رد پای نفت در مصرف و زندگی روزمره
نفت به صورتی پنهان و ترکیبی در چرخه مصرف همه هست. نفت در بسته‌بندی‌ها، پا‌ک کننده‌ها و شوینده‌ها، پارچه‌ها، تشک، سی‌دی موسیقی و حتی شانه و مسواک ما حضور دارد و بیش از همه با سیطره نایلون و پلاستیک.
همه ساله نزدیک ۳۸۰ میلیون تن پلاستیک در سراسر جهان تولید می‌شود. پژوهشی در دانشگاه کالیفرنیا نشان می‌دهد که تنها ۹درصد این نایلون‌ها بازیافت می‌شوند. باقی را می‌سوزانند، انبار می‌کنند یا به طبیعت می‌افکنند. دانشگاه کالیفرنیا برآورد کرده که تا سال ۲۰۵۰ میزان تولید نایلون و الیاف مصنوعی در جهان به ۳۴میلیارد تن می‌رسد.
ظروف انواع شامپو، مواد بهداشتی، آرایشی یا شوینده با صنایع پتروشیمی و نفت پیوند دارند. این را تقریبا همه می‌دانند اما باید دانست که محتوای این ظروف هم حاوی نفت هستند. مثلا در مواد پاک‌کننده قوی و لکه بر، نفت وجود دارد. چیزی که برای پوست یا ریه افراد آلرژیک، حساسیت‌زاست و حکم سم دارد.
کمیسیون اروپا می‌گوید اگر تدبیر نشود، سیل پلاستیک، محیط زیست را با خود خواهد برد. مقامات اتحادیه اروپا در صددند عرضه قاشق چنگال‌های کائوچویی یا نی پلاستیکی در بازار را ممنوع کنند. ظروف یکبار مصرف گرچه ارزان و بدون دردسر هستند اما به فوریت به زباله‌هایی تبدیل می‌شوند که قابلیت تجزیه در طبیعت را ندارند. حالا و با احساس خطر از چشم‌‌انداز محیط زیست، تولید ظروف یکبار مصرف کاغذی شتاب گرفته است.
سازمان حفاظت محیط زیست آلمان، آلمانی‌ها را سرقافله تولید زباله‌های پلاستیکی در کل اروپا می‌خواند. علت امر به وفور خانوارهای تک نفره برمی‌گردد که محصولاتی با بسته‌بندی‌های کوچک می‌خرند. نوشیدن سرپایی قهوه در لیوان‌های یکبار مصرف هم بسیار بالاست. به تازگی برای پرهیز از زباله‌های لیوانی ابتکارهایی می‌زنند. مثلا لیوان‌هایی به متقاضیان "قهوه بگیر و ببر" داده می‌شود که دو یورو گرویی دارد.
زباله‌های پلاستیکی در هند، معضلی جدی شده‌اند. در دهلی‌نو وسایل یکبار مصرف پلاستیکی از نظر قانونی ممنوع شده‌اند اما معاش حداقل یک و نیم میلیون هندی از طریق جمع آوری زباله‌های پلاستیکی تامین می‌شود. هیچ سیستمی برای معدوم کردن این زباله‌ها وجود ندارد. آنها را به سادگی می‌سوزانند؛ کاری که گازهای سمی تولید می‌کند و برای سلامتی خطر دارد.
مواد لبنی پیش‌تر در ظروف شیشه‌ای به دست مردم می‌رسیدند؛ چیزی که به مراتب از بسته‌بندی‌های پلاستیکی و کائوچویی و مقوایی، برای حفظ محیط زیست مفیدتر بود. اکنون مصرف کننده باید تصمیم بگیرد. خرید شیر و ماست و پنیر در چنین ظروفی به نفع طبیعت است یا بازگشت به گذشته‌ای که جای شیمی و مواد فسیلی در یخچال و خانه افراد نبود؟
موقع خرید تشک، انواع گزینه‌ها را می‌بینید: لاتکس، ابری، پنبه‌ای، سبک، فنردار، ضد حساسیت، ضد کمردرد و ... اما باید بدانید که ماده اصلی غالب تشک‌ها، مشتقات نفتی و پتروشیمی و الیاف مصنوعی است.
این تی‌شرت مردانه که جنس آن پلی‌استر و پلی‌آمید است، از زباله‌های پلاستیکی درست شده و برای تولید هر تی‌شرت، ۲۸ بطری پلاستیکی لازم است. البته راه بدیل این است که کسی نه بطری پلاستیکی بخرد نه تی‌شرت پلی‌استر. ولی پوشاک با الیاف طبیعی مثل پنبه، کتان یا ابریشم گران است و دلیل استقبال بازار از الیاف مصنوعی، ارزانی آنها.
مسواک از پلی‌آمید ساخته می‌شود، حتی رنگ و نرمی و زبری برس آن هم با کمک نفت و مواد شیمیایی است. البته مسواک‌هایی هم هستند که دسته شان از چوب خیزران ساخته شده و برس آنها موی خوک است ولی به دلیل قیمت و عرضه اندک آنها در بازار، درصد قلیلی مصرف‌کننده دارند.
خمیردندان‌هایی غیرشیمیایی هم وجود دارند که از ترکیب روغن نارگیل و پودر زغال، نعنا، نمک و میوه‌ها و سبزی‌های خوشبو ساخته شده‌اند. موقع بسته‌بندی اما این محصولات کاملا طبیعی، غلافی پلاستیکی و صنعتی می‌یابند.
در هر "سی‌دی" یا "دی‌وی‌دی" ۳۰گرم نفت نهفته است. سالانه ۴۰میلیارد سی‌دی از پلی کربنات، آلومینیوم و رنگ شیمیایی تولید و وارد زندگی افراد یا سطل‌های زباله می‌شود. سازمان حفاظت محیط زیست آلمان می‌گوید تنها پنج درصد این میزان بازیافت می‌شود. بازیافت اصولی دیسک‌ها می‌تواند در قاب عینک، صفحه مانیتور کامپیوترها یا سپر اتومبیل به کار رود.