جلوههای مهماننوازی ایرانیان در فیلم مستند "دوردست"
۱۳۹۶ تیر ۱۵, پنجشنبهکامیونی در دوردست، در راه دامنه کوهستان پامیر در رودخانهای به گل نشسته، چرخ دنده کامیون شکسته "گوندولین وایزر" و "پاتریک آلگیر" در کنار راننده جلوی کامیون نشستهاند؛ صورتها در هم رفته، هیچکس در اطراف دیده نمیشود، در فیلم مستند "دوردست" تماشاگران شاهد چنین صحنههایی هستند. دو جهانگرد آلمانی در طول سفر بارها این احساس را داشتند که به نقطه پایانی سفر رسیدهاند و دیگر امکان ادامه آن وجود ندارد.
در چند صحنه از فیلم دوردست (Weit) از جمله در قزاقستان افراد محلی را میبینیم که با ناباوری به دو جهانگرد با کولهپشتیهای بزرگ نگاه میکنند که پای پیاده در باد، باران و سرما در راه هستند و سعی میکنند خودرویی بیابند تا دستکم به راه خود در مسیری ادامه دهند.
دو جهانگرد در پاکستان با مسافرخانههایی ویران روبرو میشوند که پس از واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ خالی و متروک برجای ماندهاند. از گردشگران اروپایی که پیش از این تاریخ با گروههای بزرگ در راه بودند تا از طبیعت زیبا و شهرهای دورافتاده پاکستان دیدن کنند دیگر خبری نیست. جو ناامنی در همه جا حاکم است. سربازان و شبهنظامیان مسلح در رفتو آمدند. تنها کارتپستالهای کهنه در گوشه خرابهای که به محل اقامت گون و پاتریک تبدیل شده شاهد روزهای پررونق گذشته و گردشگاههای مملو از توریستهای اروپایی در این مناطق هستند.
سفر ۴ ساله گون و پاتریک با دو دوربین مستند شده است. در واقع قصد آنها این بود که دیدنیهای سفر خود را تنها به خانواده نشان دهند. در پایان سفر بود که تصمیم گرفتند یک مستند سینمایی از مجموعه فیلمها تهیه کنند.
فیلم "دوردست" که در حال حاضر در ۵۰ سینمای آلمان به روی اکران است با استقبال بینظیر تماشاگران روبرو شده است، به ویژه صفهای جلوی سینماها مملو از جوانانی است که علاقه زیادی به این نوع سفرها از خود نشان میدهند.
گون میگوید: «ما خیلی ساده در این سفر میخواستیم به اندازه کافی وقت برای انسانهایی داشته باشیم که به طور اتفاقی با آنها برخورد میکنیم.» او از ضربالمثل هندی یاد میکند که میگوید: «اگر با سرعت سفر کنی روح تو از پایت عقب میماند».
این سفر بین ۲۵ تا ۳۰ هزار یورو خرج برداشته است. گون و پاتریک از چین و هند گرفته تا ایران و افغانستان و پاکستان، گرجستان و روسیه تا آمریکای لاتین و مکزیک سفر کردند. در سفر بود که بچهدار شدند و با پسر کوچکشان به راه خود ادامه دادند.
خاطرات ایران
گون و پاتریک از ایران هم خاطرات زیادی با خود آوردهاند. تشنگی جوانان ایرانی برای آشنایی بیشتر با انسانهایی از فرهنگهای گوناگون در چند صحنه از فیلم نمایش داده میشود. کاوچ سرفینگ در ایران شناخته شده است. در صحنهای از فیلم دو آپارتمان کوچک را میبینیم که در آن گردشگرانی از کشورهای مختلف از جمله سوئد و فرانسه و انگلیس روی زمین و کنار هم در کیسه خواب شب را به صبح میرسانند. پاتریک میگوید: «والدین دو جوان ایرانی با وجود این که از مهمانهایی که پسرانشان به خانه آوردهاند، خیلی دل خوشی ندارند، اما با آنها به مهربانی رفتار میکنند و در پایان حتی دستورهای غذایی مختلف رد و بدل میشود.»
در ایران این دو جهانگرد خیلی زود با این مسئله آشنا میشوند که "با وجود قوانین دستوپاگیر درست زمانی که در بسته شد مقررات دیگری در خانه حاکم است، از شنیدن موسیقی و برپایی رقص و پارتیهای شبانه گرفته تا نوشیدن نوشابههای الکلی و غیرالکلی." آنها حتی شاهد درست کردن آبجوهای خانگی هستند.
بیشتر بخوانید: ایران؛ کشوری که مردمش اگر میتوانستند غوغا میکردند
مهماننوازی ایرانیها گون و پاتریک را بسیار تحت تاثیر خود قرار میدهد. در صحنههایی از فیلم "دوردست" شاهد صحنههایی از معماری بینظیر عمارتهای تاریخی اصفهان، سبزی درخشان کوههای شمال ایران و بیابان بیانتهای کویر هستیم. ایرانیها در هر ده و شهر بزرگ و کوچک با آغوشی گرم پذیرای "مهمانهای ناخوانده" خود هستند.
مستند "دوردست" که در فاصله سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ تهیه شده، از شهر فرایبورگ در آلمان آغاز میشود.
تماشاگران همراه با دو جهانگرد ضمن دیدن طبیعت اتریش از چند کشور اروپایی دیگر میگذرند و به آسیا و شمال و جنوب آمریکا سفر میکنند. این فیلم به دلیل "نزدیکی به انسانها و بازگو کردن تجارب زندگی آنها به زبان تصویر" تا به حال فروش زیادی در آلمان داشته است.