دههزار نفر به راهپیمایی "عمو کمال" علیه اردوغان پیوستند
۱۳۹۶ تیر ۱۴, چهارشنبههنگامی که کمال قلیچداراوغلو، رهبر حزب جمهوریخواه خلق (CHP) ترکیه سه هفته پیش اعلام کرد، در اعتراض به بازداشت انیس بربراوغلو، همحزبی خود از آنکارا تا استانبول را خواهد پیمود کسی او را جدی نگرفت، مسخرهاش کرده و گفتند: «راه برو، عمو کمال.»
اشپیگل آنلاین آلمان در گزارشی مینویسد، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه این حرکت را که "عدالت یورویوشو" (راهپیمایی عدالت) نام گرفت، ایده "ناپخته" حزب جمهوریخواه خواند. و اکثر مخالفان اردوغان نیز در ابتدا چنین عقیدهای داشتند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
اما اینک که قلیچداراوغلو ۳۵۰ کیلومتر را زیر پا گذاشته، وضع فرق کرده است. هر روز تعداد بیشتری به او ملحق شدند و اینک طبق ارزیابی پلیس، شمار راهپیمایان به بیش از ۱۰هزار نفر رسیده است. دیگر کسی جرأت نمیکند قلیچداراوغلو را مسخره کند. از زمان اعتراضات پارک گزی در استانبول در سال ۲۰۱۳ "راهپیمایی عدالت" مهمترین جلوه مقاومت در ترکیه محسوب میشود.
بیشتر بخوانید: دولت آلمان نسبت به سخنرانی اردوغان در کنسولگری ترکیه هشدار داد
صبح سهشنبه ۴ ژوئن (۱۳ تیر) راهپیمایی از شهر ازمیت در حاشیه دریای مرمره ازسرگرفته شد. از اینجا تنها ۱۰۰ کیلومتر تا استانبول باقی است؛ جایی که بربراوغلو در زندانی در منطقه مالتپه زندانی است و همچنین جایی که قرار است روز یکشنبه ۹ ژوئن این حرکت با تظاهراتی بزرگ خاتمه یابد.
قلیچداراوغلوی ۶۸ ساله پیش از آن که وارد سیاست شود مشاور مالی بود. او در مقام رهبر حزب کمالیست CHP نیز در ابتدا یک بوروکرات باقی ماند. قلیچداراوغلو را خوشبرخورد، اما ترسو و فاقد ایده ارزیابی میکنند. خبرنگاران او را "عمو کمال" صدا میزنند و میگویند، کسی مثل او ممکن نیست بتواند حریف سیاستمدار قدرتمندی مثل اردوغان شود.
قلیچداراوغلو مدتهای مدید از مقابله صریح با رئيسجمهور ترکیه خودداری میکرد. حزب او در ماه مه سال ۲۰۱۶ در پارلمان به نفع لغو مصونیت نمایندگان مجلس رأی داد. حزب جمهوریخواه خلق در آن زمان میخواست، از سوء استفاده یاریدهندگان تروریسم از این مصونیت جلوگیری کند. اما با این رأی راه برای دولت در مسیر زندانی کردن مخالفانی مانند بربراوغلو یا صلاحالدین دمیرتاش، رهبر حزب دمکراتیک خلقها (HDP) هموار شد.
اردوغان: تظاهرکنندگان تروریستاند
بعد از کودتای ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ نیز قلیچداراوغلو همبستگی خود را با دولت نشان داد. او با بنعلی یلدریم، نخستوزیر ترکیه راجع به قوانین ضد تروریسم مشورت و تبادل نظر کرد و در استانبول در کنار اردوغان در برابر میلیونها نفر ظاهر شد.
تنها بعد از رفراندوم قانون اساسی در آوریل ۲۰۱۷ بود که رهبر حزب جمهوریخواه خلق خط مشی خود را تصحیح و اردوغان را متهم به تقلب در انتخابات کرد. دادگاهی در ترکیه در ۱۴ ژوئن انیس بربراوغلو، معاون این حزب را به ۲۵ سال حبس محکوم کرد . اتهام او دادن اطلاعاتی به روزنامه جمهوریت در مورد ارسال سلاح از سوی مأموران اطلاعاتی ترکیه به مخالفان رژیم اسد در سوریه بود.
این دفعه قلیچداراوغلو حمله کرد و گفت: «تمام دنیا باید بشنود: ما در ترکیه با یک دیکتاتور روبرو هستیم.» او افزود: «ما باید مشترکا برای آینده کشور مبارزه کنیم.»
بیشتر بخوانید: ترکیه تئوری تکامل داروین را از دروس دبیرستانی حذف میکند
شرکتکنندگان در "راهپیمایی عدالت" هر روز حدود ۲۰ کیلومتر راه میروند. آنها شعار میدهند: «آزادی، حق، عدالت.» در این راهپیمایی شخصیتهای برجستهای مانند عبداللطیف شنر، عضو سابق حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) یا آسلی اردوغان، نویسنده مطرح ترکیه نیز شرکت دارند.
ناظران "راهپیمایی عدالت" را حرکتی مشابه "راهپیمایی نمک" در هند در سال ۱۹۳۰ در دوران گاندی میدانند. این راهپیمایی در آن زمان با حضور ماهاتما گاندی، رهبر سیاسی و معنوی وقت هند انجام شد و هدف آن به دست آوردن استقلال هند از استعمار بریتانیا بود.
برای رئیسجمهور اردوغان "راهپیمایی عدالت" با گذشت زمان به مشکل بزرگتری تبدیل میشود. او تظاهرکنندگان را تروریست نامیده و با گفتن این که «شما چه فرقی با کودتاچیان ۱۵ ژوئیه دارید؟» به برخورد قضایی تهدید کرده است. با این حال اردوغان تا حالا جلوی این حرکت را نگرفته است. او اینک باید بیم آن داشته باشد که با رسیدن راهپیمایان به استانبول این ابتکار به حرکت اعتراضی عظیمی بدل شود.
قلیچداراوغلو با ابتکار خود نشان داد که اپوزیسیون ترکیه با تمامی شکستهایش در سال گذشته هنوز هم زنده است. به نوشته اشپیگل آنلاین، اگر اردوغان اکنون مداخله کند رهبر حزب جمهوریخواه خلق را به قهرمان تبدیل کرده است.