دیپلمات‌ها: ایجاد دفتر آژانس اتمی در ایران ضروری است
۱۳۹۲ دی ۲۲, یکشنبه
مقامهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مستقر در وین می‌گویند که به دلیل گسترش نقش آژانس بر اساس توافق‌های ۲۴ نوامبر سال گذشته، این نهاد نظارت بین‌المللی احتمالا به بازرسان بیشتر و همچنین ایجاد دفتری موقت در تهران نیاز خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری رویترز، با اینکه بازرسان آژانس در فاصله‌های کوتاه به ایران سفر می‌کنند تا اطمینان یابند که از تأسیسات هسته‌ای استفاده نظامی نمی‌شود، ولی از یک مرکز عملیاتی در تهران برخوردار نیستند. گفته می‌شود که فعالیت‌های آژانس در ایران رو به افزایش است.
این خبرگزاری می‌افزاید، گسترش نظارت آژانس در ایران می‌تواند به اختلاف‌نظرها در جمهوری اسلامی دامن بزند. در گذشته مقامهای ایران مدعی شده بودند که سازمان‌های مخفی کشورهای غربی از طریق بازرسی‌های آژانس قصد دارند به اطلاعات حساس نظامی این کشور دست یابند و یا از این طریق در برنامه اتمی ایران اختلال ایجاد کنند.
ولی از زمان پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری، دولت وی در راستای ایجاد تفاهم و اعتماد متقابل با آژانس بین‌المللی و جامعه جهانی کوشیده است.
بیشتر بخوانید: ایران از حل موارد اختلاف با ۱+۵ خبر داد
یک دیپلمات غربی نزدیک به آژانس در وین در رابطه با ایجاد دفتر آژانس در تهران به خبرگزاری رویترز میگوید: «من فکر نمی‌کنم حساسیتی در این رابطه وجود داشته باشد. این امری طبیعی و مکمل دسترسی‌های روزانه [به تأسیسات] است. وقتی هیأت [بازرسان] هر روز در آنجا حضور دارد، بنابراین می‌تواند دفتری هم در آنجا داشته باشد.»
از نظر این دیپلمات، هزینه‌ها و نیروی انسانی گروه‌های بازرسی آژانس در ایران در حال افزایش است.
این دیپلمات میگوید، آژانس یک تا دو گروه بازرسی در ایران دارد که هر گروه دارای دو بازرس است و آنها تمام روزهای سال در ایران در هتل‌ها به سر می‌برند، ولی شمار بازرسان قرار است افزایش یابد.
یک دیپلمات دیگر به رویترز گفته است که بایستی دست‌کم یک تیم دیگر از بازرسان نیز راهی ایران شود.
به گزارش رویترز، دیپلمات‌های فعال در آژانس می‌گویند، ایجاد دفتر در تهران می‌تواند به تسهیل در کار عملیاتی و لجستیکی آژانس و نظارت هر روزه بر تأسیسات فردو و نطنز و دیگر مراکز اتمی ایران کمک کند.
مقام ایرانی: آژانس چنین درخواستی از ما نکرده است
با انتشار گزارش خبرگزاری رویترز، سازمان انرژی اتمی ایران در این رابطه بلافاصله اعلام موضع کرد.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس خبر تاسیس دفتر موقت آژانس بین المللی انرژی اتمی در ایران را تکذیب کرد. وی گفت که در مذاکرات تاکنون چنین چیزی مطرح نشده است.
کمالوندی افزود: «این مطلب پایه خبری درستی ندارد، چون نه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چنین چیزی را از ما خواسته و نه ما مذاکراتی را در این باره با آژانس انجام داده‌ایم.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به اینکه حتی در مذاکرات ایران و شش قدرت جهانی نیز چنین مسئله‌ای مطرح نشده، ابراز داشت: «ما نمی‌دانیم منبع خبر [رویترز] چرا و با چه هدفی این خبر را منتشر کرده است.»
بیشتر بخوانید: «ظریف از اشتون برای سفر به ایران دعوت کرد»
هزینه سنگین بازرسی‌های روزانه
بازرسی‌های روزانه از تأسیسات اتمی ایران هزینه‌ی سنگینی را بر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحمیل کرده است. سفرهای متناوب هیأت‌های بازرسی به ایران و حمل و نقل وسائل ویژه‌ی بازرسی هزینه‌بردار است.
از نظر دیپلمات‌های مستقر در وین، ایجاد دفتر آژانس بین‌المللی در ایران می‌تواند هم کار بازرسان را تسهیل کند و هم از هزینه‌های آژانس بکاهد.
به گزارش رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته است نظر خود را درباره تاسیس دفتری در ایران ارائه خواهد داد، ولی مسئولان ایرانی در آژانس، برای پاسخ به پرسش رویترز در دسترس نبوده‌اند.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از نمایندگان ۳۵ کشور تشکیل شده، قرار است اجلاسی اضطراری در اواخر ماه جاری، ژانویه، برگزار کنند و به گسترش فعالیت آژانس در ایران در چارچوب توافق ایران و شش قدرت جهانی در ژنو بپردازد.
بیشتر بخوانید: صالحی: به تعلیق غنی‌سازی ۲۰درصدی از منظر اقتصادی رسیدیم
ماه گذشته دیپلمات‌ها گفته بودند که بنا بر ارزیابی‌های آژانس، هزینه‌ی این بازرسی‌ها حدود ۵ میلیون یورو خواهد شد که بخشی از آن باید با کمک‌های داوطلبانه‌ی اعضای آژانس تأمین شود.
به گزارش رویترز، اولی هاینونن، سربازرس پیشین آژانس بین‌المللی در امور ایران، گفته است که داشتن دفتری کوچک برای آژانس در ایران می‌تواند بسیار مفید واقع شود. او هم‌اکنون از استادان مرکز علوم و روابط بین‌الملل دانشگاه هاروارد است.
ولی آقای هاینونن می‌افزاید که در این رابطه مهم‌تر از هر چیز، ایجاد یک سیستم نظارتی دقیق و معتبر در مورد شمار سانتریفوژهایی است که در ایران تولید و نصب می‌شوند.