درگیری مسلحانه در بصره و شهرک صدر
۱۳۸۷ فروردین ۷, چهارشنبه
حکومت عراق، که در آن شیعیان نفوذ اصلی را دارند، بر آن شده است که در مناطقی نیز به اعمال قدرت پردازد که شبه نظامیان شیعی در آنها خودسرانه عمل میکنند. این شبه نظامیان عمدتا طرفدار مقتدا (مقتدی) صدر هستند. صدر از احزاب پرنفوذ شیعی الدعوه و مجلس اعلا تبعیت نمیکند.
نوری المالکی، نخست وزیر عراق، که خود از حزب الدعوه است، اعلام کرده که شخصاً بر عملیات علیه شبه نظامیان طرفدار صدر نظارت میکند و این عملیات تا زمانی ادامه خواهد داشت که قدرت دولت به عنوان قدرت یگانهی اعمال حاکمیت تثبیت شود.
با سرکوب مقتدا صدر، هم یک رقیب تضعیف میشود، هم به نیروهای سیاسی سنی نشان داده میشود که حکومت، شیعیان را نیز وادار به تبعیت از قدرت دولتی میکند.
درگیریها در بصره
درگیریها در بصره از سه شنبه آغاز شد، پس از آنکه ارتش عراق برای اعمال کنترل بر شهر ممنوعیت رفتوآمد برقرار کرد. در روز سه شنبه ۹ نفر کشته و دست کم ۱۸ تن زخمی شدند. بر این آمار در روز چهارشنبه افزوده شد. در بامداد این روز خبرها حاکی از کشته شدن دهها تن بودند.
پیش از شروع درگیریها سه تیپ ارتش عراق در بصره مستقر شدند. این تدارکات حاکی از نقشهای فکر شده و از پیش آماده است. عملیاتی شدن طرح حکومت از هفتهی پیش مشخص بود. در اواخر هفته شبکهی خبری اصوات العراق از قول احمد المسعودی، یک نماینده مجلس عراق، عزم حکومت در حمله به جیش ِ صدر و از میان بردن این سازمان شبه نظامی را اعلام کرد.
بصره پیش از حملهی اخیر ارتش عراق نیز ناآرام بوده است. گروههای تبهکار و افراد مسلح مقتدا صدر بر سر سیادت بر شهر ستیز میکردند. بصره، یک مرکز مهم قاچاق است، از جمله قاچاق نفت. ارتش کوشش کرده است که نخست تأسیسات نفتی را زیر کنترل خود درآورد تا در امر صدور نفت وقفهای ایجاد نشود.
وزارت کشور عراق مرز با ایران در ناحیهی بصره را بسته است. مسافران ایرانیای که از این راه قصد ورود به عراق را داشتند، در انتظار و سرگردانی به سر میبرند. دولت ایران از زايران خواسته است از سفر فردی به عراق خودداری کنند.
در گیریها در شهرک صدر
در شهرک صدر، که محلهی شیعهنشین فقیری در شمال بغداد است، در درگیریهای دو روز اخیر دست کم ۱۵ نفر کشته و ۱۰۰ نفر زخمی شدهاند. نیروهای صدر این موضوع را که در این محله به درگیری مسلحانه پرداختهاند، انکار میکنند.
از این محله و دیگر محلات شیعه نشین به سمت منطقهی حفاظت شده بغداد، که "منطقهی سبز" نامیده میشود و در آن مراکز اصلی حکومتی مستقرند، حملاتی سازمان داده میشود. حملات عمدتا به صورت پرتاب نارنجک و خمپاره هستند. آمریکا دولت ایران را در انجام این گونه حملات، از طریق دادن تجهیزات به شبهنظامیان، دخیل میداند.
ضرب الاجل دولت
مقتدا صدر طرفداران خود را به "مقاومت مدنی" فراخوانده است. طرفدارانش مدعی شدهاند که دست به اسلحه نمیبرند و اعتراض خود را با اعتصاب بیان میکنند. دولت انجام هرگونه اعتصاب را محکوم کرده است. طرفداران صدر، برای جلب نظر سربازان به آنان شاخهی زیتون و گل و قرآن هدیه میکنند. این گونه اقدامات تبلیغی و اعلام مداوم این که طرفداران صدر خواهان درگیری مسلحانه نیستند، نمود ضعف آنان تلقی شده است.
صدر پیشتر نیز گفته بود که از نظامیگری دست خواهد شست. حکومت و رقیبان شیعیه و سنی به گفتههای او اعتماد ندارند. این واقعیت نیز وجود دارد که او بر طرفدارانش کنترل کامل ندارد. دستههای مختلفی به نام او مقاصد خود را پیش میبرند.
نوری المالکی، نخست وزیر عراق، به شبه نظامیان صدر اخطار کرده است که بایستی تا روز جمعهی این هفته (۲۹ مارس) اسلحههای خود را در بصره تحویل دهند و کتبا متعهد شوند که دیگر خشونتورزی نخواهند کرد.
ر / رویترز، آسوشیتدپرس، ایرنا