توافق رهبران سیاسی عراق برای خروج از بن‌بست در غیاب صدر

مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق رهبران مهم‌ترین گروه‌های سیاسی این کشور را دعوت کرده بود تا عصر چهارشنبه ۲۶ مرداد (۱۷ اوت) در "گفت‌وگوهای ملی" برای پایان دادن به بحران سیاسی شرکت کنند.

جریان صدر به رهبری مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه اندکی پیش از برگزاری این نشست با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که نه به صورت غیرمستقیم و نه به شکل مستقیم در این گفت‌وگوها شرکت نمی‌کند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه شرکت‌کنندگان در این نشست در بیانیه پایانی خود به طور تلویحی به امکان برگزاری انتخابات زودهنگام  به عنوان راهی برای خروج از بن‌بست کنونی اشاره کرده و از جریان صدر خواستند به گفت‌وگوهای ملی بپیوندد.

رهبران گروه‌های سیاسی حاضر در نشست روز چهارشنبه متعهد شدند به رایزنی‌های خود در چارچوب گفت‌وگوهای ملی که الکاظمی پیشنهاد کرده ادامه دهند.

بلاتکلیفی ده ماه پس از انتخابات پارلمانی

حدود ده ماه پس از انتخابات پارلمانی عراق، این کشور جنگ‌زده که در شرایطی بحرانی به سر می‌برد هنوز از داشتن دولت، نخست‌وزیر و رئیس جمهوری جدید محروم است زیرا فراکسیون‌های مختلف پارلمانی موفق به ائتلاف و تفاهم نشده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

از ماه گذشته تنش میان دو فراکسیون قدرتمند شیعیان که یکی از آنها از گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی تشکیل شده تشدید شده است.

جریان موسوم به "چارچوب هماهنگی" حدود دو هفته پیش بدون رعایت مراحل پیش‌بینی شده در قانون اساسی نامزد مورد نظر خود برای سمت نخست‌وزیری عراق را معرفی کرد.

اصرار بر انحلال پارلمان

این اقدام با واکنش گروه‌های دیگر روبرو شد و به خصوص حامیان مقتدی صدر در اعتراض به آن تجمع‌ها و راهپیمایی‌های زیادی برگزار کردند.

جریان صدر خواهان انحلال پارلمان است اما گروه‌های "چارچوب هماهنگی" برای این کار پیش‌شرط‌هایی تعیین کرده و از جمله خواهان تشکیل یک دولت موقت پیش از برگزاری انتخابات زودهنگام هستند.

همزمان با نشست "گفت‌وگوهای ملی" قرار بود دادگاه عالی فدرال عراق برای بررسی انحلال پارلمان تشکیل جلسه دهد اما این جلسه به دو هفته دیگر موکول شد.

دفتر نخست‌وزیر عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد شرکت‌کنندگان در نشست عصر چهارشنبه بر سر "نکات بسیاری" به اتفاق نظر رسیدند.

مطابق این بیانیه این نکات از جمله شامل تعهد به ادامه گفت‌وگوها برای یافتن یک نقشه‌راه قانونی و منطبق بر قانون اساسی برای حل بحران کنونی است.

تائید تلویحی امکان انتخابات زودرس

خبرگزاری فرانسه می‌گوید دفتر نخست‌وزیر در جمع‌بندی خود از نتایج گفت‌وگوهای ملی تاکید کرده "رجوع دوباره به پای صندوق‌های رای از طریق انتخابات زودهنگام یک رویداد بی‌سابقه در تاریخ دموکراسی نیست".

گرچه شرکت‌کنندگان در نشست به صراحت از برگزاری انتخابات زودهنگام حمایت نکرده‌اند این اشاره نشان می‌دهد که این کار را به عنوان یک امکان رد نکرده‌اند.

نوری المالکی و حیدر العبادی، دو نخست‌وزیر پیشین عراق به نمایندگی از طرف جریان چارچوب هماهنگی در نشست گفت‌وگوهای ملی شرکت داشتند.

شکست گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی

جریان صدر در انتخابات پارلمانی سال گذشته با فاصله زیادی با سایر ائتلاف‌ها و گروه‌ها قوی‌ترین فراکسیون شد اما فقط ۷۳ کرسی به دست آورد در حالی که برای تشکیل دولت به دست‌کم ۱۶۵ کرسی نیاز است.

بازنده اصلی انتخابات پارلمانی عراق ائتلاف فتح متشکل از برخی گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی نظیر "حشدالشعبی"، "عصائب اهل حق" و "کتائب حزب‌الله" بود. البته ائتلاف قانون به رهبری المالکی که به ایران نزدیک است موفق شد با کسب ۳۷ کرسی در جایگاه سومین فراکسیون بزرگ قرار بگیرد.

به دلیل تکثر و تشتت گروه‌های عراقی در نهایت نزدیکی فقط دو گروه یا ائتلاف برای در اختیار داشتن اکثریت پارلمان کافی نیست و همین امر پیشبرد امور را دشوار می‌کند.

حامیان مقتدی صدر از بیش از دو هفته پیش تا کنون در اطراف ساختمان پارلمان تجمع و تحصن کرده و تقریبا آن را اشغال کرده‌اند.

تشکل‌های شیعه رقیب و مخالف جریان صدر نیز از روز جمعه تظاهراتی را در نزدیکی منطقه سبز بغداد سازمان داده‌اند و هدف خود را حفاظت از نهادها و سازمان‌های دولتی عنوان می‌کنند.

"اوضاع غیرقابل قبول عراق"

برهم صالح، رئیس جمهوری، محمد الحبوسی، رئیس پارلمان، نمایندگان دو حزب اصلی کردها و نماینده ویژه سازمان ملل در امور عراق از جمله دیگر شرکت‌کنندگان در نشست گفت‌وگوهای ملی بوده‌اند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به گزارش خبرگزاری شفقنا، صالح پیش از این نشست در دیدار با نمایندگان سندیکاها و اتحادیه‌های عراق گفته بود تداوم اوضاع کنونی غیرقابل قبول است و باید با پشت سر گذاشتن ناکامی‌ها به اراده مردم و دموکراسی احترام گذاشت. او تاکید کرد که احترام به اراده و خواست شهروندان عراقی اساس خروج از بحران و بن‌بست سیاسی کنونی است.

در همین حال مقتدی صدر که هواداران خود را به شرکت در یک "تظاهرات میلیونی" در روز شنبه فراخوانده بود برگزاری این تجمع را بدون تعیین زمان جدیدی به تعویق انداخت.

خودداری از برگزاری این تجمع و قدرت‌نمایی می‌تواند به آرام شدن اوضاع کمک کند، گرچه حل بحران سیاسی عراق نیاز به تفاهم و تعامل گروه‌‌های قدرتمند در این کشور دارد.