تلاش آمریکا برای دسترسی به اطلاعات بیشتر درباره رضا ولیزاده
۱۴۰۳ آبان ۱۳, یکشنبهوزارت خارجه آمریکا بازداشت رضا ولی زاده، شهروند ایرانی-آمریکایی را روز یکشنبه ۱۳ آبان تایید کرد و آنرا "ظالمانه" و "مغایر با قوانین بینالمللی" خواند.
وزارت خارجه آمریکا گفته است "با کمک شرکای سوئیسی خود به عنوان حافظ منافع ایالات متحده در ایران در تلاش برای جمع آوری اطلاعات بیشتر در مورد این پرونده است".
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقامهای وزارت خارجه نوشت ولیزاده در حالی در "اسارت" بسر میبرد که جمهوری اسلامی چهل و پنجمین سالگرد تسخیر سفارت آمریکا و گروگان گیری را جشن میگیرد و علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی اسرائیل و ایالات متحده را تهدید به "پاسخ کوبنده" کرده است، زیرا بمبافکنهای دوربرد B-52 آمریکا در تلاش برای بازدارندگی تهران در خاورمیانه مستقر شدهاند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
رضا ولیزاده خبرنگار پیشین رادیو فردا بود و سابقه فعالیت با چند رسانه دیگر را نیز در کارنامه خود داشت. رادیو فردا در گزارشی نوشت که روز ۲۴ مهرماه امسال از بازداشت او "که پس از سالها به ایران بازگشته بود"، در تهران مطلع شده است.
بیشتر بخوانید:امیرعبداللهیان: دوتابعیتیها بدون دغدغە بە ایران سفر کنند
تحت فشار قرار دادن خانواده برای بازگشت او
رضا ولیزاده در ماه فوریه سال جاری میلادی در پلتفرم اجتماعی "ایکس" نوشت که اعضای خانوادهاش تحت فشار قرار گرفتهاند تا او را وادار به بازگشت به ایران کنند. به گفته ولیزاده برادر بزرگ او به "وزارت اطلاعات در تهران" احضار شده، "پدر و حتی فامیل دور و نزدیک" او به "اداره اطلاعات در کردستان" احضار شدهاند. او نوشت: «حتی سراغ همسایهمان رفتهاند و از وضعیت مادرم جویا شدهاند که پیش از ورود احتمالی به خانه به ارزیابی برسند. خانوادهام را تحت فشار گذاشتهاند که من را متقاعد کنند برگردم.»
علیرغم اینکه رادیو فردا از سوی جمهوری اسلامی به عنوان یک "رسانه متخاصم" تلقی میشود، ولیزاده در ماه اوت در ایکس نوشت که به ایران بازگشته است.
در بخشی از این پیام آمده است: «من در تاریخ ۱۶ اسفند ۱۴۰۲ وارد تهران شدم. پیش از آن مذاکرات نیمه کارهای با سازمان اطلاعات سپاه داشتم. در نهایت با مسئولیت خودم و بدون اماننامه حتی شفاهی پس از ۱۴ سال به کشورم بازگشتم.»
او در تابستان امسال نیز در حساب ایکس خود در حال افشاگری درباره "قتل ترانه موسوی" بود و در برنامهای به نام "آنتیمدیا" گفته بود به نظر او ترانه موسوی "وجود خارجی نداشته" و این سوال را مطرح کرده بود که آیا طاهره ریاحی، منبع اصلی او در رابطه با خبر ترانه موسوی "پرستوی یک جریان امنیتی اطلاعاتی" بوده است؟
ولیزاده همچنین پرسیده بود: «تا به حال فکر کردید چرا حکومت و رسانههایش پس از افشای حقایق در مورد ترانه موسوی و طاهره ریاحی کاملا خفه شد؟ مگر نه اینکه در این شرایط که نیلوفر حامدی و الهه محمدی را دارد محاکمه میکند میتوانست با استناد به جعلی بودن ماجرای ترانه موسوی باقی قتلهای حکومتی را هم زیر سوال ببرد؟»
در تیرماه سال ۱۳۸۸ و پس از مراسم مسجد قبا به یاد قربانیان انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی ( ۷ تیر۱۳۶۰) وبسایتهای خبری از بازداشت تعدادی از جوانان از جمله زن جوانی به نام ترانه موسوی خبر دادند. مدتی بعد تعدادی از این بازداشتشدگان آزاد شدند، اما از ترانه موسوی خبری نشد.
