دولت ایران و تدوین "بودجه سایه" برای مقابله با بحران

شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، در سال ۱۳۸۳ برای نخستین بار از دولت محمد خاتمی خواست که برای مقابله با تحریم‌های بین‌المللی "بودجه سایه" تدوین کند. از آن‌سال تاکنون دیگر نیازی به تدوین بودجه سایه دیده نشده بود. اما اکنون رسانه‌های ایرانی می‌نویسند که دولت احمدی‌نژاد مشغول تدوین چنین بودجه‌ای است.

تحریم‌های بین‌المللی، در هفته‌های اخیر، به دنبال گزارش سرپرست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تشدید شده است. در این گزارش، ابراز نگرانی شدید شده بود که جمهوری اسلامی احتمالاَ به صورت مخفیانه سرگرم ساختن بمب اتمی است.

سال سخت احمدی‌نژاد

دولت احمدی‌نژاد، که به‌خاطر سیاست‌های اقتصادی خود و برداشت‌های غیرقانونی از منابع ملی مورد انتقاد سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و نمایندگان مجلس است، سال آینده، به لحاظ اقتصادی سال بسیار سختی را در پیش خواهد داشت. در این سال، آخرین مرحله طرح هدفمندی یارانه‌ها نیز اجرائی می‌شود و دولت باید منابع لازم را برای پرداخت یارانه‌های مستقیم به مردم و صنایع و کشاورزی تامین کند.

در نخستین سال اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، دولت نتوانست به تعهداتی که به موجب قانون هدفمندی یارانه‌ها در برابر صنایع و بخش دامداری و کشاورزی دارد عمل کند. اغلب کارشناسان اقتصادی، عدم اجرای این تعهدات را عامل اصلی ورشکستگی بسیاری از صنایع داخلی، به ویژه در بخش دامداری و کشاورزی و افزایش واردات می‌دانند.

تاخیر در تسلیم لایحه بودجه

لایحه بودجه سال ۱۳۹۱ خورشیدی باید تا روز ۱۵ آذر تسلیم مجلس می‌شد. احمدی‌نژاد قول داده بود که این لایحه را در راس موعد تسلیم کند، اما با گذشت حدود یک هفته، هنوز به این وعده عمل نشده است.

روز دوشنبه ۲۱ آذر، مصطفی کواکبیان نماینده سمنان در مجلس، ضمن تذکر این نکته که دولت در تسلیم لایحه بودجه تاخیر کرده است گفت:«اگر دولت تا اوایل دیماه این لایحه را به مجلس نیاورد، عملا نمایندگان از اواسط بهمن ماه درگیر انتخابات هستند و فرصتی برای بررسی بودجه ندارند.»

کواکبیان از هیئت رئیسه مجلس خواست برای تسلیم سریع‌تر لایحه بودجه به دولت تذکر بدهد. محمدرضا باهنر نایب‌رئیس مجلس، که جلسه را اداره می‌کرد، توضیح داد که علی لاریجانی تاکنون دونامه در همین زمینه برای احمدی‌نژاد نوشته است.

محمود احمدی‌نژاد در دوران ریاست‌جمهوری خود حتی یک سال نتوانسته است لایحه بودجه را به موقع تسلیم کند.

استقراض دولت و پروژه‌های ناتمام

کواکبیان در عین‌حال خواستار نظارت دقیق‌تر بر نحوه اجرای قانون بودجه سال‌جاری شد. وی گفت:«براساس آمارها دولت‌های نهم و دهم ۷۲۰ میلیارد دلار درآمد داشته‌اند، اما دولت هنوز هم از بانک مرکزی استقراض می‌کند.»

نماینده سمنان دولت را متهم کرد که با عدم تخصیص بودجه برای بسیاری از پروژه‌ها مانع اجرای آن‌ها شده است.

JT/FW