درخواست دبیرکل اتحادیه عرب برای کنترل حریم هوایی لیبی
۱۳۸۹ اسفند ۲۱, شنبهعمرو موسی که زمانی وزیر امور خارجه مصر بود و از یک دهه پیش دبیرکل اتحادیه عرب است، خواستار دخالت نظامی جامعه جهانی در درگیریهای خشونتبار لیبی شده است. در پی افزایش حملههای هوایی نظامیان وفادار به معمر قذافی به مواضع شورشیان، درخواست مخالفان برای بستن حریم هوایی لیبی و جلوگیری از پرواز جنگندههای این کشور حامیان بیشتری پیدا کرده است.
عملیات نظامی برای حمایت از معترضان
«صحبت من بر سر یک عملیات بشردوستانه است. مسئله اینجاست که با بستن و کنترل حریم هوایی لیبی، از مبارزات آزادیخواهانهی مردم این کشور علیه حکومتی که بر اقدامهای ضد انسانی خود میافزاید، حمایت شود.» این بخشی از سخنان دبیرکل اتحادیه عرب در گفتگو با نشریهی آلمانی "اشپیگل" است که روز شنبه (۲۱ اسفند / ۱۲ مارس) منتشر شد.
عمرو موسی میگوید، اتحادیه عرب نیز میتواند در این اقدام نقشی بر عهده بگیرد، اما تصمیم بر سر اینکه چه نیروهایی ممنوعیت پرواز جنگندههای ارتش لیبی را اعمال کنند بر عهدهی شورای امنیت سازمان ملل است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز گذشته در نشست ویژهای به بررسی اوضاع لیبی پرداختند. سران فرانسه و انگلیس در این نشست خواهان اعمال فشار نظامی علیه حکومت لیبی شدند. نیروهای ناتو موافقت اتحادیه عرب را شرط هرگونه عملیات نظامی در لیبی اعلام کردهاند.
قذافی فاقد دوراندیشی
وضعیت لیبی و موضعگیری در مورد نحوهی برخورد با "شورای ملی لیبی" که از سوی مخالفان معمر قذافی در شهر آزاد شدهی بنغازی تشکیل شده، از موضوعهای مورد بحث در نشست روز شنبه اتحادیه عرب به شمار میرود. به رغم مواضع صریح موسی در مورد ضرورت دخالت نظامی در درگیریهای لیبی، دو عضو این اتحادیه، سوریه و الجزایر، با دخالت ناتو مخالفت کردهاند.
عمرو موسی با اشاره به جنبش اعتراضی که به کنارهگیری زینالعابدین بنعلی در تونس و حسنی مبارک در مصر انجامید، قذافی را فاقد دوراندیشی این دو رهبر عرب توصیف کرد. موسی به "اشپیگل" گفت: «رهبر لیبی واقعا گمان میکند جنبش اعتراضی در این کشور از سوی بیگانگان هدایت میشود و مردم عاشق او هستند.»
دیدار وستروله با "وزیر امور خارجه شورای ملی لیبی"
در آستانهی نشست وزیران ۲۲ کشور عضو اتحادیه عرب در قاهره هیئتی از دیپلماتهای لیبی وارد این شهر شدند. هنوز در مورد شرکت یا عدم شرکت این دیپلماتها در نشست و پیام احتمالی آنها خبری موثقی منتشر نشده است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز گذشته با نمایندگان شورای ملی لیبی به گفتگو پرداختند، اما هنوز بر سر خواست این شورا مبنی بر پذیرفته شدن به عنوان دولت رسمی این کشور اتفاق نظر وجود ندارد.
گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان، روز پنجشنبه (۱۰ مارس / ۱۹ اسفند) گفته بود، در مورد اینکه شورای ملی لیبی نماینده تمام گروههای اپوزیسیون باشد تردید دارد. او به رغم این، یک روز بعد علی عزیز العیسوی را که به عنوان "وزیر امور خارجه" شورای ملی لیبی معرفی شده در برلین به حضور پذیرفت و با او گفتگو کرد.
در انتظار تصمیم اتحادیه عرب
روز گذشته دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، و نیکلا سارکوزی، رئيس جمهوری فرانسه، از آمادگی این دو کشور برای دخالت نظامی در لیبی خبر دادند. سارکوزی گفت: «ما برای انجام هرگونه اقدام هدفمند و دفاعی آمادهایم.» در همین رابطه آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، نسبت به آنچه «اقدامهای شتابزده اتحادیه اروپا در پیوند با رویدادهای اخیر لیبی» خواند، ابراز نگرانی کرد.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نشست ویژهی خود ضمن اعلام آمادگی برای قطع روابط سیاسی با حکومت قذافی یکی دیگر از شرطهای دخالت نظامی در این کشور را مصوبهی شورای امنیت سازمان ملل اعلام کردند. این شرط از سوی رئیس اتحادیه عرب نیز مورد تاکید قرار گرفته است. به اعتقاد ناظران، در صورت توافق کشورهای عرب راه برای تصمیم شورای امنیت نیز هموار خواهد بود.
BK/KG