در منابع خبری غیررسمی اعلام شد که جسد ترانه موسوی پس از گذشت یک ماه از بازداشت وی، در حالی که بدنش به شدت سوخته شده بود، در حومهی قزوين پيدا شد. برخی خبرهای تایید نشده حاکی از حضور کوتاه وی در بیمارستان در دومین هفتهی بازداشت به دلیل جراحات وارده در اثر تجاوز جنسی بود.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
چگونگی بازداشت
هفته هاست که اخباری مبنی بر بازداشت ولی زاده منتشر شده است. خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشری در ایران مهرماه امسال گزارش داد که او به زندان اوین منتقل شده و از زمان بازداشت از حق دسترسی به وکیل محروم مانده است.
بیشتر بخوانید:"با تاییدیه وزارت خارجه بدون نگرانی به ایران بازگردید"
هرانا میگوید او که "پس از چندین سال سکونت در خارج کشور، اسفندماه سال گذشته به ایران سفر کرده بود در بدو ورود، توسط ماموران اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات مورد بازجویی قرار گرفت و بعد از اخذ تعهد حضور آزاد شد". اما پس از گذشت چند ماه مجدد توسط یکی از نهادهای امنیتی بازداشت شد.
هرانا به نقل از یک منبع مطلع نزدیک به خانواده ولیزاده نوشت که پرونده قضایی این روزنامه نگار توسط شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی مورد بررسی قرار میگیرد. اتهامات او هنوز اعلام نشده است.
این روزنامهنگار در سال ۸۶ و قبل از مهاجرت از ایران نیز یک بار دستگیر و سپس با تودیع وثیقه آزاد شده بود. او علاوه بر رادیو فردا، سابقه همکاری با رسانههای فارسیزبان خارج از کشور مانند رادیو فرانسه و صدای آمریکا را نیز دارد.
ادامه سیاست گروگانگیری
روز یکشنبه صداوسیما و رسانههای جمهوری اسلامی مملو شد از تصاویر سوزاندن پرچمهای آمریکا و اسرائیل و شعارهایی همیشگی علیه این دو کشور. سفارت آمریکا در سال ۱۹۷۹ تسخیر شد و کارکنان آن به گروگان گرفته شدند. این گروگانگیری ۴۴۴ روز طول کشید.
از آن زمان تاکنون جمهوری اسلامی سیاست گروگانگیری را با بازداشت شهروندان دوتابعیتی یا دارای گذرنامه غربی ادامه داده است. حکومت ایران در سپتامبر ۲۰۲۳، پنج زندانی آمریکایی را که سالها در ایران در اسارت بودند، در ازای پنج ایرانی که در آمریکا بازداشت شده بودند و آزادسازی شش میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران در کره جنوبی آزاد کرد.
یک نمونه دیگر کایلی مور گیلبرت، محقق بریتانیایی-استرالیایی بود که در سال ۲۰۱۸ توسط اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال حبس محکوم شد. او پس از دو سال در قبال آزادی سه زندانی ایرانی در تایلند که متهم به اقدامات تروریستی بودند، آزاد شد.
اکنون این احتمال وجود دارد که رضا ولیزاده نیز قربانی افزایش تنشها میان اسرائيل و ایران شود و جمهوری اسلامی از او نیز به عنوان کارتی برای امتیازهای بیشتر استفاده کند.