جنجال بر سر "مناظره هستهای" در جلسه غیرعلنی مجلس
۱۳۹۳ اردیبهشت ۲۶, جمعهجواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت در گفتگو با خبرگزاری تسنیم، از رسانههای وابسته به سپاه پاسداران، اعلام کرد که صد نفر از نمایندگان با امضای نامهای خواستار برگزاری یک جلسه غیر علنی برای بررسی توافقنامه هستهای ژنو شدهاند.
انتشار این خبر با واکنش منفی بسیاری از نمایندگان روبرو شد که برگزاری مناظره را مغایر با آئیننامه داخلی مجلس و بیارتباط با اختیارات و وظایف قوه قانونگذاری میدانند.
قدوسی کریمی، فرمانده پیشین بسیج خراسان رضوی، ادعا کرده بود رئیس مجلس، علی لاریجانی این درخواست را پذیرفته و این برنامه "احتمالا در آیندهای نزدیک در دستور کار قرار خواهد گرفت."
«مجلس جای مناظره نیست»
محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس دریافت نامه را تائید کرده اما به سایت "مجلس نیوز" میگوید هیئت رئیسه از روز دوشنبه تاکنون جلسهای برگزاری نکرده که به این درخواست رسیدگی کند.
باهنر با بیان این که تصمیمگیری درباره چنین درخواستهایی بر عهده هیئت رئیسه است خاطر نشان کرد که تصمیمهای این هیئت نیز توسط سخنگوی آن اعلام میشود. او در ادامه افزود: «مجلس جای طرح بحثهایی از قبیل مناظره نیست.»
شریف حسینی و حسین سبحانینیا، دو عضو هیئت رئیسه مجلس نیز گفتهاند که نامه نمایندگان هنوز بررسی نشده و "حضور مسئولان در مجلس باید با هماهنگی و موافقت هیئت رئیسه باشد."
عباسعلی منصوری آرانی، عضو کمیسیون امنیت ملی روز جمعه، ۲۶ اردیبهشت به سایت خبری "تدبیر" گفت: «مناظره یعنی بیاعتمادی به وزیری که به او رأی اعتماد دادیم آن هم در کشاکش مذاکرات هستهای.اکثریت مجلس به آقای ظریف اعتماد دارد و با برگزاری این گونه مناظرهها در صحن مجلس مخالف است اما جبهه پایداری به این نوع رفتارها اصرار میکند.»
«زیان دلواپسان از لغو تحریم»
نمایندگان عضو جبهه پایداری سخنرانان اصلی همایشی بودند که ۱۳ اردیبهشت زیر عنوان "دلواپسیم" برگزار شد و در آن دولت حسن روحانی و مذاکرهکنندگان هستهای را سازشکار خواندند.
کاظم جلالی، رئیس فراکسیون "رهروان ولایت"، بزرگترین فراکسیون مجلس نهم، با اشاره به همایش منتقدان توافق ژنو و انتقادهایی که به سیاست خارجی دولت میشود از دلواپسان خواست بیشتر به دنبال انتقاد باشند نه انتقام.
ظاهرا کنایه جلالی به شکست سنگین نامزد مورد حمایت جبهه پایداری، سعید جلیلی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ مربوط میشود. جلیلی پیشتر دبیر شورای عالی امنیت ملی و سرپرست مذاکرهکنندگان هستهای ایران بود.
کاظم نورمفیدی، عضو مجلس خبرگان و امام جمعه گرگان در انتقادی صریحتر درباره منتقدان توافق ژنو گفت: «آنهایی که اوضاع و احوالشان و در مجموع منافع شخصیشان با رفع تحریمها به خطر میافتد، دلواپس هستند.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا نورمفیدی گفته است: «این افراد چون تحریمها برای آنان منافعی دارد، حق دارند که دلواپس باشند، اما نباید این دلواپسی را به نفع کشور جلوه و بروز دهند.»
همنوایی جبهه پایداری و سپاهیان
حمله به مذاکرهکنندگان هستهای در حالی همزمان با مذاکرات وین اوج گرفته که شهردار تهران چند روز پس از همایش "دلواپسیم" گفته بود رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای بر پرونده هستهای "نظارت دقیق و عمیق دارد و در حقیقت اداره کننده اصلی موضوع است."
علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز ۱۹ اردیبهشت با تائید سخنان محمد باقر قالیباف گفت که آخرین حلقه تصمیمگیری هستهای جلسهای است که در حضور خامنهای تشکیل میشود و "در آن جلسه چارچوب مذاکرات نهایی شده و تیم مذاکرهکننده در همان چارچوب مذاکره میکند."
در کنار انتقادهای اعضای جبهه پایداری، رسانههای وابسته به سپاه و بسیج و نمایندگانی که پیشینه فعالیت نظامی دارند از سرسختترین منتقدان سیاست خارجی دولت یازدهم و تیم مذاکرهکننده هستهای محسوب میشوند.
اسماعیل کوثری، از فرماندهان پیشین سپاه پاسداران و عضو کنونی کمیسیون امنیت ملی ۲۶ اردیبهشت در گفتگو با خبرگزاری فارس، یکی دیگر از رسانههای سپاه، از فرستادن نامهای حاوی "پیشنهادهایی پیرامون مسائل هستهای" برای حسن روحانی خبر داد.
انتقاد از مذاکرهکنندگان کماختیار
به گفتهی کوثری در این نامه تاکید شده: «توافق باید به صورتی باشد که مانند توافقنامه مقدماتی نباشد، یعنی جایی برای حرف و حدیث در آن باقی نماند.»
پیشنهادهای دیگری که این فرمانده پیشین سپاه به آنها اشاره کرده، از جمله به کارگیری سانتریفیوژهای نسل جدید و فعال کردن مجدد غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم همه برخلاف توافقهای انجام شده میان ایران و کشورهای ۱+۵ در ژنو هستند.
این پیشنهادها در حالی مطرح شده که اسماعیل کوثری دو روز پیشتر در گفتگو با "خبرگزاری بسیج" گفته بود که تیم مذاکرهکننده ایران به دلیل عملکرد ضعیف در دور مقدماتی مذاکرات دیگر اختیار کامل ندارد.
کوثری به رسانه خبری بسیج گفت: «اختیارات نمایندگان ایران در مذاکرات ژنو نسبت به دور قبل کاهش یافته و آنها باید بر مبنایی که برایشان تعریف شده است مذاکرات را پیش ببرند.»
عضو کمیسیون امنیت ملی همچنین به نقل از خامنهای تصریح کرد که "تحریمها هیچ ارتباطی به مذاکرات نخواهد داشت، مذاکرات تنها برای بازستانی حقوق هستهای کشور است."
رهبر جمهوری اسلامی ۲۱ اردیبهشت گفت، توصیه همیشگی او به مسئولان این بوده که "در سیاست خارجی و مبادلات بینالمللی هرچه تلاش و ابتکار وجود دارد به کار بندند اما نباید نیازمندیهای کشور و برخی مسایل همچون تحریمها، به مذاکره گره زده شود."
به رغم این اظهارات و سکوت خامنهای در برابر انتقادهای "دلواپسان"، کاظم صدیقی، امام جمعه موقت تهران معتقد است که در مرحله بعدی مذاکرات هستهای ایران و کشورهای ۱+۵ باید همه تحریمها برداشته شود.