تصاویری از خانه فروهرها ۲۰ سال پس از قتل‌های زنجیره‌ای

داریوش فروهر و همسرش پروانه اسکندری دو شخصیت سیاسی ملی اول آذر ۱۳۷۷ (۲۲ نوامبر ۱۹۹۸) در منزل شخصی‌شان واقع در محله فخرآباد تهران با ضربه‌های بی‌شمار چاقو به دست ماموران وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی به قتل رسیدند.

وزارت اطلاعات طی اطلاعیه‌ای، عاملان قتل‌ها را "معدودی از همکاران کج‌اندیش و خودسر که آلت دست عوامل پنهان و مطامع بیگانگان شده‌اند" نامید. این عکس‌ها در بیستمین سالگرد کشته شدن این دو شخصیت سیاسی از سوی دختر آنها پرستو فروهر برای دویچه‌وله فرستاده شده است.

گلدانی که معصومه دهقان، همسر عبدالفتاح سلطانی به مناسبت بیستمین سالگرد درگذشت فروهرها به منزل آنها برده است. عبدالفتاح سلطانی و همسرش معصومه دهقان، به تازگی دختر خود هما را از دست دادند.

تصویری از حسین شاه‌حسینی، دوست و همراه دیرین فروهرها که امسال جای او در مراسم خالی است. حسین شاه‌حسینی، عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران و از اعضای هیئت رهبری جبهه ملی بود. او در دولت موقت پس از انقلاب، معاون مهندس مهدی بازرگان و نخستین رئیس سازمان تربیت بدنی و رئیس کمیته ملی المپیک پس از انقلاب بود. شاه‌حسینی در دی ماه سال ۱۳۹۶ درگذشت.

تابلو خوشنویسی از سروده‌های فریدون مشیری در سوگ فروهرها. با مرگ داریوش فروهر، یکی از بزرگترین امیدهای اتحاد نیروهای پراکنده اپوزیسیون ملی‌گرا در داخل ایران بر باد رفت.

داریوش فروهر در سال ۱۳۰۷ متولد شد. پدرش از نظامیانی بود که زمان حمله متفقین به ایران مقاومت کردند و به همین دلیل، مدتی همراه خانواده‌اش در اردوگاه اسیران جنگی زندگی کرد. پس از آن به تهران آمد و مبارزات سیاسی او آغاز شد. پس از آنکه دانشجوی حقوق دانشگاه تهران شد، به جبهه ملی پیوست. فروهر حزب ملت ایران را در جوانی بنیان نهاد. ۲۵ ساله بود که به یکی از چهره‌های اصلی اپوزیسیون ملی‌گرا تبدیل شد.

شامگاه اول آذرماه ۱۳۷۷ بود که فروهر و اسکندری در منزل مسکونی‌شان در تهران به طرز فجیعی به قتل رسیدند. قتل این دو نفر سرآغاز قتل گروهی دیگر از نویسندگان و روشنفکران ایرانی از جمله محمدجعفر پوینده، محمد مختاری و مجید شریف بود که بعد‌ها به قتل‌های زنجیره‌ای معروف شد.

روزنامه اطلاعات فردای روز قتل داریوش فروهر و پروانه اسکندری با چاپ خبر قتل آنها نوشت: «داریوش فروهر و همسرش در منزل مسکونی خود در خیابان هدایت تهران به وسیله افراد نا‌شناسی با ضربات کارد به قتل رسیدند. قاضی کشیک جنایی و ماموران انتظامی در حال بررسی درباره علت این جنایت هستند. این گزارش حاکیست شاهدان عینی معتقدند قاتل یا قاتلان آشنا بوده‌اند چرا که با جعبه شیرینی و دسته گل وارد خانه شده‌اند.»

نقاشی فرح نوتاش از پروانه فروهر در میان قاب عکس‌های دیگری از او و همسرش در خانه‌شان. از پرونده مبهم قتل‌های زنجیره‌ای در ایران کماکان به عنوان "زخمی باز" سخن گفته می‌شود.

نقاشی آ.محمدیان، از همرزمان داریوش فروهر که برای روز خاکسپاری او کشیده بود و در آن روز تا میدان بهارستان از سوی مردم حمل شد.

عکسی از روز ازدواج داریوش فروهر و پروانه اسکندری. پروانه اسکندری که در آن سال‌ها به یکی از محبوب‌ترین فعالان دانشجویی کشور و اعضای حزب ملت ایران و جبهه ملی ایران تبدیل شده بود، در سوم اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ با همرزم سیاسی‌اش داریوش فروهر ازدواج کرد. دکتر مصدق از ازدواج آنها ابراز خرسندی کرد و به آنها تبریک گفت.

کاردستی یک هم‌بندی داریوش فروهر برای او از دهه ۱۳۴۰ خورشیدی. پرونده قتل‌ فروهرها ابتدا به سازمان قضایی نیروهای مسلح سپرده شد. ۳۱ خرداد ۱۳۷۸ بود که رییس این سازمان هم‌زمان با اعلام اسامی چهار تن از عاملان اصلی قتل‌ها به نام‌های مصطفی کاظمی، مهرداد عالیخانی، خسرو براتی و سعید امامی از خودکشی منجر به مرگ سعید امامی یا‌‌ همان سعید اسلامی معاون پیشین وزارت اطلاعات و از عاملان اصلی قتل‌ها خبر داد.

قتلگاه داریوش فروهر. تنها به فاصله چند روز از این فاجعه بود که پس از مدتی بی‌خبری از محمد مختاری و محمدجعفر پوینده که پس از خروج از منزل دیگر به خانه بازنگشته بودند، پیکر بی‌جان این دو عضو فعال کانون نویسندگان ایران در روزهای ۱۲ و ۱۸ آذرماه همان سال، در جاده‌های اطراف تهران پیدا شد.

بهرام نمازی و فرزین مخبر از دوستان قدیمی فروهرها بودند و چندی پیش درگذشتند. بهرام نمازی از فعالان سیاسی ملی مذهبی و عضو حزب ملت ایران بود. فرزین مخبر نیز از اعضای حزب ملت ایران بود.

پرستو فروهر، فرزند داریوش فروهر و پروانه اسکندری، در اطلاعیه‌ای اعلام کرده است که امروز پنجشنبه اول آذر ۱۳۹۷ هم‌زمان با بیستمین سالگرد قتل‌های زنجیره‌ای، مراسم یادبود این دو شخصیت ملی در منزل شخصی آنها در تهران برگزار خواهد شد.