ترکیه در انتظار انفجار سیاسی پس از انفجار معدن

شمار قربانیان انفجار معدن سوما در غرب ترکیه افزایش پیدا کرد. این حادثه بامداد چهارشنبه (۱۴ مه / ۲۴ اردیبهشت) در یک معدن زغال سنگ در شهر سوما رخ داد. رسانه​های این کشور به نقل از تانیر ییلدز، وزیر انرژی ترکیه، خبر دادند شمار معدن‌چیانی که در انفجار و آتش‌سوزی معدن زغال سنگ در شهر سوما کشته شدند، به ۳۰۲ نفر رسید. ییلدز همچنین گفته است بیش از ۱۸ معدن‌چی دیگر هنوز در درون معدن گرفتار هستند.

دولت ترکیه ۳ روز عزای عمومی اعلام کرد.

انفجار معدن سومای ترکیه پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری (۱۱ اوت / ۲۰ مرداد( این کشور، باعث اعتراضات خیابانی در بیشتر کلان‌شهرهای این کشور شده است.

رسانه‌های ترکیه: اردوغان معدنچی را سیلی زد

هنگام بازدید اردوغان، نخست وزیر ترکیه از معدن سوما اتفاقاتی روی داد که به گفته برخی از رسانه‌های ترکیه در نوع خود بی‌سابقه بوده است. روزنامه‌های ترکیه به نقل از فیلم‌های منتشرشده در شبکه یوتیوب گزارش دادند که نخست وزیر ترکیه به دنبال اعتراضات برخی از مردم و درخواست آنها از وی برای استعفا، از سوی محافظان به درون فروشگاهی هدایت می‌شود تا خشم و اعتراضات آرام شود. گویا وی در داخل مغازه به صورت یکی از شهروندان سوما سیلی زده و ویدئوهایی از این اتفاق منتشر شده است.

تانر کوروجا، شخصی که گفته می‌شود از دست نخست وزیر ترکیه سیلی خورده در مصاحبه‌ای با "کانال تلویزیونی خصوصی د" گفت: «جناب آقای نخست وزیر به‌خاطر عصبانیت ناشی از ازدحام نتوانست خشم خود را کنترل کند و متأسفانه ناخودآگاه به من یک سیلی زد. فکر نمی‌کنم جناب آقای نخست وزیر آگاهانه سیلی زده باشد. من شکایتی از وی ندارم و او را دوست دارم. من در سایۀ او در معدن زغال​سنگ سوما کار می‌کنم. تنها انتظار دارم جناب نخست‌وزیرمان از بنده عذر‌خواهی بکند.»

از سوی دیگر انتشار تصاویری از یکی از مشاوران اردوغان که در محل سانحه در شهر سوما با لگد به یک معترض حمله‌ور شده است، موجی از خشم و انتقاد را در ترکیه در پی داشته است. در یکی از این تصاویر یوسف یرکل، مشاور اردوغان، به تظاهرکننده‌ای لگد می‌زند که بر زمین افتاده است. دو مامور انتظامی نیز امکان دفاع از تظاهرکننده را سلب کرده‌اند.

"عدم مسئولیت دولت"

روزنامه‌های طرفدار دولت ادعا می​کنند که فاجعه انفجار معدن در شهر سوما ارتباطی با حزب حاکم و شخص آقای اردوغان ندارد و این معدن از سوی بخش خصوصی اداره می‌شده و به طور مرتب از سوی دولت تحت بازدیدهای موردی قرار می‌گرفته است.

پس از حادثه معدنچیان سوما و ادامه اعتراض‌های خیابانی، کارشناسان این سئوال را مطرح می​کنند که محبوبیت اردوغان، نخست وزیر ترکیه که در فکر احراز مقام ریاست جمهوری در این کشوراست، تا چه حد آسیب دیده و اعتراض​های کنونی چه تاثیری بر سرنوشت سیاسی وی خواهد داشت؟

"اردوغان همچنان محبوب است"

محمد صالح خاتم، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر مسائل ترکیه از شهر استانبول بر این باور است که فاجعه معدن سوما تغییر چندان زیادی در میزان محبوبیت "حزب عدالت و توسعه" و شخص رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه ایجاد نخواهد کرد. وی اضافه می​کند تعداد و درصد طرفداران "حزب عدالت و توسعه" به میزان زیادی مشخص است و آنها مانند طرفداران تیم​های فوتبال عمل می‌کنند.

این کارشناس مقیم استانبول تاکید می​کند: «فراموش نکنیم که پیش از این هم وقایع مختلفی اتفاق افتاده بود که اگر در کشورهای غربی روی می‌داد احتمالا کار به استعفای حداقل در سطح وزرا می‌کشید یا از میزان آرای حزب حاکم کاسته می‌شد. حادثه‌ای مثل انفجار بمب در شهر مرزی ریحانلی هم از این دست است. در آن حادثه ۵۲ شهروند ترک کشته و ۱۴۶ نفر هم زخمی شده بودند.

یا جنجال قضایی ۱۷ دسامبر ۲۰۱۳ که درست چند ماه قبل از انتخابات محلی شهرداری​ها روی داد و در آن چند وزیر با اتهام رشوه و فساد روبرو شدند. حتی با توجه به بافت سنتی- مذهبی ترکیه، نوار منتسب به اگمن باغیش، وزیر امور اتحادیه اروپای دولت ترکیه، هم کاری از پیش نبرد. در آن نوار صحبت​های منسوب به آقای باغیش پخش شد که در یک گفتگوی خصوصی با یک روزنامه‌نگار از سورۀ بقره با عنوان "بقره مقره" یاد کرده بود.»

محمد صالح خاتم کارشناس مقیم استانبول در ادامه صحبت​های خود نتیجه می‌گیرد وضعیت پیش آمده چالشی جدید برای اردوغان است اما با همۀ اینها "حزب عدالت و توسعه" در انتخابات محلی و شهردار​ی​ها بیشترین آرا را به خود اختصاص داد و اعضای حزب دارای تجربه‌ای طولانی در مهندسی رسانه‌های جمعی هستند.

گون‌آلتای از بخش ترکی دویچه وله هم بر این باور است که مرگ بیش از ۳۰۰ کارگر معدن در وضعیت کنونی ترکیه و در سرنوشت سیاسی اردوغان تغییرات اساسی به وجود نخواهد آورد. وی همچنین گفت که اپوزسیون ترکیه بیشتر تلاش می‌کند از محبوبیت اردوغان کاسته شود اما برنامه‌ای جدی برای احراز مقام ریاست جمهوری ندارد.

گون آلتای تاکید کرد در مقابل اردوغان، نامزد انتخابات ریاست جهوری ترکیه، آلترناتیوی از سوی مخالفین دولت این کشور وجود ندارد، بنابراین پیروزی اردوغان در انتخابات آتی ریاست جمهوی ترکیه حتمی است.