رأی اعتماد مجلس به ۱۶ گزینه روحانی؛ بیطرف رد صلاحیت شد
۱۳۹۶ مرداد ۲۹, یکشنبه
نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه (۲۹ مرداد/ ۲۰ اوت) به ۱۶ وزیر پیشنهادی، از میان ۱۷ گزینه روحانی برای کابینه دوازدهم، رأی اعتماد دادند. حبیب‌الله بیطرف، وزیر پیشنهادی نیرو، تنها گزینه روحانی بود که از مجلس رأی اعتماد نگرفت.
نمایندگان پس از ۵ روز بررسی صلاحیت و برنامه‌های وزیران پیشنهادی کابینه دوازدهم، در نشست علنی صبح روز یکشنبه مجلس به کار خود در این زمینه پایان دادند. علی لاریجانی، رئیس مجلس، نتایج آرای نمایندگان به ۱۷ وزیر پیشنهادی را قرائت کرد.
بر این اساس، ۱۶ نفر از گزینه‌های پیشنهادی روحانی با کسب حد نصاب آرای موافق، به عنوان وزیران کابینه دوازدهم انتخاب شدند. در این میان حبیب‌الله بیطرف، گزینه پیشنهادی برای وزارت نیرو، با کسب تنها ۱۳۳ رأی موافق در برابر ۱۳۲ مخالف و ۱۷ ممتنع، از راه یافتن به کابینه دوازدهم بازماند. آرای ممتنع در جریان رأی اعتماد به وزیران پیشنهادی کابینه‌های ایران، رأی مخالف محسوب می‌شود.
بالاترین حمایت از امیر ارتش "حامی سپاه قدس"
بالاترین حمایت از امیر حاتمی، گزینه پیشنهادی برای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، صورت گرفت که ۲۶۱ رأی موافق نمایندگان را به خود اختصاص داد.
امیر حاتمی ۵۱ ساله در کابینه دوازدهم جایگزین حسین دهقان می‌شود. حاتمی درجه امیری ارتش دارد و یکی از هفت گزینه‌ای در دولت جدید روحانی است که اولین دوره وزارت خود را آغاز خواهند کرد.
وزیران سه وزارتخانه دفاع، اطلاعات و خارجه با نظر مستقیم رهبر جمهوری اسلامی معرفی می‌شوند. علی خامنه‌ای همچنین درباره وزارتخانه‌هایی مانند علوم، آموزش و پرورش و ارشاد هم "حساسیت"هایی دارد. این نخستین بار در زمان رهبری علی خامنه‌ای است که یک فرد ارتشی در رأس وزارت دفاع قرار می‌گیرد.
موافقان امیر حاتمی در مجلس از او به عنوان "نماد وحدت ارتش، سپاه و نیروهای مسلح" و فردی معتقد به حمایت از "جبهه مقاومت و سپاه قدس" یاد کرده بودند که از حمایت "اصلاح‌طلب، اصول‌گرا و شیعه و سنی" برخوردار است.
امیر سرتیپ امیر حاتمی توسعه قدرت موشکی ایران در همه زمینه‌ها "به‌ویژه بالستیک و کروز" را از برنامه‌های آتی خود در وزارت دفاع عنوان کرده بود.
بالاترین مخالفت با "جوان‌ترین" گزینه روحانی
محمد جواد آذری جهرمی، وزیر پیشنهادی ۳۶ ساله‌ی ارتباطات و فناوری اطلاعات، در میان گزینه‌های راه‌یافته به کابینه دوازدهم بیشترین آرای مخالف نمایندگان را کسب کرد.
آذری جهرمی توانست تنها با ۱۵۲ رأی موافق در برابر ۱۲۰ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع به کابینه دوم روحانی وارد شود.
بسیاری از نمایندگان از ابتدا به آذری جهرمی که جوان‌ترین عضو کابینه دوم روحانی است، با تردید می‌نگریستند. محمدعلی پورمختار، از نمایندگان مخالف وزیر پیشنهادی ارتباطات، در جریان بررسی صلاحیت آذری جهرمی، از سابقه اطلاعاتی او سخن گفته و هشدار داده بود: «وزارت ارتباطات را به وزارت اطلاعات دوم تبدیل نکنید».
محمد جواد آذری جهرمی همچنین متهم بود که در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۸۸ در وزارت اطلاعات در رابطه با "شنود" مخالفان فعالیت داشته است. جهرمی اما با تکذیب این امر مدعی شده بود که «اصلا وزارت اطلاعات بخشی به نام شنود ندارد» و این اتهام تنها با هدف "تخریب" او مطرح شده است.
سد مجلس در برابر وزیر اصلاح‌طلب
نمایندگان مجلس ایران در جلسه روز یکشنبه نخست به بررسی صلاحیت حبیب‌الله بیطرف و مسعود سلطانی‌فر، به ترتیب وزیران پیشنهادی نیرو و ورزش و جوانان پرداختند. هم بیطرف و هم سلطانی‌فر یک دوره در رأس وزارتخانه‌‌ای قرار داشته‌اند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
صلاحیت و برنامه‌های ۱۵ وزیر پیشنهادی دیگر روحانی در روزهای سه‌شنبه، چهارشنبه، پنجشنبه و شنبه گذشته مورد بررسی قرار گرفته بود. در گزینه‌های حسن روحانی برای کابینه دوازدهم جای وزیر علوم خالی بود. در این لیست هیچ وزیر پیشنهادی زن یا سنی‌مذهب هم وجود نداشت. کابینه دولت ایران دارای ۱۸ وزارتخانه است.
