1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

دلایل ناکامی اقتصادی دولت ایران؛ توطئه یا ناکارآمدی؟

MI۱۳۹۱ اردیبهشت ۲۳, شنبه

دولت ایران منتقدان و مخالفان خود را متهم به "تنگ‌نظری و توطئه" می‌کنند. با این وجود منتقدان می‌گویند ناکارآمدی قوه مجریه ناشی از عملکرد غیرعلمی و غیر کارشناسی محمود احمدی‌نژاد و همکارانش در دولت است.

https://p.dw.com/p/14uPI
عکس: Jamjamonline

پس از آنکه محمود احمدی‌نژاد هفته‌ی گذشته خبر از "توطئه مخالفان" برای ضربه به دولت خبر داد، این‌بار محمدرضا میرتاج‌الدینی، معاون پارلمانی محمود احمدی‌نژاد می‌گوید که "عده‌ای با نگاه‌های تنگ نظرانه" موفقیت‌های دولت را کوچک قلمداد می‌کنند.

سخنان آقای میرتاج‌الدینی در واکنش به اظهارات اخیر احمد توکلی، نماینده اصولگرای مجلس بیان شده که نسبت به جهت‌گیری‌ها و عملکرد اقتصادی دولت در جلسه‌ی بررسی بودجه سال ۱۳۹۱ انتقاد کرده بود.

در جریان بررسی بودجه سال ۱۳۹۱ در مجلس شورای اسلامی، احمد توکلی، نماینده اصولگرای مجلس هشتم گفت که نرخ تولید ناخالص ملی ایران بر اساس آمار منتشر شده در سه سال گذشته در حالت رکود بوده است. وی همچنین افزود که بر اساس پیش‌بینی‌ها، در سال ۹۱ و ۹۲ این رکود ادامه خواهد داشت. 

آقای توکلی با اشاره به آمار بالای چک‌های برگشتی و افزایش آن در ۵ سال اخیر، آن را نشانه‌ی دیگری از مشکلات اقتصادی ایران دانست. نماینده تهران در مجلس همچنین روند نزولی تعداد بیمه شدگان تامین اجتماعی از سال ۱۳۸۶ تاکنون را نگران کننده خواند. وی افزود: «سال گذشته تعداد بیمه شدگان ۲۰۹ هزار نفر است در حالی که دولت پیش‌بینی کرده بود که می‌خواهد ۲ و نیم میلیون شغل ایجاد کند.»

بیشتر بخوانید: ۲۴ میلیارد دلار چک برگشتی در ۱۱ ماه

با این حال محمدرضا میرتاج‌الدینی روز شنبه ۲۳ اردیبهشت (۱۲مه) به خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) گفت: «دولت از سال ۱۳۸۹ برنامه‌های "جهشی" را برای رفع معضل بیکاری و ایجاد اشتغال در کشور به اجرا گذاشته است.»

وی همچنین تصریح کرد که  بر اساس آمار اعلام شده توسط  مراکز رسمی نظیر وزارت کار، دولت در سال ۱۳۸۹، یک میلیون و ۶۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد کرد.

معاون پارلمانی رییس‌جمهور ایران بدون اشاره به تعداد فرصت‌های شغلی ایجاد شده در سال ۱۳۹۰ گفت: «دولت هیچ زمان ادعا نکرده است که با این فعالیت‌ها معضل بیکاری ریشه کن خواهد شد.»

همزمان با وعده محمود احمدی‌نژاد برای ایجاد بیش از ۲ میلیون و پانصد‌هزار فرصت شغلی جدید را در سال ۱۳۹۰ کارشناسان اقتصادی با اشاره به اینکه هر ساله‌های صدها هزار نفر شغل خود را به علت رکود اقتصادی و ورشکستگی صنایع از دست می‌دهند، تصریح کردند که وعده‌های رییس دولت کارشناسی نیست و محقق نخواهد شد.

دولت و مجلس بر سر نحوه‌ی اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها اختلاف نظر دارند
دولت و مجلس بر سر نحوه‌ی اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها اختلاف نظر دارندعکس: ISNA

توطئه دشمنان داخلی و خارجی یا ناتوانی دولت

پیش‌تر محمود احمدی‌نژاد روز پنجشنبه ۲۱ اردیبهشت (۱۰مه) در صدمین سفر استانی دولت به خراسان رضوی مخالفان دولت متهم به "دروغ پراکنی و انتشار اخبار جعلی" کرد. وی مدعی شد برخی عناصر داخلی با کمک بیگانگان در یک توطئه و اقدام ضد مردمی در بازار ارز و طلا  اخلال ایجاد کردند.

رییس دولت نهم با دفاع از عملکرد دولت در جریان هدفمندسازی یارانه تصریح کرد که گرانی‌های به وجود آمده ربطی به اجرای این طرح و سیاست‌های اقتصادی دولت ندارد. آقای احمدی‌نژاد افزود دولت بر شرایط بازار و این "توطئه زشت" مسلط شده و با تمامی توان در تلاش است تا آن را خنثی و ریشه کن کند.

اما از سوی دیگر نمایندگان منتقد دولت در مجلس معتقدند که دولت در اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها تخلفات بسیاری را مرتکب شده و شرایط به وجود آمده فعلی حاصل عملکرد نادرست قوه مجریه است.

بیشتر بخوانید: تصمیم‌گیری بر سر یارانه‌ها و دعوای دولت و مجلس

احمد توکلی درباره می‌گوید که منشا اختلاف مجلس و دولت بر سر هدفمندسازی یارانه‌ها، اصرارمحمود احمدی‌نژاد به اجرای این طرح در مدت دوسال بود. درحالی که مجلس بر اجرای تدریجی و ۵ ساله‌ی این طرح اصرار داشت. رئیس مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به اینکه دولت اما بر اساس دیدگاه آقای احمدی‌نژاد ۶۰ درصد از مراحل اجرای قانون را که باید در ۵سال انجام می‌شد عملی کرد، افزود: «به همین دلیل ما شاهد تورم و رکود بودیم.»

در همین حال روزنامه‌ی "تهران امروز" در سرمقاله‌ای روز شنبه‌ی خود (۲۳اردیبهشت) با عنوان «توطئه لازم نیست» به نقد سخنان محمود احمدی‌نژاد پرداخته و اظهارات رئیس‌دولت را "عجیب‌ترین" سخنانی که تاکنون از سوی وی بیان شده می‌داند.

سرمقاله‌نویس این روزنامه می‌نویسد: «عجیب از آن جهت که از دیدگاه رئیس‌جمهور همه علل و عوامل داخلی و خارجی طی نقشه‌ای از پیش آماده شده با یکدیگر هماهنگ شده‌اند ... و در‌‌همان حال از دید وی ناکام گذاشتن این توطئه یک راه حل بیشتر ندارد: «مردم دو ماه خرید نکنند تا این توطئه ناکام بماند».

روزنامه تهران امروز ناکامی‌های طرح هدفمندی یارانه‌ها را ناشی از اینگونه نگاه‌های "غیرعلمی و غیرکارشناسی" به مسایل کشور می‌داند و می‌نویسد: «وجود مقامات دولت و در راس آن رئیس دولت به‌جای آنکه شجاعانه به پذیرش تقصیر دولت در اجرای این قانون اعتراف کند راه فرافکنی در پیش گرفته و زمین و زمان را جز دولت مسبب ایجاد وضع موجود می‌داند.»

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه