تشییع قربانیان هواپیمای اوکراینی؛ مراسمی توأم با اعتراض

مراسم تشییع پیکر شماری از جان‌باختگان سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی با شلیک پدافند موشکی سپاه پاسداران، که روز پنجشنبه ۲۶ دی (۱۶ ژانویه) در شهرهای مختلف ایران برگزار شد، از جمله در سنندج، مهاباد، کرمانشاه و اصفهان با اعتراض‌هایی همراه بود.

مراسم تشییع قربانیان این فاجعه در تهران، قم، گرگان، همدان، زنجان، تفت، سبزوار، ملایر و چند شهر دیگر ایران برگزار شد.

در جریان این مراسم در سنندج که برای تشییع پیکر آروین مرتب، مهندس ارشد شرکت ایتون و دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه تکنولوژی در شهر کبک کانادا و همسرش آیدا فرزانه دانش‌آموخته دانشگاه این شهر برگزار شده بود، شعارهایی ضد حکومتی از سوی شرکت‌کنندگان سر داده شد.

با وجود گزارش‌هایی درباره حضور پررنگ نیروهای امنیتی در این مراسم، تصاویر و ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی حاضران را در حال سر دادن شعارهایی ضد حکومتی به کردی و فارسی نشان می‌دهد.

شرکت‌کنندگان در این مراسم از جمله شعارهایی چون "خامنه‌ای قاتله، ولایتش باطله"، "بسیجی سپاهی، داعش ما شمایی"، "دشمن ما همین جاست، دروغ می‌گن آمریکاست"، "نخبه‌هامون رو کشتن، آخوند به جاش گذاشتن" و "کشته ندادیم که سازش کنیم، رهبر الدنگو ستایش کنیم" سر می‌دادند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

مقام‌های ایران به مدت سه روز مصرانه علت سقوط هواپیما را "نقص فنی" اعلام کرده و برخلاف ادعای برخی منابع به‌خصوص نخست‌وزیر کانادا، پرتاب موشک به سوی آن را تکذیب می‌کردند. بالاخره پس از سه روز سپاه پاسداران مسئولیت شلیک "غیرعمد" به این هواپیما را برعهده گرفت.

تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که در مهاباد نیز مردم در جریان مراسم تشییع قربانیان هواپیمای اوکراینی، پرچم جمهوری اسلامی ایران را از روی پیکر جان‌باختگان کنار می‌کشند. در کرمانشاه هم سر دادن شعارهایی از سوی حاضران در مراسم تشییع گزارش شده است.

پرواز ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین در روز ۱۸ دی‌ماه گذشته حامل ۱۴۶ شهروند ایرانی، ۶۱ شهروند کانادایی که عمدتا تابعیت دوگانه ایرانی کانادایی داشتند، ۱۱ شهروند اوکراینی و نیز تعدادی شهروند افغانستان، سوئد و بریتانیا بود که همه ۱۷۶ نفر آنها کشته شدند. بخش بزرگی از جان‌باختگان این فاجعه را نخبگان و دانشگاهیان ایرانی تشکیل می‌دادند.

همسر یک قربانی: تو شهیدی اما نه شهیدی که اینا میگن

الناز نبیی، دانشجوی مقطع دکترا در رشته مدیریت ارشد کسب و کار در کانادا و از قربانیان حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی، یکی از این نخبگان بود که مراسم تشییع او دیروز پنجشنبه در زنجان برگزار شد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

جواد سلیمانی، همسر الناز نبیی، در صفحه اینستاگرام خود نوشته است: «خداحافظ ، ببخشید که نتونستیم مقاومت کنیم و اونجوری که خودت می‌پسندی تشییع‌ات کنیم. این جوری نمی‌مونه... خدا رو شکر نذاشتیم قطعه شهدا دفنت کنند. تو شهیدی اما نه شهیدی که اینا میگن، شهید راهی هستی که کاملا برعکس راه این ظالمین و جاهلین است.»

همچنین گزارش‌ها و ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که گروهی از حاضران در مراسم تشییع‌ قربانیان هواپیمای اوکراینی در اصفهان،‌ با دست زدن و شعار دادن صدای نوحه را می‌پوشانند.

این در حالی است که تلویزیون رسمی ایران تنها به پخش مراسمی پرداخت که در آنها اثری از اعتراض نبود و شعاری علیه حکومت سر داده نمی‌شد. سه روز پنهانکاری در مورد علت اصلی سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی، در روزهای گذشته با اعتراض‌های وسیعی در ایران مواجه شد. این حرکت‌های اعتراضی با شعارهایی همراه بود که رأس قدرت و مجموعه نظام جمهوری اسلامی را هدف قرار می‌داد.

ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که بسیاری از این حرکت‌های اعتراضی با تیراندازی، شلیک گاز اشک‌آور و سرکوب تجمع‌کنندگان توسط نیروهای امنیتی و لباس‌شخصی مواجه شده است.