توافق هسته‌ای؛ سفر کری به قطر برای متقاعد کردن اعراب
۱۳۹۴ تیر ۳۱, چهارشنبه
وزیر خارجه آمریکا می‌خواهد در سفر به قطر، نگرانی‌های کشورهای عربی از پیامدهای توافق هسته‌ای شش قدرت جهان با ایران را بر طرف کند. جان کری در مصاحبه مفصلی با روزنامه "الشرق الاوسط"، به کشورهای عربی اطمینان خاطر می‌دهد که اولویت آمریکا، تضمین امنیت متحدانش در منطقه است.
کری به "الشرق الاوسط" گفته که هدف از سفرش به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، متقاعد کردن متحدان آمریکا به این است که در توافق هسته‌ای، منافع آنها نیز در نظر گرفته شده است: «این توافق‌نامه اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس و همه را در امنیت قرار می‌دهد. اگر ما به این توافق نمی‌رسیدیم، در معرض یک درگیری قرار داشتیم.»
کری افزوده که در نشست کمپ دیوید، بحث بر سر عقب راندن ایران و مدیریت نفوذ این کشور در منطقه بود. وزیر خارجه آمریکا در بخشی از مصاحبه خود گفته است: «ما به آنها گفتیم اگر بخواهید در برابر ایران بایستید، بهتر است با ایرانی فاقد سلاح اتمی چنین کنید تا ایران مجهز به تسلیحات هسته‌ای.»
پیام مشابه برای عربستان
اشتون کارتر، وزیر دفاع ایالات متحده نیز رهسپار عربستان شده تا پیام مشابهی را به ملک سلمان، پادشاه سعودی برساند. وزیر دفاع آمریکا در روزهای آینده به اسرائیل می‌رود. دولت اسرائیل توافق هسته‌ای را رد کرده و می‌گوید خود را ملزم به پذیرش و رعایت مفاد آن نمی‌داند.
در حالی که اسرائیل به طور قاطع مخالفت خود با توافق هسته‌ای را اعلام کرده، متحدان عرب آمریکا از جمله عربستان نگرانند که کم شدن فشار جهانی روی ایران و خروج از انزوا، موجبات نفوذ هر چه بیشتر این کشور در عراق، یمن و سوریه را فراهم آورد.
جان کری به "الشرق الاوسط" گفته که آمریکا با حمایت ایران از حزب‌الله لبنان یا حوثی‌ها مخالف است. او در مورد پشتیبانی ایران از شبه‌نظامیان شیعی عراقی عنوان کرده است: «ما با مداخله ایران در عراق مخالفیم و معتقد نیستیم که ایران می‌تواند در خاک عراق حضور داشته باشد، مگر این که دولت عراق این را خواسته باشد و این به دولت عراق مربوط می‌شود.»
کری این را هم گفته که آمریکا در حضور ایران در مبارزه با گروه تروریستی "دولت اسلامی" (داعش) در عراق، نقشی ندارد و هماهنگی انجام نداده است.
تبلیغات دوسویه در منطقه
سفر کری به کشورهای عربی پس از نشست امنیتی مشترک کشورهای عربی و آمریکا صورت می‌گیرد که در ماه مه در کمپ دیوید با حضور باراک اوباما و رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس برگزار شد. آیت‌الله خامنه‌ای دو روز بعد از نشست رئيس‌جمهور آمریکا با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، آمریکا را مسبب شرایط ناهنجار کشورهای اسلامی خوانده و در مورد امنیت منطقه خلیج فارس هشدار داده بود.
خامنه‌ای پس از توافق هسته‌ای و در سخنان خود به مناسبت عید فطر نیز تاکید کرد که سیاست ایران در منطقه در حمایت از یمن و فلسطینیان و بحرین و سوریه تغییر نمی‌کند. او عنوان کرد چه متن توافق تصویب بشود و چه تصویب نشود، ایران از حمایت از دوستان خود در منطقه دست نخواهد کشید.
صبح چهارشنبه (۳۱ تیر/ ۲۲ ژوئیه) عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران در نشستی خبری تاکید کرد که ایران در کنار متحدان خود در منطقه می‌ماند و توافق هسته‌ای سیاست منطقه‌ای این کشور را تغییر نمی‌دهد.
وزیر خارجه آمریکا در واکنش به حرف‌های رهبر ایران، روز سه‌شنبه، ۳۰ تیر به شبکه تلویزیونی العربیه گفت که اظهارات خامنه‌ای نگران‌کننده و مشکل‌آفرین است: «نمی‌دانم در این برهه از زمان این سخنرانی را چگونه تفسیر کنم مگر این که برداشت کنیم که این سیاست اوست.»
در همین روز، علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر ایران در امور بین‌المللی گفت آمریکایی‌ها تمایل دارند در بعضی موضوعات مثل سوریه یا یمن با ایران وارد مذاکره شوند اما هیچیک از مقامات رسمی از سوی خامنه‌ای اجازه صحبت در مورد مسائل منطقه یا مسائل دوجانبه با آنها را ندارد. ولایتی افزود پس از توافق هسته‌ای، حمایت جمهوری اسلامی ایران از مبارزان منطقه با محور خط مقاومت نه تنها همان هست که بوده بلکه تقویت هم می‌شود.