در یک سال گذشتە تنش غرب با ایران بر سر برنامە هستەای و موشکی جمهوری اسلامی یکبار دیگر بە اوج رسیدە است.
توافق ترامپ جایگزین توافق برجام
اگر چه ترامپ از توافق هستەای خارج شد، اما هیچ وقت گزینە مذاکره با ایران و وجود یک "معاملە" جدید را رد نکرد. او حتی معتقد بود کە هدف از تشدید تحریمها، وارد کردن "فشار حداکثری" بر جمهوری اسلامی و کشاندن این کشور پای میز مذاکره برای دست یافتن به یک توافق جامع جدید است.
ترامپ چند ماه قبل از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری ٢٠٢٠ ایالات متحده و پس از آزادی مایکل وایت، ملوان سابق نیروی دریایی آمریکا که دو سال در ایران زندانی بود، ضمن تشکر از جمهوری اسلامی، با اشاره به مذاکراتی که به تبادل زندانیان میان دو کشور انجامید به مقامات جمهوری اسلامی توصیه کرد برای مذاکره بر سر یک "توافق بزرگ" منتظر انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در ماه نوامبر نباشند.
در آن زمان برخی از رهبران جهان نیز از این گفتە ترامپ استقبال کردند. بوریس جانسون، نخستوزیر وقت بریتانیا در آن زمان از رئیس جمهوری آمریکا خواست توافق هستهای با ایران را با توافق جدیدی که مورد نظر خودش باشد جایگزین کند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این موضوع باعث واکنش مقامات جمهوری اسلامی شد. حسن روحانی، رییسجمهوری وقت ایران در واکنش بە گفتەهای جانسون گفت: «این آقای نخستوزیر در لندن، نمیدانم چه جوری فکر میکند که میگوید برجام را کنار بگذاریم و طرح ترامپی را اجرا کنیم، ترامپ جز نقض عهد و زیر پا گذاشتن قانون و مقررات بینالمللی چه کاری کرده است؟»
با این حال ترامپ، حتی پس از شکست در مقابل بایدن، در مورد این ایدە خود گفتە بود: «اگر پیروز انتخابات میشدم، در عرض یک هفته پس از انتخابات با ایران به توافق میرسیدم».
در حال حاضر نیست مشخص نیست کە اگر دونالد ترامپ برنده انتخابات شود، دقیقا چه برنامەای برای توافق با جمهوری اسلامی دارد.