حبیب‌الله بیطرف ۶۱ ساله، کارشناس ارشد مهندسی عمران که از جمله سرپرستی وزارت نیرو در دولت اصلاحات و معاونت امور مهندسی، پژوهش و فناوری وزارت نفت را در کارنامه خود دارد، قرار بود جایگزین حمید چیت‌چیان شود.
محافل سیاسی ایران از محمود حجتی، وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی، به عنوان تنها اصلاح‌طلب رسمی دولت یازدهم نام می‌بردند. با مواجه شدن حبیب‌الله بیطرف، وزیر نیروی دولت اصلاحات، با سد مجلس، حجتی کماکان تنها اصلاح‌طلب "رسمی" دولت دوازدهم می‌ماند.
بررسی صلاحیت آخرین گزینه
مسعود سلطانی‌فر ۵۸ ساله آخرین وزیر پیشنهادی روحانی بود که صلاحیت‌اش مورد بررسی قرار گرفت. او در سمت خود به عنوان وزیر ورزش و جوانان در دولت دوازدهم ابقا خواهد شد.
سلطانی‌فر کارشناس ارشد علوم سیاسی است که علاوه بر قرار داشتن در رأس وزارت ورزش و جوانان، ریاست سازمان میراث فرهنگی و استانداری چند شهر را نیز در کارنامه خود دارد.
در جریان بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان تنها ۴ موافق سخن گفتند. سپس سلطانی‌فر در جریان دفاع از برنامه‌هایش، از جمله به "مسئله جوان به عنوان مسئله اصلی کشور" اشاره کرد و "یکی از مهم‌ترین رویکردهای" خود در دوره جدید را "جوان‌گرایی و ترمیم سن مدیریتی در وزارت ورزش و جوانان" عنوان کرد.
کابینه "اصول‌گرا، اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرا"ی روحانی
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، روز یکشنبه نیز همچون نخستین روز بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی‌اش توسط نمایندگان، در مجلس شورای اسلامی حاضر شد و پیش از رأی‌گیری نمایندگان از گزینه‌های خود دفاع کرد.
روحانی از جمله ضمن ستایش از "کار حرفه‌ای مجلس" و با تأکید مجدد بر رأی مردم به "برنامه‌ها"ی او، خواست خود از مجلس را رأی به هر ۱۷ وزیر پیشنهادی عنوان کرد.
روحانی گفت: «من همه تلاشم را به کار بسته و با همه مشورت کرده و حرف بسیاری را به جان خریده و گوش کردم. با فراکسیون‌های سه‌گانه مجلس نشستیم و نکات مهم و ارزشمند آنها را شنیده و درکنار هم قرار دادیم و بهترین‌هایی که می‌توانسیتم انتخاب کنیم، معرفی کردیم».
رئیس جمهوری ایران همچنین با اشاره به اینکه هیچ‌کس را به‌خاطر "رفاقت" در لیست خود قرار نداده، تأکید کرد: «هیچ‌گاه جناح برای معرفی افراد مطرح نبوده است و دولت دوازدهم برای اصول‌گرایی، اصلاح‌طلبی و اعتدال‌گرایی است. ما به اصول، اصلاح و اعتدال اهمیت خواهیم داد و با این سه مولفه رشد خواهیم کرد».
"۱۶ میلیونی و ۲۴ میلیونی نداریم"
حسن روحانی با تأکید بر اینکه دولت دوم او "امنیت، آزادی و آرامش" را به وجود خواهد آورد، به سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ و هدف "پیشرفته" شدن ایران اشاره کرد و گفت: «یک زمانی یک در با یک قفل به نام تحریم روبروی ما بود. حال این قفل و در شکسته است بعضی‌ها می‌خواهند همان جای اول بایستند و نتیجه را ببینند. تکانی بخورید، راه باز و فرصت‌ها فراهم است».
روحانی همچنین خواستار به صحنه آمدن همه برای ایجاد "اشتغال، سرمایه‌گذاری و ایجاد فناوری" شد و گفت: «مخالف و موافق؛ ۱۶ میلیونی و ۲۴ میلیونی نداریم». او پیشتر ضمن تأکید بر محفوظ بودن حقوق اقلیت گفته بود که نمی‌تواند رأی خود را از ۲۴ میلیون نفر بگیرد، اما حرف آن ۱۶ میلیون نفر را عمل کند.
لیست وزیران پیشنهادی روحانی که بررسی صلاحیت آنها در مجلس به ترتیب حروف الفبا در عنوان وزارتخانه‌شان انجام گرفت، به شرح زیر است:
۱− محمد بطحایی، وزارت آموزش و پرورش ۲− محمد جواد آذری جهرمی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، ۳− محمود علوی، وزارت اطلاعات ۴− مسعود کرباسیان، وزارت امور اقتصاد و دارایی ۵− محمدجواد ظریف، وزارت امور خارجه ۶− حسن قاضی‌زاده هاشمی؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۷− علی ربیعی؛ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ۸− محمود حجتی، وزارت جهاد کشاورزی ۹− علیرضا آوایی، وزارت دادگستری ۱۰− امیر حاتمی، وزارت دفاع، پشتیبانی و نیروهای مسلح ۱۱− عباس آخوندی، وزارت راه و شهرسازی ۱۲− محمد شریعتمداری، وزارت صنعت، معدن و تجارت ۱۳− عباس صالحی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ۱۴− عبدالرضا رحمانی فضلی، وزارت کشور ۱۵− بیژن نامدار زنگنه، وزارت نفت ۱۶− حبیب‌الله بیطرف، وزارت نیرو ۱۷− مسعود سلطانی‌فر، وزارت ورزش و جوانان.