ده نکتهای که باید در مورد بازیهای پارالمپیک ۲۰۱۶ بدانید
بازیهای پارالمپیک ریو از روز ۱۷ تا ۲۸ شهریور (۷ تا ۱۸ سپتامبر) برگزار میشوند. از برخی جهات این رقابتها برای ورزشکاران با ناتوانیهای جسمی چالشی بزرگتر از مسابقات معمول المپیک به شمار میآید.
در بازیهای المپیک ریو در عرض ۱۷ روز ۳۰۶ مسابقه برگزار شد. در مسابقات پارالمپیک که ۱۲ روز به طول خواهند انجامید، ۵۲۸ مسابقه انجام خواهند گرفت. دلیل این تفاوت به این امر باز میگردد که بسته به میزان ناتوانی جسمی ورزشکاران کلاسبندیهای متفاوتی برای رشتههای ورزشی در نظر گرفته شدهاند. در مجموع ۲۳ رشته ورزشی در پارالمپیک ریو حضور دارند.
در مسابقات پارالمپیک ریو ۴۳۵۰ ورزشکار با یکدیگر رقابت میکنند. این تعداد ۱۱ برابر تعداد ورزشکارانی است که در نخستین مسابقات پارالمپیک (سال ۱۹۶۰ در رم) شرکت داشتند. کمیته بینالمللی پارالمپیک تخمین میزند مسابقات این دوره ۴ میلیارد بیننده تلویزیونی در سراسر جهان داشته باشد.
حفظ تسلط بر مسابقات پارالمپیک کار چندان آسانی نیست زیرا هر یک از کلاسبندیهای ورزشی مجموعا ده رتبهبندی دارند. تنها در رشته دوی صد متر مردان در پارالمپیک لندن (۲۰۱۲) ۱۵ برنده وجود داشت. دارنده رکورد در کلاس "T43" الن اولیویرا، ورزشکار برزیلی با رکورد عالی ۱۰ ثانیه و ۵۷ صدم ثانیه است. در این کلاس ورزشکاران "با قطع عضو زیر زانو (یا ترکیب قطع زانو و بازو) یا ناتوانی مشابه" با یکدیگر رقابت میکنند.
پارالمپیک به صحنه رقابت فناوریها نیز تبدیل شده است، زیرا ورزشکاران پارالمپیک حتی بیش از المپیک به تجهیزات ویژه ورزشی و فناوریهای کمکی مدرن نیاز دارند. برای نمونه ۱۱۰۰ چرخ ویلچر و ۳۰۰ پای مصنوعی در پارالمپیک ریو برای نیاز احتمالی پیشبینی شدهاند. یک تیم فنی ۱۰۰ نفره از ۳۱ کشور جهان نیز مسئول رفع مشکلات فنی تجهیزات ورزشی و کمکی هستند. پیشبینی میشود این تیم روزانه ۲ هزار سفارش دریافت کند.
هزینه ساخت فناوریهای کمکی برای ورزشکاران با ناتوانی جسمی از عهده هر کشوری برنمیآید. افزون بر آن دیدگاه یکسانی نسبت به ورزش معلولین در هر کشوری وجود ندارد و برای همین بسیاری از فدراسیونها نمیتوانند هزینه این فناوریها را پرداخت کنند. واضح است که کشورهای پیشرفته در این زمینه مدالهای بیشتری را کسب میکنند. پای مصنوعی مارکوس رم، دارنده رکود پرش طول حدود ۸ هزار یورو قیمت دارد.
بازیهای پارالمپیک برای میزبان نیز کمهزینه نیست. برزیل برای این دوره ۵۵ میلیون یورو از بودجه عمومی هزینه کرده، زیرا بودجه اولیه کافی نبوده است. شمار کسانی که برای برگزاری پارالمپیک استخدام شدهاند در ابتدا ۲۵ هزار نفر اعلام شد، اما به دلایل مالی این تعداد به طرز قابلتوجهی کاهش یافت. فیلیپ کریون، رئیس کمیته بینالمللی پارالمپیک این وضعیت را "بدترین لحظه" تاریخ پارالمپیک خوانده است.
یکی از دلایل اصلی کمبود بودجه فروش نرفتن بلیت بازیها بوده است. پس از پایان المپیک ریو، از حدود ۲ میلیون و نیم بلیت بازیهای پارالمپیک تنها ۳۰۰ هزار عدد فروش رفتند. به گفته رئیس کمیته بینالمللی المپیک میزان فروش افزایش چشمگیری داشته و بیش از یکونیممیلیون بلیت فروش رفتهاند. با این حال درست مثل المپیک احتمال میرود که نیمی از ورزشگاهها در مسابقات پارالمپیک نیز خالی از تماشاگر بمانند.
تیم آلمان با ۱۵۵ ورزشکار در پارالمپیک ریو شرکت دارد. آلمان در مجموع با ۱۴۵۰ مدال پس از آمریکا (۲۰۶۶ مدال) و بریتانیا (۱۶۴۳ مدال) در رده سوم برترین مدالآوران پارالمپیک قرار دارد. کاروان ورزش ایران به نقل از خبرگزاری مهر با ۱۱۱ ورزشکار در ۱۲ رشته ورزشی و ۱۳ تیم در این دوره از بازیها شرکت دارد.
در بازیهای پارالمپیک نیز مسئله دوپینگ بسیار جدی است و ورزشکاران به دقت آزمایش خواهند شد. دوپینگ در پارالمپیک نه تنها در قمست تقویت عملکرد بدن، بلکه در تجهیزات کمکی ورزشکاران نیز رخ میدهد. برخی نیز حتی در قسمت کلاسبندی دست به تقلب میزنند. کمیته بینالمللی پارالمپیک با محروم کردن ورزشکاران روس به اتهام دوپینگ نشان داد که در این مورد سر سازش با هیچ تیمی ندارد.
پنج حلقه المپیک در بسیاری از نقاط ریو با نشان پارالمپیک (آگیتوس) جایگزین شدهاند. نماد پارالمپیک سه رنگ قرمز، آبی و سبز است که در بیشتر پرچمهای ملی کشورها به کار رفتهاند. آگیتوس در زبان لاتین به معنای "من حرکت میکنم" است. این نماد از سال ۲۰۰۴ برای بازیهای پارالمپیک به کار میرود.