"جنگ نرم" برای نرم کردن ایران؟
۱۳۹۰ آذر ۲۳, چهارشنبه
آمریکا نه تنها خواهان پس دادن هواپیمای بدون سرنشینی که به دست ایران افتاده، بلکه می‌گوید به فعالیت‌هایی نظیر آن‌چه این هواپیما انجام می‌داد نیز ادامه خواهد داد.
به گزارش "فارس"، لئون پانتا وزیر دفاع آمریکا در مصاحبه اختصاصی با شبکه خبری "فاکس نیوز" گفته است که ارتش آمریکا هیچ برنامه ای برای متوقف کردن عملیات هواپیماهای بدون سرنشین خود در خارج از مرزهای غربی افغانستان ندارد.
امین‌الله حبیبی، پژوهشگردر آکادمی دفاع بریتانیا در این باره به دویچه‌وله گفت: «به‌هرحال غرب در تلاش است با وسائلی غیر از حمله‌ی نظامی به شکل مستقیم یا کلاسیک، جلوی بلندپروازی‌های ایران را در زمینه‌های موشکی و اتمی بگیرد. من فکر نمی‌کنم که این هواپیمایی که در ایران به دست دولت ایران افتاد، پایان مأموریت‌هایی از این قبیل باشد. این هواپیماها بدون شک به عملیات خودشان در منطقه ادامه خواهند داد، زیرا مانور اطلاعاتی و جمع‌آوری اطلاعات یک مسئله‌ی استراتژیک برای آمریکاست. »
عملیات تخریبی و ترور، "تاکتیک"های جدید "جنگی"
دولت آمریکا درباره نوع ماموریت هواپیمای بدون سرنشین‌خود سکوت کرده است، اما روزنامه‌های آمریکایی نوشته‌اند که تجسس علیه مراکز نظامی و اتمی ایران، مهمترین ماموریت "آر کیو ۱۷۰" بوده است.
عصر ۱۲ دسامبر نیز کانال دو تلویزیون آلمان (ZDF) گزارشی از انفجارهای مرموز در مراکز نظامی و هسته‌ای جمهوری اسلامی و ترور کارشناسان هسته‌ای را نشان داد. در این گزارش به نقل از کارشناسان اسرائیلی آمد که «جنگیدن پنهانی با برنامه هسته‌ای ایران به مراتب کم دردسرتر از جنگی رسمی است که عواقب آن می‌تواند هولناک باشد.»
اشلومو اسپیرو، کارشناس مسايل امنیتی اسرائیل در این باره گفت: « بدون این حملات بازدارنده، ایران بی‌تردید مدت‌ها پیش به سلاح اتمی دست یافته بود.»
ابراهیم هلوی رئيس سابق "موساد" نیز اشاره کرد که «امنیت کسانی که در برنامه‌های غیرصلح‌آمیز ایران کار می‌کنند در سال‌های گذشته دائما کم‌تر شده است.» رونن برگمن، کارشناس امنیتی اسرائيل به فرستنده (ZDF) گفت که «مقام‌های ایرانی به خوبی واقف هستند که برنامه اتمی آنها هدف حملات اسرائیل است.»
امین‌الله حبیبی به دویچه‌وله می‌گوید:«اسرائیل و غرب ترجیح می‌دهند مقابله با ایران را با استفاده از فناوری پیچیده، از راه ماهواره، "پهپاد"، "استاکس‌نت" و بدون سر و صدا پیش برند.»
مقابله‌ای که شیموس میلن، نویسنده مقاله‌ای در روزنامه گاردین از آن به عنوان "جنگی" یاد می‌کند که " آغاز شده است"، بدون آنکه اعلام شده باشد.
امین‌الله حبیبی عقیده ندارد که "جنگ شروع" شده باشد و تاکید می‌کند «هنوز با جنگ نظامی به صورت تمام عیار فاصله داریم. ولی غرب به‌هرحال از اهرم‌های خود در ایران استفاده می‌کند تا پروژه‌ی اتمی ایران را به تعویق اندازد و همین طور چالش‌هایی را برای دولت ایران ایجاد کند که نتواند به اهدافی که در منطقه دنبال می‌کند برسد.»
به گفته او عملیات تخریبی غرب با استفاده از بحران‌درونی حکومت و نارضایتی شدید در ایران انجام می‌شود و این امکان هست که «کسانی در داخل ایران با این عملیات همکاری کنند.»
تحرکات ضدآمریکا در منطقه
در مقابل محور تخاصم با ایران، تحرکات و ائتلاف‌هایی نیز در دشمنی با آمریکا در جریان است. امروز (چهارشنبه ۱۴ دسامبر) لئون پانتا، وزیر دفاع آمریکا با سربازان کشورش در پایگاه عملیاتی «شارانه» در ولایت پکتیکا، در ۵۰ کیلومتری مرز پاکستان دیدار کرد و به آنها امید داد که ائتلاف بین‌المللی در جنگ ده‌ساله در افغانستان پیروز می‌شود.
او در عین حال اعتراف کرد که چالش هایی نیز وجود دارند، اما ایالات متحده این توانایی را دارد که بر این چالش ها فایق آید. وزیر دفاع آمریکا به سیاستی اشاره داشت که پاکستان به‌تازگی در منطقه پیش گرفته است.
پاکستان به دنبال تخلیه پایگاه هوایی "شمسی" در بلوچستان راه‌‌های رسیدن امکانات به نیروهای ناتو را بست و یوسف‌رضا گیلانی، نخست وزیر پاکستان گفت که جلوگیری از رسیدن امکانات به نیروهای موتلفه احتمالا هفته‌ها به درازا خواهد کشید.
یکی از فرماندهان نظامی پاکستان نیز در همین رابطه گفت که «اتحاد با آمریکا تنها یک اتحاد مقطعی و اجباری بود و حالا زمان خداحافظی با آمریکا رسیده است.»
امین‌الله حبیبی اما معتقد است که تقابل میان پاکستان و آمریکا بیشتر یک مانور سیاسی است و زمان طولانی ادامه نخواهد داشت. او می‌گوید: «پاکستانی‌ها می‌دانند که بدون ارتباط نزدیک با ایالات متحده آمریکا هستی پاکستان را به‌عنوان یک کشور و یک دولت و یک ملت، به خطر خواهند انداخت. پاکستان توان این را ندارد که همیشه بتواند با ایالات متحده و غرب مقابله کند و گزینه‌ی چین و ارتباطات منطقه‌ای به نظر من یک مانور است.»
این کارشناس نظامی مسایل منطقه معقتد است که «نزدیکی بیشتر پاکستان به چین، معنایش این نیست که چین آلترناتیو برای پاکستان باشد.» به نظر او هدف پاکستان از تلاش برای نزدیکی به طالبان یا تاکید روی مناسبات با چین، به خاطر این است که «افغانستان را در نقطه‌ی ضعف تاریخی خودش گیر آورده و کوشش می‌کند که اجازه ندهد افغانستان بار دیگر به کشوری باثبات تبدیل شود.»
پهپاد، بهانه‌ای برای باز کردن راه تعامل با آمریکا؟
ایران در عین حال از آمریکا خواسته که به خاطر تجاوز هواپیمای بدون سرنشین‌اش به حریم هوایی این کشور عذر خواهی کند. امین‌الله حبیبی این را نوعی تلاش برای باز کردن باب مناسبات با آمریکا ارزیابی می‌کند. او به دویچه وله گفت: « به‌هرحال حریم هوایی ایران نقض شده است و ایران حق دارد از آمریکا بخواهد که معذرت خواهی کند. ولی شاید همین هم زمینه‌ای باشد برای این که ایران بتواند با آمریکا به توافقی برسد و زمینه‌ای برای گفت‌وگوی تازه بیابد.»
او با اشاره به چالش‌هایی که جمهوری اسلامی با آنها دست به گریبان است، عقیده دارد که این چالش‌ها جای مانور چندانی برای رهبری جمهوری اسلامی نمی‌گذارد. حبیبی می‌گوید: «بیکاری، اعتیاد و نارضایتی مردم در ایران به اوج رسیده، رابطه‌ی دولت با طبقه‌ی متوسط و پیشرو ایران تخریب شده و همه این‌ها چالش‌هایی‌ست که دولت و رژیم ایران در بلند مدت نمی‌تواند تحمل کند و ناگزیر است که چرخش استراتژیک در رفتار خود ایجاد کند، وگرنه اگر رفتارها به همین شکل باشد، من فکر می‌کنم که باید پیش‌بینی بعضی تحولات را در کوتاه مدت داشته باشیم.»
مریم انصاری
تحریریه: جواد طالعی